Bu içerik ilk kez "Propaganda Botnets on Social Media" başlığıyla Medium'da 1 Ocak 2017 tarihinde yayınlanmış ve Yusuf Tatlı tarafından Teyit için çevrilmiştir.
Troller ve botlar koordine saldırılarla iletişim ağlarını bozuyor ve gerçek olmayan trendler yaratıyor. Ayrıca yanlış bilgi yaymak için de kullanılabiliyorlar. 8 Kasım’daki başkanlık seçimlerinden sonra “yalan haberler” medyada paniğe yol açsa da konunun konuşulması epey zor. Bazen sosyal medyada kullanıcılar yanlış bilgiyi yanlışlıkla yayarken, bazen de saygın haber kuruluşları yanıltıcı başlıklar (ya da düz yalanlar) ile yanlış bilginin yayılmasına sebep oluyor.
Yanlış bilgi ve karalama kampanyaları çok eski bir propaganda taktiğidir ve siyasi kampanyalarda sık sık görülür. Bot ve trol orduları ise bu kampanyalarda rakiplere sosyal medyada köstek olmak için kullanılır.
Alfredo Garzon
Şüpheli bloglar (illuminati, kertenkele adamlar, chemtrail gibi komplo teorilerini yayınlayan bloglar) ile yanlış bilgi yayan, koordineli karalama kampanyaları arasındaki farkı bilmek önemlidir.
“Flog” denen sahte bloglar bir süredir hayatımızda.
2007 yılında yayınlanan “SEO* aracı olarak sahte bloglar” adlı yazı bu dijital pazarlama tekniğinin nasıl SEO sonuçlarını manipüle etmek için kullanıldığını şöyle açıklıyor:
Utah’tan Vizad isimli bir SEO firması, SEO metodolojileri dahilinde “sahte” içerikli bloglar açıyor. Açtıkları bu bloglara bir kişinin özel blogu olduğu izlenimini veriyor ve bağlamsal linklere müşterileriyle ilgili içerikleri koyuyorlar. Bu şekilde müşterileri için tık çekmeye çalışıyorlar.
Bu tarz sahte bloglar genellikle ticari amaçlar için kullanılır. Spamciler botları kullanarak diyet hapları satan sahte web sitelerinin linklerini yayar ya da yalan haber yayan Makedonyalı gençler gibi bazı fırsatçılar, kışkırtıcı siyasi içerik yayınlayarak para kazanmaya çalışır. Bu iki örnek de bakkalda satılan bulvar gazetelerinden çok da farklı değil. Fakat, sahte bloglar, siyasi kampanyalar tarafından da kullanılabilirler.
Hakemli dergi Journal Monday’de 7 Kasım’da yayınlanan, Sosyal ağ botları 2016 Amerikan Başkanlık Seçimlerini saptırdı - internet tartışmaları, adlı makale botların siyasi kampanyalardaki rolünü inceliyor:
İnternette siyasi tartışmalarda sosyal ağ botlarının varlığı üç somut sorun yaratabilir: etki, zararlı amaçlarla işletilen hesaplar arasında dağılabilir, siyasi tartışmalar daha da kutuplaşabilir ve yanlış ya da doğrulanmamış bilginin yayılması hızlanabilir.
Bloomberg, Mart ayında, 2012 Meksika Başkanlık seçimleri dahil olmak üzere, Latin Amerika’daki seçimler sırasında manipülasyon ve hile yapan Kolombiyalı hacker Andrés Sepúlveda ve ekibi hakkında “Seçim Nasıl Hacklenir?” adında bir makale yayınlamıştı. Kendisi şu anda, 2014 Kolombiya Başkanlık seçimleri sırasında, bilgisayar sisteminin kötüye kullanılması, kişisel verinin ihlali, casusluk ve zararlı yazılım kullanma suçlarından 10 yıllığına Kolombiya’da bir hapishanesinde yatıyor.
Benim işim kara propaganda, söylentiler ve psikolojik operasyonlardı. Herkesin gördüğü ama kimsenin bilmediği, siyasetin kara tarafı…
Bilgi satın almak ve muhalefet üzerinde sosyal mühendislik uygulamak dışında, Sepúlveda’nın internet tartışmalarını yönlendirmek için kullandığı on binlerce sahte sosyal medya hesabı vardı. Kolombiya medyasından enter.co’ya verdiği röportajda Sepulveda sosyal medyayı nasıl manipüle ettiğini şöyle açıklıyor:
Soru: Çalışmalarınızın başarısını nasıl ölçüyordunuz?
Cevap: İnsanların yarattığı söylentilerin sayısıyla. Birçok defa, Twitter’a ya da Facebook’a bakarken, İnsanların benim başlattığım söylentileri yaydığını gördüm. Bunu özellikle 2014 seçimleri sırasında gözlemledim.
Yaptığım şeyin başarısı somuttu: İnsanların ne konuştuğu görebiliyorsunuz, bunun üzerinden kampanyanızın yarattığı saldırının ne kadar başarılı olduğunu söyleyebilirsiniz.
S: Bilgi güvenliğinden anlamayan sıradan vatandaşlar manipüle edildiklerini ya da bir şeyin sahte bir hesaptan geldiğini nereden bilebilirler?
C: Bu giderek zorlaşıyor çünkü bir tema etrafında gerçek hesapları manüpile etmek çok kolay. Konu, gerçek hesaplara bulaştıktan sonra daha da zorlaşıyor. İnternette hedefsiz bir eylem yoktur. İşsiz insanlar siyasetçiler hakkında caps yapmazlar. Böyle bir şey yok. Bunu yapan takımlar var.
Birinin propaganda veya saldırı mağduru olup olmadığını anlaması için olayların bağlamına bakması gerekli. Mesela şu anda barış süreci hakkında konuşuyoruz** ve tartışmaları internette görebilirsiniz. Anlaşmaya karşı olanlar bütün argümanlarıyla bir kampanya içindeler ve anlaşmayı destekleyenler de interneti aynı şekilde bombalıyor. Taraf da olsak hedef de, internet propagandasının pasif kurbanları olacağız.
Bu dezenformasyon kampanyalarının amacı, söylentiler üretip gerçek hesapların bunları yaymasını sağlamaktır. Sepúlveda’nın ektiği yalanlar ve söylentiler, dijital bir salgın görevi gördü. Sepúlveda muhalefet partilerinin merkezlerini, zayıflıklarından yararlanmak için zararlı yazılımlarla dinlemeye aldı ve bu zayıflıkları çeşitli platformlarda, Twitter takipçisi otuz bini aşan botlar aracılığıyla yaydı.
Korku yaydığı tartışmalardan birisi de Lopez Obrador’un anketlerde yükselmesi Peso’nun değer kaybetmesi anlamına geleceğiydi. Sepúlveda para meselesenin büyük bir zayıflık olduğunu biliyordu çünkü bunu kampanya çalışanlarının e-postalarında görmüştü.
Bu tarz dijital sahtekarlıklar bugünlerde standart ve bütün modern siyasi kampanyalarda beklenen bir şey. Uzmanlar Amerika’daki başkanlık seçimleri tartışmalarına 400.000 civarında botun katıldığını ve 3,8 milyon tweet attıklarını tahmin ediyor ve birçok çalışma bunun sonuçlarını inceliyor. Sepúlveda’ya göre her zaman dijital propagandanın kurbanları olacağız. Umarım, zaman içerisinde propagandayı tanımada becerikli oluruz.
Notlar:
*Arama motoru optimizasyonu, amacı web sitelerinin, arama motorlarının kriterlerine uygun hale getirilerek hedeflenen aramalarda yükseltilmesidir. İngilizcede ve Türkçede kısaca SEO (Search Engine Optimization) olarak ifade edilmektedir. (çeviri notu)
** Kolombiya Devleti ve FARC arasındaki barış antlaşması süreci. (çeviri notu)
