* Bu içerik "Yalan haberle mücadele çalışmaları" başlığıyla Dünya Halleri tarafından 5 Aralık 2016 tarihinde yayınlanmıştır.
Sosyal medya üzerinde paylaşılan haberlerin güvenilirliği her zaman bir soru işareti oldu. Ancak bu haberlere şüpheci yaklaşmayan kişilerin de sık sık bu haberler tarafından kandırıldığı bir gerçek. Özellikle geçtiğimiz ay gerçekleşen ABD başkanlık seçiminin ardından alevlenen bu tartışma konusunda Facebook bazı adımlar atacağını söylemişti. Ancak yalan haberleri tespit etmek için çalışan tek şirket Facebook değil.
B.S. Detector engellendi
Yalan haber tartışmalarının ardından ortaya çıkan bazı tarayıcı eklentileri, güvenilir olmayan haber kaynaklarından paylaşılan haberleri etiketleyerek kullanıcıları uyarıyor. B.S. Detector adlı uygulama bu eklentilerden birisi. Facebook üzerinde paylaşılan haberleri kaynaklarına göre kategorize eden eklenti geçtiğimiz günlerde beklenmedik bir tepkiyle karşılaştı. Facebook bu eklentiyi indirmeyi sağlayan bsdetector.tech linkinin sitede paylaşılmasını yasakladı.
Facebook’un kendisi yalan haberleri engellemek için somut bir eylemde bulunmuyorken bir de kullanışlı bir eklentiyi yasaklaması tepkiyle karşılandı. B.S. Detector’ın yaratıcısı Daniel Sieradski, “Sanırım bu işin ne kadar kolay yapılabildiğini göstererek Facebook’takileri utandırdım. Onlar da beni bu yüzden cezalandırıyorlar.” şeklinde konuştu.
Ancak Facebook bir süre sonra eklentinin paylaşılmasını engelleyen uyarıyı ortadan kaldırdı. Şu anda eklenti Facebook üzerinden paylaşılabiliyor. Sosyal medya sitesinin Tech Crunch’a yaptığı açıklamada ‘.tech’ uzantılı sitelerden daha önce zararlı içerik paylaşıldığı için Facebook’un bu adresi de yanlışlıkla engellediği ancak durum fark edilince engelin kaldırıldığı ifade edildi.
Reuters’ın Twitter yazılımı
Tabii ki yalan haberlerle boğuşan tek site Facebook değil. Twitter da pek çok konuda, haber sitelerinden önce haberlerin paylaşıldığı bir ortam olarak adından söz ettiriyor. Sitenin bu özelliğini kullanmak isteyen ancak yalan haberleri ve trend olan kelimeleri gerçek haberlerden ayırt etmek isteyen Reuters, bu işlem için bir yapay zeka yazılımı geliştirdi.
2014 yılından beri üzerinde çalışılan News Tracer adlı yazılım, Twitter’da yayılmaya başlayan haberlerin gerçekliğini tespit etmek için 40 adet parametreyi inceliyor. Konuyu bir muhabir gözüyle inceleyen News Tracer, Reuters’ın bilgi ve tecrübesini dijital ortama aktarma konusunda oldukça başarılı. Yapay zeka destekli yazılımın özellikle kaza, protesto gösterisi ve bombalama gibi fiziksel etkisi olan olayları tespit etmede daha başarılı olduğu belirtiliyor.
