Covid-19 hastalığının üç aşamasını gösterdiği iddia edilen bir görselde, hastalığın ilk olarak boğazı, ikinci aşamada ciğerleri, son aşamada da vücudun geri kalanının etkilediği belirtiliyor.
Tablo, genel itibariyle yanlış bir bilgi içermiyor. Yalnızca hastalığın seyrinin kişiden kişiye değişebileceğini göz önünde tutmak gerek.
Görsel genel hatlar itibariyle doğru
Görselin kaynağına ulaşmak için ilk olarak tersine arama yöntemini kullanıyoruz. Tablo ilk kez 21 Mart 2020 tarihinde Sözcü Gazetesi’nde yayınlanmış.
Covid-19 bir üst solunum yolu hastalığı; öksürük ya da hapşırma yoluyla taşınan damlacıklarla bulaşıyor ve ilk olarak boğazın da dahil olduğu üst solunum yollarını etkiliyor. (Sayfa 11)
Görselin ikinci aşamasında yer verildiği gibi zatürre yani pnömoni hastalığın akciğerlerde ilerlemesiyle birlikte görülüyor. Ancak bu bütün hastalarda gerçekleşen bir seyir değil. Örneğin Sağlık Bakanı Dr. Fahrettin Koca, 15 Temmuz 2020 tarihinde yaptığı açıklamayla son üç gündür Malatya, Trabzon, Kilis, Yalova, Bayburt ve Ardahan’da hiç pnömoniye rastlanmadığını belirtti.
Dünyada Covid-19 nedeniyle en çok ölümün yaşandığı Amerika'da 1-4 Haziran tarihinde yaşanan 119 bin 318 Covid-19 kaynaklı ölümün 51 bin 572’si pnömoni kaynaklı oldu. Bu vakaların neredeyse yarısı demek.
Yapılan araştırmalara göre Covid-19, bazı kardiyovasküler sorunlara da yol açabiliyor. Bu nedenle kronik hastalıkları olanların tedbirlere sıkı sıkıya uyması önemli. Covid-19 hastalığına neden olan SARS-CoV-2 virüsü ACE2 reseptörlerine bağlandığı için, nadir vakalarda bu hücrelerin bulunduğu beyin, mide ve bağırsakları da etkileyebiliyor.
“Asemptomatik taşıyıcıların tespiti için daha çok teste ihtiyaç var”
Bütün bu bilgiler, Covid-19 hastalığının klinik tablosunu anlatıyor. Ancak tüm hastalar bu semptomları göstermek zorunda değil. Dünya Sağlık Örgütü 11 Haziran tarihli açıklamasında, asemptomatik vakaların tespit edilebilmesi için daha geniş nüfus kitlelerine test yapılması gerektiğini belirtti. Çünkü hiçbir semptom göstermeyenler de hastalığı taşıyabiliyor. Diğer yandan yapılan son araştırmalara göre, hiçbir semptom göstermeyen birinin sinir sisteminin de hastalıktan etkilenmesi de olanaksız olmayabilir.
Tablo, genel itibariyle yanlış bir bilgi içermemekle birlikte, hastalığın seyrinin kişiler özelinde farklı seyredebileceğinin de göz önünde tutulması gerek.
