Bu içerik ilk kez "Track Midterm Election Day Misinformation Right Here" başlığıyla Wired arafından 11 Haziran 2018 tarihinde yayınlanmış ve Sonay Ün tarafından Teyit için çevrilmiştir.
Seçim günü, ister koordineli kampanyalarla ister affedilebilir hatalarla olsun yanlış bilgilerin yayılması için ideal bir ortam. Bu durum, riskli ve ağır sonuçlar doğurabiliyor. Medyaya bu süre zarfında çok sayıda sıcak gelişme yansıyor. Diğer bir taraftan ABD’deki oylama sistemini kolaylıkla anlamak daima mümkün olmuyor. Görülen şu ki ABD ara seçimlerinde yanlış bilgilerin kaynağı sosyal medya değil. Bununla birlikte Emily Dreyfuss’un geçtiğimiz hafta yayınlanan yazısına göre sosyal medya şüphesiz bu yangına körükle gidiyor. Yani, 2018 ara seçimleri çocukların da dediği gibi bir curcunaya dönüşüyor.
WIRED, internet ortamında karşımıza çıkan en önemli hikayeleri, en yaygın safsataları ve karışıklığa yol açması en muhtemel bilgileri takip etmek üzere ABD’deki seçimler hakkında bu yazıyı yayımladı.
Facebook’un engellediği hesap sayısı seçim arifesinde giderek arttı
ABD polisi, yabancı kuruluşlarla bağlantılı olabileceğine inandığı birtakım online eylemler konusunda Facebook’u uyarmasının ardından sosyal medya devi, geçtiğimiz Pazartesi gecesi Facebook’ta ve Instagram’da “koordineli olarak sahte faaliyetlerde bulunduklarından şüphelenilen” düzinelerce hesap tespit ettiğini duyurdu. Facebook şimdiye kadar, çoğunlukla Fransızca ve Rusça sayfalarla bağlantılı yaklaşık 30 Facebook hesabını ve çeşitli ünlüleri ve siyasetçileri içeren çoğunlukla İngilizce olan 85 Instagram hesabını engellediğini ifade etti. Şirket bu soruşturmayı sürdüreceğini belirtiyor.
Facebook’un Siber Güvenlik Politikaları Başkanı Nathaniel Gleicher bu faaliyetlerini bir gönderisinde şöyle duyurdu:
“Genellikle, bir şeyi kamuya duyurmadan önce gerçekleştirdiğimiz incelemeye sıkı sıkıya bağlı kalıyoruz. Bununla birlikte büyük önem taşıyan ABD seçimlerine yalnızca bir gün kala insanları attığımız adımlar ve karşılaştığımız gerçekler konusunda bilgilendirmek istedik.”
Facebook’un koordineli başka bir şebekeyi etkisiz hale getirmesinden bir hafta sonra haberler biraz yön değiştirdi; şirketin açıklamasına göre kaynağı İran olan bu şebeke, Rus trollerinin 2016 seçiminde geliştirdikleri taktikleri uygulayarak ABD vatandaşı gibi görünerek ayrıştırıcı toplumsal konuları ve ulusal olayları gündeme getiriyorlar.
Şirket, Salı sabahı engellenen hesapların yabancı kuruluşlarla bağı olduğuna dair herhangi bir bilgi olmadığını belirtti. Akşam 11:30 sularında ise Facebook bir açıklama yaparak, bazı engellenen hesaplara Rusya merkezli bir İnternet Araştırma Ajansının (IRA) müdahalesinin olabileceğini belirterek tam olarak bunun teyit edilemediğini açıkladı. Gleicher konuyla ilgili şu açıklamada bulundu: “IRA ile bağlantılı olduğu iddia edilen bir internet sitesi, oluşturdukları Instagram hesaplarının bir listesini yayınladı. Bu hesapların çoğunu dün, kalanlarını ise bugün itibarıyla engelledik.”
“Dün gece polis teşkilatından aldığımız bir ihbar üzerine Rusya merkezli bir İnternet Araştırma Ajansıyla (IRA) bağlantılı olduğundan ve koordineli olarak sahte faaliyetlerde bulunduklarından şüphelenilen 100’den fazla Facebook ve Instagram hesabını engelledik ve hizmetlerimize erişimlerini yasakladık. Bu akşam IRA ile bağlantılı olduğu iddia edilen bir internet sitesi, oluşturdukları Instagram hesaplarının bir listesini yayınladı. Bu hesapların çoğunu dün, kalanlarını ise bugün itibarıyla engelledik. Bu durum, kötü niyetli aktörlerin pes etmeyeceğini ve bir adım önde olabilmek adına ABD hükümetiyle ve diğer teknoloji şirketleriyle işbirliği yapmamızın neden bu kadar önemli olduğunu bize tekrar gösterdi.”
Gümrük ve Sınır Devriyesi’nin planları ve ardından iptal edilen tartışmalı bir gövde gösterisi
Bu konuda belirgin bir aldatmaca söz konusu olmasa da yanlış anlaşılmaya müsait birçok husus bulunuyor. Pazartesi günü ABD Gümrük ve Sınır Koruma Birimi (CBP), El Paso’daki bir İspanyol mahallesinde kalabalıkları dizginleme tecrübesini kullanarak Seçim Günü “Mobil Saha Kuvvetleri” ile bir tatbikat gerçekleştireceğini duyurdu. Sivil haklar hareketinden farklı gruplar bu tatbikatın seçmenlerde büyük korku yaratacağına ilişkin endişelerini dile getirdikten sonra Teksas Sivil Hakları Projesi, CBP’nin tatbikatı başlangıç saatinden bir saat önce iptal ettiğini doğruladı.
Kara Panterler Georgia’daki seçmenlere gözdağı vermeye çalışmıyor
Cumhuriyetçi kanatta yer alan Georgia Eyalet Sekreteri Brian Kemp ile Demokrat Parti’den adaylığını koyan eski eyalet sözcüsü Stacey Abrahams arasındaki Georgia valiliği yarışı, ülkenin en çirkin çekişmelerinden biri haline geldi. Eyalet sekreteri olarak Georgia’daki seçmen kütüklerini denetleme yetkisine sahip olan Kemp, Afrika kökenli Amerikan vatandaşları başta olmak üzere seçmenleri sistematik olarak oy haklarından mahrum etmekle suçlanıyor. Kemp ise hafta sonu boyunca tek bir delil göstermeden Demokrat Parti’yi bilgisayar korsanlığı yapmakla suçladı.
Irk ayrımcılığı üzerinden korku tellallığı yapan siyasetçinin Pazartesi günü attığı tweet şöyleydi: “Kara Panter Partisi, rakibimi destekliyor. Abrams’ın Georgia için FAZLA RADİKAL olduğunu düşünüyorsanız bu mesajımı retweetleyin!”
Abrams ise ABD nüfus sayımına göre eyaletin yüzde 30,2’sini oluşturan Afrika kökenli Amerikalılardan biri.
Tweet, Breitbart’ta çıkan bir makalenin bağlantısını içeriyor. Makalede, “seçmenlerin haklarından mahrum edilmesine karşı silahlanmış” küçük çaplı bir topluluk olan ve kendini Yeni Kara Panter Partisi olarak tanıtan bir Facebook grubunun 3 Kasım’da yayınlanan fotoğrafları bulunuyor. Makale, üye sayısının beşi geçmediği görülen, fakat 22 adet fotoğrafın yayımlandığı Kara Panter eylemini, binlerce kişi tarafından desteklenen Trump’ın Kemp için aynı gece düzenlediği mitingiyle kıyaslıyor.
Kemp yandaşları bu fotoğrafları kullanarak Kara Panterlerin seçmenlere gözdağı verdiğini iddia etti. 54 binden fazla üyesi olan “Trump Train” adlı bir Facebook grubunda paylaşılan bir gönderide vatandaşlardan, Kara Panterleri seçim yerlerinde görmeleri halinde polis çağırmaları istendi:
"Radikal ve ırkçı militan grup Kara Panterler, seçmenleri aşırı sol demokrat aday Stacey Abrams’a oy vermeleri yönünde sindirmek ve ‘ikna etmek’ için Georgia’daki seçim noktalarının yanı sıra sokaklarda ve mahallelerde üzerlerinde silahlarla dolaşıyor."
Yeni Kara Panterler, Kemp yandaşlarının bu çağrısına hemen yanıt vermese de bu görüntülerin konu dışında olduğu apaçık ortada. Nitekim Kemp yandaşları Georgia’da seçim noktalarındaki silahlı kişiler yerine Atlanta’da Cumartesi günü bir köşe başında toplanan küçük bir grubu hedef gösterdi. Bu bağlantı üzerinden Georgia’daki yarış hakkında ayrıntılı bilgi alabilirsiniz.
George Soros Smartmatic oylama makinelerinin sahibi değil
Alarma geçen birçok vatandaş, George Soros’un Smartmatic oylama makinelerinin sahibi olduğunu ve 16 eyaletteki seçim sonuçlarının Demokratların lehine olması için bu makineleri kullanacağını iddia ediyor. Sosyal medyada, “DİKKAT: Seçim Gününde kullanacağınız oylama makinesinin markası SmartMatic ise oy pusulası isteyin. SmartMatic markasının sahibi SOROS” şeklinde tipik bir uyarı tweeti dolaşıyor.
2012’den beri dolaşımda olan ve 2016 yılında muhafazakar medya organları içerisinde kendine yer bulan bu söylenti doğru değil. Snopes’un ifade ettiği gibi merkezi Birleşik Krallık’ta bulunan Smartmatic şirketinin başkanı, Soros’un Open Society isimli vakfının yönetim kurulunda yer alıyor. Bununla birlikte şirketin Soros’la olan bağlantısı bu noktayla sınırlı kalıyor. Soros’un oyları bir şekilde değiştirmek için bu sıkı olmayan ilişkilerden faydalandığını düşünseniz bile bu yılki ABD seçimlerinde hiçbir seçim bölgesi Smartmatic oylama makinesini kullanmıyor. Aynı şekilde 2016’daki seçimlerde de bu makineler kullanılmadı.
MSNBC, Florida’daki “hileli” seçim sonuçlarının açıklanmasından önce canlı yayın yapmadı
MSNBC Pazartesi günü, yani oylamadan bir gün önce Florida’daki valilik yarışının sonuçlarını bir grafik üzerinde yanlışlıkla gösterdi. Oyların yüzde 99’unun sayıldığı gerçek olmayan sonuçlara göre Demokratik aday Andrew Gillum yüzde 0,6 puan farkla Cumhuriyetçi Ron DeSantis’in önünde, birinci sıradaydı.
MSNBC yaptığı hatayı kısa sürede üstlendi. Chris Hayes, konuk olduğu All In programında görünüşe göre geleceği tahmin eden bu grafiğin, “bazı test rakamlarının yanlışlıkla yerleştirildiği” ekrandaki bir sistem hatasından kaynaklandığını öne sürdü. Hayes “Bu grafikte, özellikle seçim arifesi gecesinde tüm oyların hesaba katılması kesinlikle mümkün değil” dedi.
“Sadece bir hata meydana geldi. Endişelenmenize gerek yok. Bu grafiği ilk ekranda gördüğümde oldukça şaşkına döndüğümü söyleyebilirim.”
Ne olursa olsun, program görüntüleri bugünlerde seçime “hile karıştırıldığının” bir kanıtı olarak Facebook, Twitter, Reddit, Voat ve diğer platformlarda dolaşıyor. Reddit’te 2 bin 800’den fazla destek oyu alan r/The_Donald isimli Trump yanlısı bir gruba ait olan bir gönderide “Soros Florida seçimine hile karıştırıyor. Sonuçları ise şimdiden MSNBC’nin elinde,” ifadesi geçiyor. Pamela Geller, Jack Posbiac ve Jim Hoft gibi aşırı sağ görüşlü yorumcuların tweetleri ortalığı daha da karıştırmanın ötesine geçemiyor.
Çok sayıda kaçak göçmenin oy kullandığı doğru değil
Her seçimde ülke vatandaşı olmayan çok sayıda yabancının oy kullanacağına dair yalan haberler kendini gösteriyor. Oysa Başkan Trump’ın ABD vatandaşı olmayan milyonlarca kişinin 2016 seçiminde usulsüz oylama yapıldığına ilişkin iddiasından sonra inceleme yapan ve konuyla ilgili olarak ülke çapında sadece 50’den az sayıda vaka saptayan Brennan Center for Justice isimli tarafsız bir kuruluş, bu iddianın kesinlikle doğru olmadığını öne sürüyor. (Google Trendlere göre “göç”, bu hafta en çok araştırılan ikinci seçim konusu oldu.)
Bu yıla dair yanlış bilgiler, seçimle iş başına gelmiş resmi görevlilerden ve sıradan Amerikan vatandaşlarından geldi. Başkan Trump, polis teşkilatına usulsüz oylama konusunu takip etmeleri için talimat verdiğini Twitter’da duyurdu. Buna karşın ProPublica, polis teşkilatının böyle bir talimat almadığını ortaya çıkardı. Aynı zamanda Georgia Eyalet Sekreteri olan vali adayı Brian Kemp yaptığı bir açıklamada, rakibi Stacey Abrams’ın kaçak göçmenlerden oy vermelerini istediğini iddia etti.
Facebook’ta yayılan bir gönderide, çoğunluğu Demokrat olan Kaliforniya eyaletinde yaşayan Cumhuriyetçi seçmenlerden “yasadışı yaşayan bir yabancının kullanacağı bir oya karşılık Cumhuriyetçi partiye oy vermeleri” istendi. Ünlü muhafazakâr yazar Larry Schweikart, Demokrat Senato Adayı Beto O’Rourke’nin rakibi Ted Cruz karşısında oy toplamak için Teksas’ta bulunan “kaçak göçmenlere” rüşvet verdiğine ilişkin yanlış bir iddiada bulundu.
Project Veritas kurucusu James O’Keefe Salı günü Twitter’da, ABD vatandaşı olmayan kişilerin geniş çapta usulsüz oy kullandıklarını iddia eden bir video yayınladı. Videoda, göçmenlik politikası DACA’nın veya Dreamers’ın ne olduğunu bilmeyen, yanlış bilgilendirilmiş bir oy sayım görevlisi görülüyor. Videoyu çeken kişi kayıtlı bir seçmenin bir Dreamer (göçmenlik reformu DREAM Yasasından faydalanabilen kişi) olduğunu belirtmesine rağmen görevli, videodaki “gizli gazeteciye”, sözü geçen kayıtlı seçmenin oy kullanabileceğini söylüyor. Bununla birlikte eğer bir kişi ülke vatandaşı değilse seçime kayıt yapamıyor. Video daha sonra, videonun gerçek olduğunu doğrulamadığını itiraf eden Teksas Valisi Greg Abbott tarafından da tweetlendi.
