Seçimler yaklaşırken, kafa karışıklığı, öfke yaratmayı ve harekete geçirmeyi amaçlayan yanlış bilgi kampanyalarına maruz kalmak mümkün. Seçimden sonra, insanların dikkatini çekmek için yarışan yanıltıcı içeriklerin artacağı neredeyse kesin.
Bu saldırılara karşı kendinizi koruyabilir ve yanlış bilginin hem yayılmasını hem de etkisini azaltmaya yardımcı olabilirsiniz. Zihninizi bulaşıcı, zararlı fikirleri püskürtmeye hazırladığı için bu süreç “aşılama” olarak adlandırılıyor. İşte bu süreç hakkında akademisyenlerden birkaç tavsiye.
1. Yanlış bilginin etkisi hakkında bilgi edinin
Yanlış bilgi, insanların yanlış bulgular edinmesine neden olmakla kalmıyor, aynı zamanda gerçeklere inanmamalarına da yol açıyor. George Mason Üniversitesi'nden bilişsel psikolog John Cook'un da hatırlattığı üzere: “İnsanlara iklim değişikliği hakkında hem gerçekler hem de yanlış bilgiler sunulduğunda, düşüncelerinde net bir değişiklik olmuyor. Birbiriyle çelişen iki bilgi birbirini nötrlüyor.”
Cook sözlerine şöyle devam ediyor: “Bu iki bilgi çarpıştığında, bir patlama oluyor ve ardından bir hiçlikle karşılaşıyoruz. Bu durum, yanlış bilginin yarattığı zararın ne kadar incelikli olduğunu ortaya koyuyor. Sadece yanlış bilgi aktarmakla kalmıyor, insanların doğrulara inanmasını da engelliyor.”
İleri okuma: Aşılama teorisi: Yanlış bilgiyle mücadelede yanlış bilgiyi kullanmak
2. Kendinizi tanıyın
Mississippi Devlet Üniversitesi'nden sosyal psikoloji uzmanı H. Colleen Sinclair'in de vurguladığı üzere, “araştırmalara göre insanlar, halihazırda var olan görüşleriyle uyumlu olan yanlış bilgilere karşı daha duyarlı.”
Bu nedenle Sinclair şunu öneriyor: “İster siyasi, ister dini, ister etnik köken, ister milliyet açısından olsun, aynı fikirde olduğunuz gruplardan ya da kişilerden gelen bilgilere karşı özellikle eleştirel olun. Kendinize aynı konudaki farklı bakış açılarını ve bilgi kaynaklarını aramanız gerektiğini hatırlatın.”
İleri okuma: Yanlış bilgiyi yaymanızı önleyecek yedi yol
3. Yardım isteyin
Baltık ülkeleri, yani Estonya, Letonya ve Litvanya, Rusya'nın hemen yanı başındaki küçük ülkeler ve Sovyetler Birliği'nin eski parçaları. Bu coğrafyada yaşayanların, yanlış bilgi kampanyaları konusunda onlarca yıllık deneyimi var ve bu kampanyalara direnme konusunda dünyanın en iyileri arasında yer alıyor.
Maryland Üniversitesi’nden siber güvenlik uzmanı Terry Thompson, bu başarıyı şöyle açıklıyor: İlk olarak, olan bitenleri haberleştirmek için diğer ülkelerle işbirliği yapıyorlar; sıradan vatandaşların bilgilenebilmesi için “Baltık ülkelerini hedef alan Rus sosyal medya faaliyetlerini analiz ediyorlar, Rus dezenformasyon kampanyalarını tanımlama ve tespit etme konusunda içgörü ediniyorlar.”
Thompson, Rusya merkezli dezenformasyona karşı interneti izleyen gönüllülerin, yani "Baltık elfleri"nin de önemli olduğunu söylüyor.
Ayrıca bu ülkeler, dezenformasyon savaşçılarının baltalamak istedikleri “dezenformasyon girişimlerini tespit eden ve doğru bilgileri kamuoyuna duyuran” kolektif bir Avrupa Birliği projesinin parçası.
Tüm bunlar, insanların neyin gerçek olduğunu ve neyin onları yanıltmak için üretildiğini anlamalarına yardımcı olmaya yönelik geniş kapsamlı bir girişimin parçası.
İleri okuma: Baltık ülkelerinin Rusya merkezli dezenformasyona karşı koyma yöntemi
