Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, 30 Haziran 2021’de yapılan Bilim Kurulu toplantısının ardından iki doz aşısını olmuş 50 yaş ve üzeri vatandaşlar ile sağlık çalışanlarının istedikleri bir üçüncü doz aşıyı olmak için randevu alabileceklerini açıkladı.
Peki üçüncü doz aşı neden gerekli? Hangi aşıyı olanlar için öneriliyor? Üçüncü doz aşılar etrafındaki soru ve yanıtları derledik.
Üçüncü doz neden gerekli?
Bilim kurulu üyeleri, hala riskli grupta yer alan sağlık çalışanları ile 50 yaş üzerindeki kişilerin üçüncü bir doza ihtiyaç duyabileceklerini belirtiyor. Gerekçeleri ise bu grubun çoğunun aşılandığı Sinovac’ın koruyuculuğunun görece düşük olması ile yeni varyantlara karşı bağışıklığın hatırlatıcı bir doz ile tazelenmesinin işe yarayacağı.
Sinovac’ın kendi de delta varyantına karşı etkili koruma için, iki doz aşının ardından ek bir hatırlatıcı doz uygulamasını öneriyor. Türk Tabipleri Birliği de 29 Haziran 2021’de Sağlık Bakanlığına Ocak 2021’de aşılanan sağlık çalışanları ile 65 yaş üzeri yurttaşların hatırlatıcı dozların bir an evvel uygulanması çağrısı yapmıştı. Bunun üzerine bakanlık, hatırlatıcı doz için aralığı üç ay sonrasına indirdi.
Yani ilk iki dozu Sinovac olanların, son dozlarının üzerinden üç ay geçtiyse hatırlatıcı bir doz olmaları öneriliyor.
Peki ilk iki dozunda BioNTech olanlar için durum ne? BioNTech CEO'su Uğur Şahin, ikinci doz aşıdan sonra vücudun koronavirüs antikor yanıtlarında bir düşüş göstermesinin yaklaşık sekiz ay sürdüğünü belirtmiş, hatırlatma dozu için ideal zamanın bu yüzden ikinci dozdan sekiz ay sonrası olacağını söylemişti. Şahin’e göre hatırlatıcı doz, en geç 12. ayda yapılmalı. Yani ilk iki dozda bu aşıdan olanların acele etmesine gerek yok.
Kimler üçüncü doz aşısını olmalı?
Sağlık Bakanlığı, hala riskli grupta yer alan sağlık çalışanları ve 50 yaş üzerindeki kişiler için üçüncü doz aşı tanımladı. Bu grupta yer alan kişilerin üçüncü doz aşı randevuları, iki doz aşının yapılmasının üzerinden üç ay geçtikten sonra açılacak. Sağlık Bakanlığı bu grupların ardından üçüncü doz aşıyı diğer yaş gruplarıyla devam ettirmeyi planlıyor. Aynı zamanda koronavirüs geçirenlerin de aşı hakkı üç ay sonra tanınacak.
Üçüncü doz hangi aşıyla yapılacak?
Üçüncü doz, ilk ikisiyle aynı olmak zorunda değil; zaten e-Nabız sistemi de önünüze hem BioNTech hem de Sinovac seçeneklerini çıkaracak. BBC Türkçe’ye konuşan Türk Tabipleri Birliği İkinci Başkanı Dr. Ali İhsan Ökten ilk iki dozunu Sinovac olan kişilere Pfizer/BioNTech aşısını, ilk iki dozu Pfizer/BioNTech olanlara ise üçüncü doz için biraz daha beklemeyi önerdiklerini söylüyor.
Diğer ülkelerin üçüncü doz uygulamaları neler?
Çeşitli ülkelerde koronavirüse karşı hatırlatıcı takviye aşı uygulanması bir süredir gündemde. Delta gibi koronavirüs varyantlarının yarattığı kaygılar, takviye aşıların gündemde olmasının en büyük nedeni.
Britanya, Eylül ayından itibaren riskli grupta bulunan kişilere üçüncü doz aşı yapılmasının gerekli olabileceğini söylemesinin ardından 2021’nin sonlarında başlayacak bir Covid-19 aşı güçlendirme kampanyası planlıyor.
Bahreyn ve Birleşik Arap Emirlikleri, Haziran başında Çin'deki Sinopharm şirketinin ürettiği aşıdan olanlara, altı ayın sonunda üçüncü doz olarak Pfizer/BioNTech seçeneğini sunmaya başladı.
Henüz yasal bir düzenleme olmasa da Almanya ve Fransa da üçüncü doz Covid-19 aşısının gerekliliğinin gündemde olduğu ülkelerden.
