5 Şubat 2020’de City News adlı bir internet sitesinde yayınlanan haberde, Çin hükümetinin koronavirüslü 20 bin hastayı öldürmek için mahkeme kararı beklediği iddia edildi. Sosyal medyada yayılan ve Teyit’e ihbar olarak gelen iddiayla ilgili, Ekşi Sözlük’te başlık da açıldı.
Ancak iddia doğru değil. Çin Halk Cumhuriyeti Yüksek Halk Mahkemesi’nin sitesinde konuyla ilgili hiçbir veri yok. Haber başka herhangi bir haber sitesinde yer almıyor. Sunulan geçerli hiçbir kaynak bulunmadığı gibi, sitenin güvenilirliği de şüpheli.
Yüksek Halk Mahkemesi’nin önünde böyle bir dava yok
İddia metninde kararı alması beklenen yargı organı olarak, Çin Halk Cumhuriyeti Yüksek Halk Mahkemesi gösterilmiş. Mahkemenin İngilizce bir internet sitesi mevcut ve sıradaki duruşmaların bilgisine de buradan erişilebiliyor. Ne planlanan duruşmalar, ne de basın duyuruları bölümünde böyle bir dava bilgisi mevcut.
Çin hükümetinin neden 20 bin gibi spesifik bir rakam verdiği bilgisi de haberde yer almıyor. Bugün itibariyle virüs kapanların sayısı 40 bini geçmiş durumda ve salgın 30’a yakın ülkeye yayıldı. Ancak yayılma hızında belirgin bir durulma da görülebiliyor.
İddianın kaynağı olan ab-tc.com uzantılı City News isimli siteyle ilgili araştırma yaptığımızda, daha Temmuz 2019’da yayına başladığı bilgisine ulaşıyoruz.
Bu oldukça yeni yayın organının yayınladığı haberlerde muhabir ya da yazar imzası da bulunmuyor. Haberler “yerel muhabirler” imzasıyla yayınlanmış, teyit edilip edilmedikleri şüpheli.
Bu kadar kısa sürede bile, bu yerel muhabirlerin öne sürdüğü iddiaların çoğu, doğrulama platformlarınca çürütülmüş. Örneğin Lead Stories’in sitesinde “ab-tc.com” üzerine bir arama yaptığımızda birçok örnek görebiliyoruz. Yani karşımızda neredeyse düzenli olarak gerçeği yansıtmayan içerikler üreten bir platform var.
Site koronavirüs salgınının yaygınlaştığı dönemde de benzer içerikler üretmeye devam ediyor. Singapur hükümeti sitede 30 Ocak 2020’de yayınlanan ve ülkedeki koronavirüs vakaları hakkında iddialar içeren bir metne resmi bir açıklamayla yanıt vermişti.
İddia Snopes ve Boom gibi birçok bağımsız doğrulama platformu tarafından da yanlış bilgi olarak analiz edildi.
Sonuç olarak Çin hükümetinin 20 bin koronavirüslü hastayı öldürmek için mahkeme kararı beklediği iddiası doğru değil. İddia bu haliyle yanlış bilginin en yaygın yedi türünden uydurmaya örnek.
