Salgının en gözde yanlış bilgileri
Teyit’in tespit ettiği Ocak ayında başlayan, Mart ayında tepe noktasını gören ve Haziran’la birlikte tıpkı pandemi gibi etkisini azaltan yanlış bilgiler neler gösteriyor bir bakalım…
Araştırma: Okurlar teyite ne zaman inanır?
Teyitlerin etkisi, teyitle karşılaşmadan önce konu hakkında bildiklerimize ve haberin açıkça ‘teyitlenmiş’ olarak etiketlenip etiketlenmediğine göre değişiyor.
Videonun Covid-19 sonrası yeniden açılan Mescid-i Nebevi’ye koşan insanları gösterdiği iddiası
Videonun Covid-19 önlemleri kapsamında ziyarete kapatılan Mescid-i Nebevi’nin yeniden açıldığı gün içeri girmek için koşan insanları gösterdiği iddia edildi. Videoda mekanın kapıları açıldıktan sonra kalabalığın hızla içeri koştuğu görülüyor
Avrupalılar Türk vatandaşlığı için sıraya mı girdi?
İbrahim Acar'ın haberinde, Avrupa vatandaşlarının ülkelerindeki sağlık sisteminin başarısızlığından Türk vatandaşı olmak için sıraya girdiği iddia edildi. Ancak iddia istatistiki bir veriye değil danışmanlık şirketlerinin anekdotal anlatımlarına dayalı ve Avrupalıların an itibariyle Türk vatandaşlığı almak için sıraya girdiğini gösterecek bir veriden yoksunuz. İlerleyen dönemlerde de bu ilginin artıp artmadığını bekleyip görmek gerekiyor.
NASA 163348 (2002 NN4) adlı göktaşıyla ilgili tehlike uyarısı yapmadı
Geçtiğimiz günlerde birçok haber sitesinde NASA’nın 163348 (2002 NN4) isimli göktaşının tehlikeli bir şekilde dünyaya yaklaştığını duyurduğu iddia edildi. Ancak iddia doğru değil. 163348 (2002 NN4) isimli göktaşının dünyaya yaklaştığı doğru, fakat göktaşı şimdilik tehlike arz etmiyor. Göktaşı dünyaya ilk defa yaklaşmıyor ve NASA tarafından yapılmış bir tehlike uyarısı da yok.
Donald Trump’ın Walf of Fame’deki parçalanan yıldızının fotoğrafı eski tarihli
Fotoğrafın, ABD Başkanı Donald Trump’ın Walk of Fame’de yer alan yıldızının George Floyd protestoları sırasında parçalandığını gösterdiği iddia edildi. Ancak fotoğraf eski tarihli.
Fotoğraf Diyarbakır’da polis memuru Atakan Arslan’ı öldüren kişiyi göstermiyor
Haber sitelerinde ve sosyal medyada paylaşılan bazı gönderilerde, fotoğrafın Diyarbakır’da polis Atakan Arslan’ı öldüren Azer Çakır’ı gösterdiği iddia edildi. Ancak Azer Çakır’ın adının baş harfleri, polisin açıkladığı katil zanlısınınki ile uymuyor. Azer’in zanlı olmadığı dövmeleri ve fiziki özelliklerinden de anlaşılıyor.
Hitler’i elinde İncil ile gösteren fotoğraf montaj
Sosyal medyada paylaşılan bir fotoğrafın Adolf Hitler’i İncil tutarken gösterdiği iddia edildi. Ancak fotoğraf montajlanmış.
Factory’de bootcamp tamamlandı sıra ‘kuluçka’da!
Teyit’in farklı disiplinlerden katılımcıların yanlış bilgi sorununa yenilikçi ve sürdürülebilir çözümler geliştirmesi için tasarladığı Factory programının Bootcamp aşaması tamamlandı.
Kaftancıoğlu’nun Zaman’da köşe yazarlığı yaptığı iddiası
Canan Kaftancıoğlu Zaman Gazetesi’nde köşe yazarlığı yapmadı.
BlackLivesMatter protestolarında polislerin kelepçelediği kişinin FBI ajanı çıktığı iddiası
Sosyal medyada paylaşılan bir videonun, polis tarafından tutuklanmaya çalışılan siyah bir vatandaşın FBI ajanı olduğunun ortaya çıktığını gösterdiği iddia edildi. Ancak iddia gerçeği yansıtmıyor. Video 2019 yılından ve tutuklanmaya çalışıldığı görülen kişi de FBI ajanı değil.
The Simpsons’ın George Floyd’un öldürülmesini önceden bildiği iddiası
The Simpsons adlı çizgi dizinin, ABD’de George Floyd’un bir eyalet polisi tarafından öldürülüşünü ve sonrasında yaşanan olayları önceden bildiği öne sürüldü. Ancak görsel bir karikatüriste ait.
Plastik Dosyası III: Salgın sonrasında nasıl bir normalleşme?
2020’nin ilk yarısına damga vuran karantina döneminin çevreye etkilerinden bazıları son derece belirgin. Dosyamızın bu bölümünde salgın sonrası ‘normalleşme’ planlarında çevreye ilişkin projeleri ve uzun vadeli hedefleri inceleyeceğiz.
Video ABD’deki eylemlerden değil
Videonun, 25 Mayıs 2020’de polis müdahalesiyle hayatını kaybeden siyah vatandaş George Floyd’un ardından ABD’de yaşanan eylemler sırasında kaydedildiği iddia edildi.
Videonun ABD’deki eylemler sırasında ATM ile otobüse binmeye çalışan birini gösterdiği iddiası
ABD'de George Floyd'un polis tarafından öldürülmesi ülke çapında protesto ediliyor. Sosyal medyada paylaşılan bir videonun, çaldığı ATM ile otobüse binmeye çalışan bir protestocuyu gösterdiği iddia edildi. Ancak iddia doğru değil.
Twitter Trump gerilimini nasıl okumalı?
Sosyal medya şirketi Twiter'ın Trump'ın tweetlerine teyit uyarısı büyük tartışma yarattı. Twitter'ın bu konudaki metodolojisi ve yöntemleri tepki çekti. Bu yazıda metodoloji ve şeffaflığın teyitçlik için önemini ele alıyoruz.
Mera otlatma planındaki ücretlendirmeler yeni değil
Kırklareli İli Mera Otlatma Planı’nda yer alan ve hayvan otlatmak için ücret talep eden düzenlemenin yeni olduğu iddia edildi. Ancak iddia doğru değil.
İtalyan milletvekilinin Bill Gates ve yeni koronavirüse dair iddiaları
İtalyan milletvekili Sara Cunial, parlamentoda yaptığı konuşmada Bill Gates'in aşı suçlusu olduğunu, daha önce Afrika'da aşılarıyla kadınların kısırlaşmasına çocukların da felcine neden olduğu, projeleriyle dünya nüfusunu azaltmayı planladığını ve insanlar üzerinde kontrol sağlayan birçok projeyi hayata geçirmeye çalıştığını da iddia etti. Ancak bu iddialar doğru değil.
Fotoğrafın Dimetoka’daki camiye Yunanistan bayrağı asıldığını gösterdiği iddiası
Yaygın medyada hızla yayılan bir iddiaya göre, Dimetoka’daki bir Osmanlı camisinin minaresine Yunanistan bayrağı asılmıştı. Ancak fotoğraf montaj.
NASA’nın düşen meteorun yönünü değiştirdiği iddiası
27 Mayıs akşamı Türkiye'nin doğusunda pek çok ilde gözlemlenen bir meteor yağmuru yaşandı. Bu meteorun ise NASA’nın DART projesi kapsamında yönü değiştirilen bir göktaşı olabileceği iddia edildi.
Araştırma: Arkadaş ve akrabalarınız Covid-19 hakkında yanlış bilgi yayıyorsa…
Sosyal medyada yanlış bilgi paylaşan insanlar gördüğümüzde ne yapmalıyız? Onları aksine ikna etmenin bir yolu var mı?