Tarih teyitlenemez mi?
Açık kaynaklarla sarihçe “doğru” ya da “yanlış” olarak nitelendirdiğimiz pek çok iddia, içinde bulunduğu bağlam ve ardındaki motivasyon sorgulanarak pekala “blurlaştırılabilir”. Ancak bu bizim işimiz değil.
TEMA Vakfı’nın meyve çekirdekleri toprağa ekilsin diye duyuru yaptığı iddiası
TEMA Vakfı'nın meyve çekirdeklerinin toprağa dikilmesiyle ilgili duyuru yaptığı doğru değil. Vakıf sosyal medyada yayılan metnin kendilerine ait olmadığını açıkladı. Meyve çekirdeklerinin rastgele toprağa dikilmesinin bilimsel olarak kanıtlanmış faydası da yok.
Araştırma: Sahte haber öldürüyor
Koronavirüsü inkar etmek ve iklim değişikliğini inkar etmek arasında birçok benzerlik bulunuyor. Ana akım bilimin reddi gibi.
GENAR Başkanı İhsan Aktaş’ın AK Parti’nin oylarının radikal biçimde gerileyeceğini söylediği iddiası
Tele1, Halk TV, BirGün ve Yurt gibi pek çok haber sitesinde GENAR Başkanı İhsan Aktaş'ın "AK Parti'nin oyları radikal bir biçimde gerileyecek" dediği başlıkları atıldı. Ancak başlıklar çarpıtılmış ve Aktaş'ın sözlerinin tamamı verilmemiş.
Kanada’da vatandaşların pandemi yardımını geri çevirdiği iddiası
Türkiye’de 60 bin kişinin gerekli şartları karşılamadığı halde engelli maaşı aldığı Sayıştay raporunda yazıyor. Ancak Kanada’da 361 bin kişinin ihtiyacı olmadığı için 2 bin dolarlık pandemi yardımını geri çevirmedi.
Fotoğrafların Şile’de yaşanan su kesintisini gösterdiği iddiası
Sosyal medyada paylaşılan bir fotoğrafın İstanbul’un Şile ilçesinde suların kesilmesinden sonra kaydedildiği iddia edildi.
Ekrem İmamoğlu’nun paylaştığı Haliç fotoğrafları eski tarihli değil
Görüntüler iddia edildiği gibi eski tarihli değil. 1 Temmuz 2020’de Kabotaj Bayramı etkinliği için çekilmişler. Korteji oluşturan Vira Yatçılık, YouTube hesaplarında korteji gösteren bir video paylaşmış.
Video Tom Cruise’un ABD başkanlığına adaylığını göstermiyor
Sosyal medyada paylaşılan bir görüntünün oyuncu Tom Cruise’un ABD başkanlığı için adaylığını açıkladığını gösterdiği iddia edildi. Ancak video parodi.
İBB’nin satın aldığı Fatih tablosunun sahte olduğu iddiası
Sosyal medyada paylaşılan bazı gönderilerde, İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından satın alınan Fatih Sultan Mehmet tablosunun Bellini tarafından yapıldığı kesin olmadığından sahte olduğu iddiası doğru değil. Tablo Bellini atölyesinde yapılmış ve bu durum tabloyu orijinal yapmaya yetiyor.
Dr. Bilgehan Bilge’nin maske kullanımı hakkındaki iddiaları
Son haftalarda Bilgehan Bilge isimli bir beyin cerrahının sosyal medyada Covid-19 ve maskeler hakkında yaptığı paylaşımlar hızla yayıldı. Bilge'nin yanıltıcı iddialarını inceledik.
Videonun Atlantik ve Pasifik’in karşılaştığı fakat karışmadığı noktayı gösterdiği iddiası
Sosyal medyada uzun süredir gündemde olan bir videonun Atlantik ve Pasifik okyanuslarının karşılaştığı fakat karışmadığı noktayı gösterdiği iddia edildi. Ancak iddia doğru değil.
Soruların bekçi alımı için yapılan sınavda sorulduğu iddiası
Sosyal medyada paylaşılan sorular 2019 yılında yapılan Çarşı ve Mahalle Bekçiliği sınavında sorulmuş. Sorulara Milli Eğitim Bakanlığı'nın internet sitesinden erişiliyor.
1 Temmuz itibariyle sarılmış hazır sigara ve tütün satışının yasaklandığı iddiası
Açık tütün satışı 2017'den bu yana yasak. Yeni düzenleme ile doldurulmuş sigara ticaretine hapis cezası getirdi. İthal ve yerli tütün ise pakette satılabiliyor.
Görselin Türkiye’nin tanıtım broşürü olduğu iddiası
Sosyal medyada paylaşılan ve Teyit’e ihbar olarak gönderilen görselin Türkiye’nin tanıtım broşürü olduğu iddia edildi.
Sandra Bullock’un genç kalabilmek için çocuk derisini vücuduna enjekte ettirdiği iddiası
İddiaya göre Amerikalı oyuncu Sandra Bullock genç görünmek için yüzüne çocuk derisi enjekte ettirdi. Ancak işlem doğrudan deri nakli ya da enjektesi içermiyor.
Video küçük kuzeni sınav belgesi yerine boş kağıt verdiği için YKS’ye giremeyen genci göstermiyor
Videoda küçük kuzeni sınav belgesi yerine boş kağıt verdiği için YKS'ye giremediğini söyleyen genç, bir sosyal medya fenomeni. Video önceden kurgulanmış.
Teyit Yolu: Bireysel teyitçi olmanın gücü
Analizlerimizde kullandığımız yöntemlerin sağlamasının yapılabilir olması bizim için önemli. Teyit Yolu ile, okuyucularımıza kullandığımız teyit yöntemlerini göstermeyi, bireysel teyitçilerin yoluna ışık tutmayı hedefliyoruz.
Covid-19 ile ilgili yanlış bilgiyle mücadele: Bilim insanları için rehber
Bu rehber yanlış bilgilerle mücadelede bilim insanlarına ipuçları sunuyor.
Video Sakarya’daki fabrikada yaşanan patlamayı göstermiyor
Sakarya’da bir havai fişek fabrikasında yaşanan patlamanın ardından Demirören Haber Ajansı tarafından servis edilen görüntünün, patlama anını gösterdiği iddia edildi. Ancak görüntü, 2017 yılında Ukrayna’da kaydedilmiş.
Haritanın Sakarya’da patlama sonrası radyasyon seviyesinin yükseldiğini gösterdiği iddiası
Sakarya’da 3 Temmuz 2020 tarihinde havai fişek fabrikasındaki patlama ardından bir haritayla birlikte fabrikadaki patlama sonrasında bölgede radyasyon seviyelerinin hızla yükseldiği iddia edildi. Ancak iddia doğru değil.
Twitter’ın Türkiye sorumlusunun kadınların eşlerinin rızası dışında Twitter’a giremeyeceğini açıkladığı iddiası
Twitter'ın Ortadoğu sorumlusu iddiada belirtilen Abdülkadir el-Cezairî değil, Gordon MacMillan. MacMillan, ‘eşinin rızası olmadan hiçbir kadın Twitter'a giremeyecek’ diye bir açıklama yapmadı.