Büyüteç: İstanbul Büyükşehir Belediyesi metro inşaatı verileri ne anlatıyor?

İBB başkanlarının görev dönemlerinde kaç kilometre metro inşa ettiği iddiaları tartışma konusu oldu. Açık kaynaklardaki verilerden yola çıkarak hangi dönemde ne kadar metro hattı inşa edildiğini hesaplamaya çalıştık.


20/01/2023 14:30 16 dk okuma

Özet

Sosyal medyada yer alan her iki paylaşım da temelde metodolojiden ve açık veri setlerinden uzak bir çalışmaya işaret ediyor.

Yapılan her bir metro, tramvay ve füniküler hattı için her belediye başkanına düşen dönemi ayrı ayrı hesaplamak gerekiyor.

Bir hattın açılışını yapan belediye başkanına hattın tamamını mal etmek yanıltıcı sonuçlar doğuruyor.

Teyit’in İBB’ye ait faaliyet raporlarını dikkate alarak yaptığı hesaplamada Ekrem İmamoğlu’nun yıllık 11 kilometreden fazla metro, füniküler ve tramvay hattı yaptığı görülüyor.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’yle (İBB) ilgili iddialar sık sık sosyal medyanın gündemine geliyor. Hangi belediye başkanının yıllık ortalama kaç kilometre metro hattı inşa ettiği meselesi de yoğun tartışmalara konu oldu. Tartışmanın iki farklı ucunda yer alan kesimler, farklı tablo ve veri seti paylaştı.

Son yedi başkanın yaptığı metro hatlarına ait hesaplamalardan birine göre, 2019’dan bu yana İBB başkanlığına devam eden Ekrem İmamoğlu döneminde yıllık 13,7 kilometre metro hattı inşa edilmiş. Bu oran yedi belediye başkanı arasında İmamoğlu’nun ilk sırada olduğunu gösteriyor. İmamoğlu’nu, 7,3 kilometre metro hattı inşaatıyla Kadir Topbaş, 6,13 kilometreyle Mevlüt Uysal, 4,17 kilometreyle Nurettin Sözen takip ediyor. 

metro hatti insasi iddia1

İmamoğlu’nun birinci olduğu bu sıranın aksini gösteren başka bir tabloda Kadir Topbaş’ın yıllık 10,58 kilometre metro inşaatıyla en fazla metro inşaatı yapan belediye başkanı olduğu iddia ediliyor. İmamoğlu’nun ise 3,5 yıllık görev döneminde inşa ettiği yıllık metro hattı 2,07 kilometre olarak gösterilmiş.

metro hatti insaati iddia 2

Hesaplamaların metodolojisi belli değil

Her iki iddiada da hesaplamaların nasıl yapıldığıyla ilgili bir bilgi verilmemiş. İzlenen metodoloji açık değil. Bu nedenle Teyit, hesaplamanın nasıl yapıldığını İBB yetkililerine sordu. Görüştüğümüz yetkili faaliyet raporlarının kullanıldığını, Mart ayında yayınlanacak 2022 faaliyet raporunun da bu konuda bilgilendirici olacağını söyledi.

İBB’nin resmi sitesinden yıllık faaliyet raporlarına ulaşmak mümkün. 2011’den bu yana yayınlanan raporlarda ulaşım çalışmaları kapsamında, tamamlanan raylı hat projelerinden inşaatı devam edenlere ve fiziki tamamlanma oranına dair bilgiler tespit ediliyor.

Fakat burada önemli bir noktaya değinmek gerekiyor. Raporlar yıllık hazırlandığı için belediye başkanlarının dönemleri değiştiğinde hangi belediye başkanına ne kadarlık bir pay ayırmak gerektiği belirsiz. Şöyle örnekleyelim: Ekrem İmamoğlu görevi devraldığında Haziran 2019’du. Kendinden önceki başkan Mevlüt Uysal döneminde yani Haziran 2019’a kadar ne kadarlık bir metro hattı yaptığını bilemiyoruz. Aynı şekilde Haziran 2019’dan sonra da İmamoğlu için yıl sonuna kadar kaç kilometrelik bir hattan söz edildiğini bilmiyoruz. Bildiğimiz tek veri bir yılda yapılan hattın kilometresi. 

Bu nedenle yazı boyunca yapılan tüm hesaplamalarda faaliyet raporlarında inşaatı devam eden raylı sistem hatları başlığında yer alan metro, tramvay ve füniküler çalışmaları ve bu çalışmaların fiziki gerçekleşme oranlarını dikkate aldık. 

Fiziki gerçekleşmelerde ise bir detayı göz önünde bulundurduk. Örneğin Kadir Topbaş döneminde başlayan bir metro hattı inşaatında 2017 yılından verileri hesaplıyorken Topbaş’ın görevden ayrıldığı Eylül 2017’ye kadarki döneme üç birim ayırdıysak yılın kalan bölümü için bir birim Uysal'a ayırdık. Benzer şekilde Mevlüt Uysal için Eylül 2017’den Haziran 2019’a kadar olacak şekilde bir pay çıkardık. Haziran 2019’da göreve başlayan İmamoğlu içinse, 2019 raporunun ilk altı ayını Mevlüt Uysal’a kalan altı ayını İmamoğlu’na pay ettik. 

2021 yılı faaliyet raporuna göre inşası devam eden 10 raylı hat sistemi var. Sırayla bunları inceleyelim.

Dudullu Bostancı metro hattının büyük kısmı İmamoğlu döneminde yapıldı

Metro inşaatlarının yapımları uzun yıllar sürebiliyor. Çoğu zaman belediyeler gerekli finansmanları sağlamak için inşaat çalışmalarını bekletebiliyor yahut hızlandırabiliyor. Bu nedenle hemen her belediye başkanının çalışmaları birbiriyle kesişiyor. Yapımına Kadir Topbaş döneminde başlanan bir metro hattının Ekrem İmamoğlu döneminde açılışını görmek tam da bu sebepten kaynaklanıyor.

İlk bakacağımız metro hattı inşaatı Dudullu Bostancı metro hattı inşaatı. İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu bu hattın açılışını CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ve İyi Parti Genel Başkanı Meral Akşener’le birlikte 6 Ocak 2023’te yapmıştı.

dudullu bostanci acilis

Dudullu Bostancı metro hattının toplam uzunluğu 14,30 kilometre. Metro hattı inşaatı Şubat 2016’da yani dönemin belediye başkanı Kadir Topbaş zamanında başlamış. Hattın tamamlanma tarihi olarak 2019 yılı hedeflense de, mümkün olamamış. Topbaş’ın Eylül 2017’de görevden ayrıldığı süreye kadar bu hattın fiziki tamamlanma oranını görebileceğimiz tek kaynak 2016 faaliyet raporu. Buna göre inşaat o yıl yüzde 8 seviyelerinde kalmış (sf.91). Ancak Topbaş’ın görevden ayrıldığı Eylül 2017’ye hatta ne kadar devam ettiği bilinmiyor. 

Eylül 2017’de İBB başkanlığı görevini Mevlüt Uysal devralmıştı. Uysal'ın ilk altı ayında göreve devam ettiği 2019'a bakıldığında hattın yarısından fazlasının tamamlandığı anlaşılıyor (sf 95). Haziran 2019’da göreve başlayan Ekrem İmamoğlu ise, 2022 yılı sonuna kadar hattın kalan kısmını tamamlayarak açılışa hazır hale getirdi. 

Yapılan her metro hattı için yıllık ortalama bir hesap yapmamız gerekiyor. Bu hesaplamada belediye başkanlarının dönemlerinde yapılan hatta ait toplam kilometreyi fiziki gerçekleşme yüzdesiyle hesaplıyoruz. Bu hesaplamada başkanların görev dönemlerinden kendilerine bir pay ayırıyoruz. Sonrasında ise toplam kilometre hesabını, başkanların görev yaptıkları ay sayısına bölüp 12’yle çarparak yıllık ortalamaya ulaşıyoruz. Yazı boyunca yapacağımız tüm hesaplamalarda bu yönteme göre hareket ediyoruz.

Buna göre, Dudullu Bostancı metro hattından;

Kadir Topbaş’a Şubat 2016’dan Eylül 2017’ye yani 19 aylık dönemde toplam 2,75 kilometre düşüyor. 2,75’i bu metroya düşen görev süresi olan 19’a böldüğümüzde 0,145 kilometreye ulaşıyoruz. Bu da Topbaş’ın bir yıllık dönemde metro hattının 1,74 kilometresini tamamladığı anlamına geliyor. Ancak bu sayının ortalama olduğunu tekrar hatırlatalım.

Eylül 2017’de görevi devralan ve 21 ay görevini sürdüren Mevlüt Uysal’a bu hattan toplam 5,40 kilometre düşüyor. 5,40 kilometreyi 21’e böldüğümüzde 0,26 sonucuna ulaşıyoruz. Yıllık olarak hesabımıza göreyse ortalama 3,12 kilometre Uysal dönemine denk geliyor. 

Haziran 2019’da göreve gelen İmamoğlu 42 aydır görevde. Bu hattı tamamlayan İmamoğlu’na toplamda 6,15 kilometre düşüyor. Görev süresi hesaba katıldığında 0,15 kilometreden yıllık ortalama 1,76 kilometre düşüyor. 

dudullu bostanci psd

Yıldız Mahmutbey metro hattının yüzde 90’ı Mevlüt Uysal döneminde tamamlanmış

Bir diğer metro hattına bakarak devam edelim. Yıldız Mahmutbey metro hattı, iki etaptan oluşan bir hat. Hattın birinci etabını 18 kilometrelik Mecidiyeköy Mahmutbey metro hattı oluşturuyor. İkinci etap ise, 6,50 kilometrelik Yıldız Mahmutbey kısmı. 

Metro hattının yer belirlemesi ilk olarak Kadir Topbaş’ın belediye başkanı olduğu Ocak 2014’te yapılmış ve o tarihten sonra inşaat çalışmaları başlamıştı. Bu dönemden 2016 sonuna kadar hattın yüzde 41’i tamamlanmış. Eylül 2017’ye kadar Kadir Topbaş’ın ne kadarlık bir çalışma yaptığını bilmiyoruz. 

Faaliyet raporlarına göre, Mevlüt Uysal hattı yüzde 82 seviyesine çıkardı. Ancak yine de Haziran’a kadar metro hattı çalışması devam etti mi, buradan Uysal’a ne kadarlık bir pay düşüyor açık veriler üzerinden bilmiyoruz. Haziran 2019’dan sonra ise Ekrem İmamoğlu hattın kalan kısmını tamamlayarak, metronun açılışını 28 Ekim 2020 tarihinde yapmıştı.

Birinci etaba dair veriler İBB’nin yıllık faaliyet raporlarında yer alıyor fakat, ikinci etapla ilgili veriler 2019’dan itibaren raporlarda tutulmuş. Bu nedenle ikinci etap hesaplamalarından sağlıklı bir verinin çıkması mümkün görünmüyor. 

Ocak 2014’te başlayan metro hattı inşaatından Kadir Topbaş’a bu metro hattından 45 aylık görev döneminde toplamda 10,22 kilometre düşüyor. Bu sonucu 45’e böldüğümüzde 0,23 kilometre; yıllık ise ortalama 2,73 kilometre sonucuna ulaşıyoruz. 

Mevlüt Uysal’a bu hattan toplamda 5,27 kilometre; 21 aylık dönemde 0,25 kilometre ve yıllık da 3,01 kilometre denk geliyor. 

Haziran 2019’da göreve gelen İmamoğlu’nun bu metro hattı için 16 aydır görevde kaldığını düşünerek bir hesap yaptığımızda, hattı tamamlayan İmamoğlu’na toplamda 2,52 kilometre; yıllık ortalama 1,89 kilometre düşüyor. 

Ümraniye Ataşehir Göztepe metro hattının yapımı 2019 sonrası hızlanmış

İnşaatı devam eden bir diğer hat, Ümraniye Ataşehir Göztepe metrosu. Toplamda 13 kilometre olan hattın inşaatına 28 Nisan 2017’de yani Kadir Topbaş döneminde başlanmış. Eylül’e kadarki süreçte hattın yüzde 3,1’i tamamlanmış. Eylül 2017’de Mevlüt Uysal döneminin başlamasıyla 21 aylık dönemde hattın yüzde 3,5’i yapılmış. 

Haziran 2019’dan sonra metro hattının yapımı giderek hızlanmış. Hattın yüzde 38,5’i İmamoğlu döneminde yapılmış. Hattın planlanan bitiş tarihinin 2023 olması bekleniyor. 

Belediye başkanlarına yıllık ortalama kaç kilometre pay düştüğünü hesapladığımızda, Kadir Topbaş’a beş aylık döneminden 0,27 kilometre, Mevlüt Uysal’a 0,15 kilometre ve Ekrem İmamoğlu’na 3,69 kilometre ortalama düşüyor. 

İmamoğlu üç yılda İkitelli Ataköy metrosunun yüzde 20’sine yakınını tamamlamış 

İkitelli Ataköy metro hattının temeli 2016'da Kadir Topbaş döneminde atılmış. Hattın toplam uzunluğu 13,4 kilometre. 2019 yılında bitmesi planlanmış fakat, o tarihe kadar yalnızca yarısı tamamlanmış

Faaliyet raporlarındaki verilere göre, 2016’da hattın fiziki gerçekleşmesi yüzde 8 kadarmış. Eylül 2017’den itibaren Mevlüt Uysal’ın koltuğa geçtiği İBB yönetimi bu metro hattını yüzde 34 seviyelerinde bırakmış. Haziran 2019’da göreve başlayan Ekrem İmamoğlu döneminde de metro çalışmaları hız kesmeden devam etmiş. Üç yıllık dönemde yüzde 20 kadarı yapılmış. 

Başkanlara bu metro hattından düşen yıllık pay ise, Kadir Topbaş için 1,36 kilometreyken; Mevlüt Uysal’a 1,85 kilometre ve Ekrem İmamoğlu’na 1,44 kilometre düşüyor.

Üç metro hattı inşaatı İmamoğlu döneminde yeniden başlamış

Kirazlı Halkalı metro hattı, 28 Nisan 2017 tarihinde Kadir Topbaş döneminde inşaatı başlayan hatlardan bir diğeri. Toplam 9,7 kilometrelik hatla ilgili faaliyet raporlarının verdiği bilgiler hayli karışık. 2017 yılı faaliyet raporuna göre, Mevlüt Uysal döneminde hattın yüzde 5’lik kısmı tamamlanmış. 

2018’de bu oran sekize kadar çıkmış. Fakat İmamoğlu döneminden sonra yayınlanan 2020 ve 2021 faaliyet raporları fiziki gerçekleşmenin 6,5 seviyesine düştüğünü gösteriyor. Bunun sebebi yine raporda yer alıyor (sf.98).

Haziran 2018’de metro hattının imalatlarının durdurulduğu, metro hattı için Aralık 2020’de yeni bir Eurobond tahvili ile kaynak sağlandığı ve yapım işlerinin yeniden başladığı söylenmiş. 27 Mart 2021’den bu yana da metro hattındaki çalışmalar sürüyor. Son durumu yüzde 6,5 seviyesinde görülüyor.

Benzer olarak Kaynarca Pendik ve Tuzla metro hattının da faaliyet raporunda yer alan bilgileri karmaşık. Toplamı 13 kilometre olan hattın Mevlüt Uysal döneminde yüzde 3’lük bir kısmı yapılmış. Fakat seçim döneminde imalatlar durmuş ve Ekrem İmamoğlu göreve başladıktan sonra 3 Şubat 2020’de hattın yapım çalışmalarına yeniden başlanmış (sf.105).

Tünel ve kazı imalatları devam eden işin fiziksel ilerlemesinin yüzde 7,5’u bulduğunu söylemek mümkün. 

İnşaatı devam eden bir başka metro hattı Mahmutbey Bahçeşehir Esenyurt metro hattı. İşe başlama tarihi 21 Ağustos 2017. Mevlüt Uysal döneminden olan 2018 yılı faaliyet raporlarında hattın tahmini bitişinin 2020 yılı olduğu ve yüzde 1’lik kısmının tamamlandığı belirtilmiş

Fakat Haziran 2019’da İmamoğlu döneminin başlamasıyla 18,50 kilometrelik hattın 2024 yılında tamamlanabileceği bilgisi verilmiş. Seçim dönemi düşünüldüğünde bu hatların yapımının durduğu, yeni yönetimin finansal kaynakları sağlamasıyla inşaatların tekrar başladığı anlaşılıyor. Hattın güncel fiziki durumu yüzde 0,5 oranında. 

Yani İmamoğlu yönetimi, Kirazlı Halkalı, Kaynarca Pendik Tuzla ve Mahmutbey Bahçeşehir Esenyurt metro hatlarının yapımına finansal destek sağlandıktan sonra devam etme kararı almış. 

İmamoğlu yönetiminde metro çalışmalarının hız kazandığı söylenebilir. İnşaatı başlamış ve yapımına ara verilmiş birçok metro hattı hızlıca yurttaşın kullanabileceği noktaya gelmiş ve açılışları yapılmış. Benzer olarak Mevlüt Uysal döneminde de birçok metro projesi hızlandırılmış. 

Rumeli Hisarüstü Aşiyan füniküler hattının yüzde 90’ı İmamoğlu döneminde yapıldı

Faaliyet raporlarında tramvay ve füniküler hatları da metro yapımları içinde yer alıyor. Rumeli Hisarüstü Aşiyan füniküler hattı da yapımı Ekrem İmamoğlu döneminde tamamlanan hatlardan biri. 

Toplamda 0,80 kilometrelik hattın inşaatı Haziran 2017’de Kadir Topbaş döneminde başlamış. 2019’da bitmesi planlanan hattın fiziki gerçekleşmesi 2017’de yüzde 1 seviyesindeymiş. 2018 yılında hattın yüzde 10’u tamamlanmış. Ancak yine seçim dönemi nedeniyle hattın inşaatı durdurulmuş. 2019 yılı faaliyet raporuna göre, İmamoğlu yönetimi gerekli finansal kaynakları sağlayarak 2021 yılına kadar yüzde 92’sini ve kalan kısmı tamamlayarak, 28 Ekim 2022’de hattın açılışı yapmış

Bu hattan Kadir Topbaş’a üç aylık dönemi için ortalama 0,04 kilometre, 21 aylık görev döneminden Mevlüt Uysal’a yıllık ortalama 0,08 kilometre ve Ekrem İmamoğlu’na 0,19 kilometre düşüyor. 

Bir diğer hat, Eminönü Alibeyköy tramvay hattı. 10,1 kilometrelik hattın yapımına Şubat 2016’da Kadir Topbaş döneminde başlanmış. 2017 faaliyet raporuna göre, hattın yüzde 13’lük kısmı tamamlanmış. Mevlüt Uysal’ın görevi bıraktığında hattın tamamlanma oranı yüzde 53 seviyesindeymiş. Seçim döneminde bu hattın da inşaatı durmuş. Ekrem İmamoğlu yönetimi, hattın inşaatına yeniden başlayarak 2020 sonunda hattı tamamladı ve 1 Ocak 2021’de Eminönü Alibeyköy tramvay hattının açılışı yapıldı

eminonu alibeykoy psd

Böylece bu hattan Kadir Topbaş’a bu 20 aylık görev süresinden yıllık ortalama 0,60 kilometre, Mevlüt Uysal’a 3,26 kilometre ve Ekrem İmamoğlu’na 2,25 kilometre ortalama metro hattı inşası düşüyor. 

Açık kaynakların sağladığı veri setlerinden yola çıkarak özetleyecek olursak, iki yıllık görev döneminde Uysal’ın yıllık yaklaşık 11,5 kilometre metro hattı inşa ettiği hesaplanabiliyor. Ekrem İmamoğlu’nun ise 11 kilometreden fazla metro hattı çalışması yaptığı görülüyor. 

Ancak bu hesaplamada Kirazlı Halkalı, Kaynarca Pendik Tuzla ve Mahmutbey Bahçeşehir Esenyurt metro hattı inşaatları yer almıyor. Bunun nedeni bu hatlarla ilgili fiziki gerçekleşmelerin belirsizliğinden kaynaklanıyor. 2022 yılı raporu açıklandığı takdirde hesaplamalar yeniden ele alınabilir. Bu durumda İmamoğlu’nun yıllık kilometresine ekleme yapılabilir. Paylaşımlardaki temel sorun da buradaki veri eksikliğinden kaynaklanıyor.

İBB’nin 13 yılı: Kadir Topbaş’lı yıllar

Belediye başkanlarının kaç kilometre metro hattı inşaatı yaptığıyla ilgili paylaşımlarda Kadir Topbaş’ın 13 yıllık dönemde toplamda 144 kilometreden fazla, yılda ortalama 10,58 kilometre hat inşası yaptığı iddia edilmiş. 

İstanbul için Topbaş’lı yıllar 28 Mart 2004’te yapılan yerel seçimlerle başladı. Topbaş o tarihten görev süresinin bittiği 2017 yılına dek, hangi metro hattı inşaatlarını yapmış, inceleyelim. 

İBB faaliyet raporları 2011 yılından itibaren başlıyor. 2011 yılı verilerine göre, bu dönemde Unkapanı Yenikapı, Kartal Kaynarca metrosu, Otogar Bağcılar İkitelli Başakşehir Olimpiyat (Otogar-Kirazlı) metrosu inşa halindeymiş. 

Yenikapı Kirazlı metro hattı olarak bilinen hattın Aksaray Kartaltepe işletmesinin hizmete açılması Eylül 1989’da olmuş. Otogar Kirazlı uzatmasının tamamlanması ise bundan 24 yıl sonrayı bulmuş ve Kadir Topbaş’lı döneme denk gelmiş. Yine Yenikapı istasyonunun açılışı da Kasım 2014’te yapılmış. 

Topbaş döneminde inşaatı başlayan ve hizmete açılan hatlardan biri de 0,64 kilometre uzunluğundaki Taksim Kabataş füniküler hattı. Hat 2006 yılında hizmete başlamış. 0,42 kilometrelik Eyüp Piyer Loti teleferiği de bu dönemde hizmete açılan çalışmalardan biri. 

13 yıllık dönemde yapılan önemli çalışmalardan biri 19,3 kilometrelik Kabataş Bağcılar tramvay hattı. Hattın ilk etabı, Sirkeci Aksaray arasında inşa edilmiş ve 1992 yılında açılmış. Topkapı ve Zeytinburnu yönlerine bağlanan hat, daha sonra Eminönü İstasyonu’na kadar uzatılmıştı. 30 Ocak 2005’te de Galata Köprüsü üzerinden geçerek Fındıklı'ya bağlanmış. Fındıklı Kabataş bağlantısı sonrası da Zeytinburnu Kabataş arasındaki hat kesintisiz işlemeye başlamış. Böylece bu hat 2006’dan beri kullanımda. 

2009’dan beri kesintisiz kullanılan bir diğer hat, 15,3 kilometrelik Topkapı Mescid-i Selam tramvay hattı. 

Tamamlanması uzun yıllar süren hatlardan biri de Kadir Topbaş döneminde başlanan Kadıköy Sabiha Gökçen Havalimanı metro hattı. İşe başlama tarihi 2008 olan bu metro hattının ilk etabı 2012 yılında tamamlanmış ve Kadıköy Kartal arasındaki 21,7 kilometrelik bölümde 16 istasyon hizmete açılmış. Hattın ikinci etabının Kartaltepe Tavşantepe açılışı da 10 Ekim 2016’yı buluyor. Ancak üçüncü etabın yani Sabiha Gökçen Havalimanı’na ulaşımın sağlanması 2022 yılını, haliyle de Ekrem İmamoğlu dönemine denk geliyor. Yani hattı İmamoğlu yönetimi tamamlasa da, büyük bölümü Topbaş döneminden kalma. 

Kadir Topbaş döneminde hayata geçen bir başka metro hattı Levent Boğaziçi Üniversitesi/Hisarüstü metro hattı. 3,3 kilometre uzunluğundaki hat, 19 Nisan 2015’te hizmete açıldı. 

topbas metro acilis

Bedrettin Dalan’dan Recep Tayyip Erdoğan’a İstanbul metrosu

Metro İstanbul, İstanbul Ulaşım ismiyle 16 Ağustos 1988’de Bedrettin Dalan döneminde kuruldu. 28 yıl boyunca İstanbul Ulaşım ismi ile hizmete veren kuruluşun ismi Mayıs 2016’da Metro İstanbul olarak değiştirildi.

İstanbul’un ilk raylı sistem işletmesi, Yenikapı Atatürk Havalimanı metro hattıydı. Dört etaptan oluşan metronun ilk etabını oluşturan Aksaray Kartaltepe kısmı Eylül 1989’da Nurettin Sözen döneminde kullanıma hazır hale gelmiş. Kabataş Bağcılar tramvay hattının ilk aşaması da bu dönemde hizmete açılmış. 19,3 kilometrelik hattın Sirkeci Beyazıt, Aksaray Topkapı ve Topkapı Zeytinburnu hattı da Sözen döneminin çalışmaları arasında. 

Aynı dönemde 0,3 kilometrelik Maçka Taşkışla teleferik hattı da hizmete açılan hatlar arasında

Mart 1994 itibariyle göreve Recep Tayyip Erdoğan geldi. Dört yıllık görev döneminde Erdoğan’ın açtığı ilk hat Yenikapı Atatürk Havalimanı metro hattının devamı olan Zeytinburnu Bakırköy, Bakırköy Ataköy ve Ataköy Yenibosna etapları oldu. 

Metro İstanbul’da yer alan bilgilere göre, Erdoğan döneminde sıfırdan başlayan bir hat yok. Bu dönemde devam eden Yenikapı Atatürk Havalimanı ve Kabataş Bağcılar hatlarının tamamlanmasıyla geçmiş. 

İstanbul’un Ali Müfit Gürtunalı dönemi de tıpkı Erdoğan dönemi gibi, iki hattın kalan istasyonlarının tamamlanmasıyla geçmiş. Farklı olarak Kadıköy Moda tramvay hattı bu dönemde hizmete açılan hatlardan biri. 2,6 kilometrelik hat, Kasım 2013’te açılmış. 

Bu bilgiler ne anlam ifade ediyor? 

Sosyal medyada her iki paylaşım da temelde metodolojiden ve açık veri setlerinden uzak bir çalışmaya işaret ediyor. Çünkü yapılan her bir metro, tramvay ve füniküler hattı için her belediye başkanına düşen dönemi ayrı ayrı hesaplamak gerekiyor. 

Ayrıca hesaplamaların hangi mantıkla yapıldığı açıklanmasa da tahmin edilebilir duruyor. Tablolarda her belediye başkanına bitirdiği metro hattı inşaatının tamamı o belediye başkanı tarafından yapıldığı şeklinde hesaplanmış. Fakat böyle bir hesaplama fazlasıyla yanıltıcı. 

Çünkü Kadir Topbaş döneminde başlayan bir metro hattı Mevlüt Uysal döneminde devam etmiş ve Ekrem İmamoğlu döneminde tamamlanmış olabilir. Yıllık ortalamaları almak için hangi belediye başkanının hangi yıl göreve başladığı bilgisi bile tek başına bir anlam ifade etmiyor. Çünkü bir belediye başkanı görevden Eylül 2017’de ayrılmışsa bile Eylül’e kadarlık dönemde çalışmaya devam etmiş olabilir ve oranlar faaliyet raporlarına aylık olarak yansımadığı için ortaya sağlıklı bir veri konması güç. 

Ancak tüm bu çalışmada Ekrem İmamoğlu dönemi için verilen 13,7 kilometrelik hesaplamaya yakın bir sayı elde edilebiliyor. Açıklanan faaliyet raporlarının sonucunda ve açık veri setlerindeki bilgiler, Mevlüt Uysal’ın yaklaşık 11,5 kilometre çalıştığı, İmamoğlu döneminde yıllık ortalama 11 kilometreden fazla metro hattı inşası yapıldığını söylüyor. 

Diğer belediye başkanlarının gerçekleştirdiği hatlarla ilgili net bilgiler edinmek mümkün değil. Çünkü faaliyet raporları 2011’den bu yana yayınlanmış fakat Kadir Topbaş göreve 2004 yılında gelmişti. Benzer şekilde daha eski belediye başkanları için de hangi hattan kime ne kadar pay düştüğünü hesaplamak güç.