Sosyal medyada paylaşılan çeşitli gönderilerde, ABD Yüksek Mahkemesi’nin Covid-19 aşıları güvensiz olduğundan kaçınılması gerektiğine hükmettiği ve evrensel aşılamayı iptal ettiği iddia edildi. İddiaya kaynak olarak Best News Here isimli güvenilir olmayan ve birçok komplo teorisinin yer aldığı bir site gösteriliyor.
Koronavirüsler için evrensel aşılama henüz yok
Evrensel aşılama, belirli bir virüs ailesi içindeki tüm virüslere veya virüs türlerine karşı koruma sağlayan aşı anlamına geliyor. Uzmanlar uzun vadede en iyi çözümün yalnızca SARS-CoV-2’ye karşı değil, koronavirüsün mevcut tüm varyantlarına ve koronavirüsle ilgili tüm hastalıklara karşı da koruyabilen evrensel bir aşı olduğu görüşünde. Evrensel bir grip aşısı oluşturmada karşılaşılan zorluklar göz önüne alındığında, evrensel koronavirüs aşısı için uzun yol olduğu tahmin ediliyor.
İnsanları enfekte eden yedi farklı koronavirüs var. Evrensel bir koronavirüs aşısının bu virüslerin tümüne ve yeni varyantlarına karşı etkili olması beklenirdi. Ancak halihazırda geliştirilmiş bir evrensel Covid-19 aşısı ya da bu yolda yapılan somut bir çalışma bulunmuyor. ABD dahil hiçbir ülkede evrensel Covid-19 aşısı uygulanmıyor.
Mahkemenin aşılamanın iptaliyle ilgili bir davası bulunmuyor
Evrensel aşı uygulaması henüz başlamamış olsa da, iddiaların odak noktasında Yüksek Mahkeme’nin Covid-19 aşılarını güvenli bulmadığı bulunuyor. Yüksek Mahkeme’nin böyle bir kararı olup olmadığına bakmak için mahkemenin internet sitesini incelediğimizde, ne aşılamanın iptali ve aşıların güvensiz olduğu, ne de evrensel aşılamaya dair bir karar ya da bir dava bulunduğunu görüyoruz.
ABD’deki sağlık otoritelerine göre Covid-19 aşıları güvenli ve etkili. Covid-19 aşıları, klinik deneylerde on binlerce gönüllüde değerlendirildi. Aşılar, bir aşının onaylanmasını veya yetkilendirilmesini desteklemek için gereken güvenlik, etkinlik ve üretim kalitesi için Gıda ve İlaç Dairesi'nin (FDA) katı bilimsel standartlarını karşıladı. Nitekim ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), 12 yaş ve üzerindeki herkesin Covid-19 aşısı yaptırması gerektiğini söylüyor.
ABD’de Covid-19 aşısı hiçbir zaman zorunlu olmadı
Evrensel aşı ile kastedilen zorunlu aşı uygulaması olabilir, ancak Covid-19 aşı uygulaması ABD'de hiçbir zaman zorunlu olmadı. Dolayısıyla ortada Yüksek Mahkeme’nin bozacağı bir karar da yok. ABD Başkanı Joe Biden da aşıların zorunlu olmayacağını açıklamıştı.
Diğer yandan ABD’de yasalar, gerektiği durumlarda aşı zorunluluğuna izin veriyor. Hükümet, Yüksek Mahkeme’nin yürüttüğü 1905’te Jacobson v. Massachusetts davası ile bir halk sağlığı krizi sırasında aşıyı zorunlu kılmak için geniş bir yetkiye sahip olma hakkı kazandı.
Politifact ve Doğruluk Payı ve gibi IFCN onaylı doğrulama platformları da iddianın doğru olmadığını dile getirdi.