Türkiye, 31 Mart 2019 Pazar günü bir kez daha sandıklara gidiyor. Yaklaşık 60 milyon seçmen, Mahalli İdareler Genel Seçimleri’nde oy kullanacak. 25 Aralık 2018’den bu yana sosyal medyada ortaya atılan ve Teyit tarafından yanlış olduğu tespit edilen 13 bilgiyi derledik.
1) Fotoğrafın Beylikdüzü’ndeki ‘papaz heykelini’ gösterdiği iddiası
Aralık 2018’de paylaşılan bir fotoğrafın, İstanbul Beylikdüzü’nde yer alan bir “papaz heykelini” gösterdiği iddia edildi. İddiada heykelin, Cumhuriyet Halk Partisi’nin (CHP) İstanbul Büyükşehir Belediyesi başkan adayı Ekrem İmamoğlu’nun Beylikdüzü’ne yaptığı ilk icraatlardan olduğu da belirtildi.
Ancak fotoğraftaki heykelin papaz heykeli olduğu iddiası doğru değil. 2015 yılında düzenlenen 2. Uluslararası Beylikdüzü Taş Heykel Sempozyumu kapsamında Dilşad Yiğitcan Akçayöz tarafından yapılan ve elinde fener bulunan heykel “yolcu” ismini taşıyor. 2015’ten beri ilçedeki çeşitli yerlerde sergilenen heykel şu anda Beylikdüzü Yaşam Vadisi’nde.
teyit.org heykeltraş Dilşad Yiğitcan Akçayöz’e ulaştı
teyit.org, fotoğrafın sosyal medyada paylaşılmasından sonra söz konusu heykeli yapan Dilşad Yiğitcan Akçayöz’e ulaştı. Akçayöz, heykeli 2015 yılında 2. Uluslararası Beylikdüzü Taş Heykel Sempozyumu’nda yaptığını, heykelin daha sonra ilçedeki bazı yerlerde sergilendiğini, bu sırada saldırıya uğrayarak başının kırıldığını ve onarılarak Yaşam Vadisi’nde sergilendiğini ifade etti.
Ayrıca Akçayöz, teyit.org’a yazılı açıklamada da bulunarak şunları söyledi:
“Konu edilen heykel; sanatçısı olarak üretmiş ve üretmekte olduğum bir dizi heykelden sadece bir tanesidir. Beylikdüzü 2. Taş Heykel Sempozyumu’nda tamamlayıp, Beylikdüzü’ne teslim ettiğim heykeldir. Öncelikle konu olan heykeli de kapsayan bir seri tasarımım ve tamamladığım heykeller mevcuttur. Bir heykel sanatçısı olarak, sanatın bir ifade biçimi olduğunu hatırlatarak(!) üzerinde çalıştığım konuyu açıkça bildirmek istiyorum. “Kendini bil!” Kendisini, yani kendi düşüncelerini, önyargılarını ve tutumlarını, öz benliğini bilip kendini kontrol eden kişi yola koyulmuş demektir. Kendi düşünce ve hareketlerinin tüm sorumluluğunu üstlenmiş demektir. Kişi doğayı, insanları anlayabilmek için önce kendisini bulmaya, tanımaya mecburdur.”
Teyit’in konu hakkında yayımladığı analizin tamamına buradan ulaşmak mümkün.
2) Kemal Kılıçdaroğlu’nun montajlanan görüntüleri CHP reklamı iddiasıyla paylaşıldı
Sosyal medyada paylaşılan bir videonun, CHP’nin Mart 2019’da yapılacak yerel seçimler için hazırlanan reklam filmi olduğu iddia edildi. Videoda, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu bir metin de seslendiriyor. Metinde Kılıçdaroğlu, “varlık ve mana alemleri” ve “İslam’ın barış dini” olduğu şeklinde ifadelerde bulunuyor.
Ancak videonun, CHP’nin 2019 yerel seçim reklam filmini gösterdiği iddiası doğru değil. Videodaki ilk iki görüntü, CHP tarafından çekilen eski reklam filmlerinden. Kılıçdaroğlu’nun sahneye çıktığı ve yanında korumaların bulunduğu son görüntüler ise 2016 yılında darbe girişimi sonrasında düzenlenen Yenikapı Mitingi’nden. Kılıçdaroğlu’nun seslendirdiği metin ise 22 Aralık 2018’de Erzurum’a bağlı Çat Belediyesi tarafından açılan İslam Eserleri Müzesi’nin açılış konuşmasından alınmış.
Teyit’in 31 Aralık 2018’de konu hakkında yayımladığı analizin tamamına buradan ulaşılabiliyor.
3) Cumhurbaşkanı Erdoğan Başakşehir FK’yı kendisinin kurduğunu iddia etti
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 3 Şubat 2019’da TRT’de katıldığı “Cumhurbaşkanı Özel” isimli programda, İstanbul Başakşehir Futbol Kulübü’nü belediye başkanlığı döneminde kendisinin kurduğunu iddia etti.Erdoğan’ın bu demeci Fanatik, Sporx, Hürriyet, Foto Spor ve Milliyet gibi internet siteleri tarafından da haberleştirildi.
Söz konusu kulüp 1990 yılında dönemin Sosyaldemokrat Halkçı Partili (SHP) belediye başkanı Nurettin Sözen tarafından İstanbul Büyükşehir Belediyesi Spor Kulübü adıyla kurulmuş. Erdoğan ise İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığına 1994 yılında seçilmişti.
Teyit‘in Erdoğan’ın iddiasını incelediği analizin tamamına ise buradan ulaşılabiliyor.
4) Japonya’da lise mezunu olmayanlar oy veremiyor mu?
Seçim sürecinde sosyal medyada en çok paylaşılan iddialardan birisi de Japonya’da lise mezunu olmayanların oy kullanamadığı şeklindeydi. Bu iddianın yer aldığı metne, Japonya hükûmetine ait olduğu öne sürülen bir açıklama da eklendi.
Fakat Japonya’da lise mezunu olmayan vatandaşların oy kullanamadığı iddiası doğru değil. Japonya’da 18 yaşını geçmiş her birey oy kullanabiliyor. Ayrıca Japonya’da seçme ve seçilme haklarına dair eğitim seviyesine göre farklılık gösteren bir yasa bulunmuyor.
Teyit tarafından 18 Şubat 2019’da yayımlanan analize buradan ulaşmak mümkün.
5) Fotoğrafın CHP, İYİ Parti ve HDP’nin ortak seçim afişini gösterdiği iddiası
Sosyal medyada paylaşılan ve teyit.org’a ihbar olarak gönderilen fotoğrafın CHP, HDP ve İYİ Parti’nin ortak seçim afişini gösterdiği iddia edildi.
Fakat fotoğrafın CHP, HDP ve İYİ Parti’ye ait, ortak bir seçim afişini gösterdiği iddiası doğru değil. Fotoğraf montajlanarak hazırlanmış. Fotoğrafın orijinalinde “Mustafa” yazısının altında CHP, HDP ve İYİ Parti’nin logoları bulunmuyor. Söz konusu afiş, “Mustafa. Sonuna kadar Bursa” sloganıyla CHP’nin Bursa Büyükşehir Belediye Başkan adayı Mustafa Bozbey’in seçim çalışmaları için hazırlandı.
Teyit tarafından 19 Şubat 2019’da yayımlanan analize buradan ulaşılabiliyor.
6) İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin seçim kampanyası için 2016 tarihli stok patates ve soğan dağıttığı iddiası
Sosyal medya ve bazı internet sitelerinde paylaşılan bir fotoğrafın İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin 2019 Yerel Seçimleri kampanyası için halka dağıttığı 2016 tarihli stok ürün olan patates ve soğanları gösterdiği iddia edildi.
Ancak fotoğraf İzmir’in halka 2019 yerel seçimleri öncesi dağıttığı 2016 tarihli stok patates ve soğanları göstermiyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi 2016 yılında Ödemiş ilçesinde bulunan tarımsal kalkınma kooperatiflerden ihtiyaç sahiplerine dağıtmak üzere patates almıştı. Söz konusu fotoğrafın ise 2016 yılına ait sosyal medya paylaşımları bulunabiliyor. Bir patatesin ise üretildikten 3 yıl sonra tüketilebilecek şekilde muhafaza edilmesi oldukça güç.
İzmir Büyükşehir Belediyesi 2016 yılında ihtiyaç sahiplerine patates dağıtmıştı
İzmir Büyükşehir Belediyesi 2016 yılında Ödemişli patates üreticisine destek olmak amacıyla Ödemiş’teki tarımsal kalkınma kooperatiflerinden patates alımı gerçekleştirmişti. Söz konusu patates alımıyla ilgili 2016 yılı tarihli haberlerde iddia fotoğrafta görünen “İzmir Büyükşehir Belediyesi Armağanıdır. 10 Kg. 2016 mahsülüdür. Para ile satılmaz.” etiketli patates çuvalı görüntüleri bulunabiliyor.
Teyit tarafından 28 Şubat 2019’da yayımlanan analizin tamamına buradan ulaşmak mümkün.
7) Videonun ‘çocuğu olmayana çocuk yapacağım’ diyen belediye başkan adayını gösterdiği iddiası
Sosyal medyada paylaşılan ve teyit.org’a ihbar olarak gönderilen videonun, “çocuğu olmayana çocuk yapacağım” şeklinde seçim vaadinde bulunan belediye başkan adayını gösterdiği iddia edildi.
Ancak videoda konuşma yapan belediye başkan adayı “çocuğu olmayana çocuk yapacağım” gibi bir seçim vaadinde bulunmuyor. Oyuncu Sermiyan Midyat’a ait olan ses videoya sonradan eklenmiş. Replikler ise Hükümet Kadın 2 filminde, Faruk karakterinin seçim vaadlerinde bulunduğu bölümden.
Videodaki kişi belediye başkan adayı Kemal Emir
İhlas Haber Ajansı’nın haberine göre 2 Mart 2019 tarihinde Aydın Büyükşehir Belediye Başkanı Özlem Çerçioğlu, Kuyucak’ta seçim ofisi açılışı yaptı. Montajlanan videonun orijinali, Aydın Kuyucak Belediyesi Millet İttifakı adayı Kemal Emir’in seçim ofisi açılışı konuşması sırasında çekilmiş. İYİ Parti İlçe Teşkilatı’nın Facebook sayfasından montaj videoyla ilgili yapılan açıklamaya ulaşılabiliyor. Başkan adayı Kemal Emir’in 8 Mart 2019 tarihinde, Facebook hesabında videonun montaj olduğuna dair yaptığı açıklama da görülebiliyor.
Konuşma videosunun orijinaline ulaşabilmek için İYİ Parti Kuyucak İlçe Teşkilatı ile de iletişime geçildi, ancak orijinal video bulunamadı.
Video hakkında yayımlanan analize ise buradan ulaşılabilir.
8) Sezai Temelli ‘İstanbul ve Ankara’yı HDP yönetecek’ demedi
Hürriyet’in 15 Mart 2019’da yayımladığı bir haberin başlığında Halkların Demokratik Partisi (HDP) Eş Genel Başkanı Sezai Temelli’nin katıldığı bir televizyon programında “İstanbul ve Ankara’yı İmamoğlu ve Yavaş değil HDP yönetecek” şeklinde bir açıklama yaptığı iddia edildi. İddia konusu haber CNN Türk, Posta ve çeşitli haber siteleri tarafından da aynı başlıkla haberleştirildi.
HDP Eş Genel Başkanı Sezai Temelli’nin katıldığı televizyon programında “İstanbul ve Ankara’yı İmamoğlu ve Yavaş değil HDP yönetecek” şeklinde bir ifade kullandığı iddiası doğru değil. Bu haber yanlış bilgi kategorisinde “yanıltıcı başlık” içerisinde bulunuyor. Hürriyet, CNN Türk ve Posta’nın hazırladığı haberlerin içeriğinde Temelli’nin bu ifadelerine yer veriliyor ancak haber başlığında yer verilen alıntıya rastlanmıyor. Temelli’nin yerel seçimlerle ilgili gazetecilerin sorularını yanıtladığı Artı Tv’de 14 Mart 2019’da yayımlanan programın tamamı izlendiğinde böyle bir cümle kurmadığı görülüyor. Temelli programda CHP’nin Ankara ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan adayları Mansur Yavaş ve Ekrem İmamoğlu’nun seçildikleri takdirde, bunun HDP’lilerin oyları ile olacağını ifade ediyor.
Hürriyet neden yanıltıcı başlık kullandı?
İddia konusu yanıltıcı başlıklı haberlerin Hürriyet’te nasıl yayımlandığına ilişkin; Journo’da 18 Mart 2019’da yer alan bir yazıda Hürriyet dijital yazı işlerinde çalışan bir kaynağın cevaplarına yer veriliyor. Adı belirtilmeyen kaynak, söz konusu manşetin yapılması gerekliliğinin Demirören Medya Grubunun üst kademe yöneticisi Mehmet Soysal tarafından Dijital Yazı İşleri Sorumlusu Bülent Ayanoğlu’na iletilmiş olabileceğini belirtiyor.
Söz konusu analizin detaylarına buradan ulaşabilirsiniz.
9) Ekrem İmamoğlu Hasan Âli Yücel’in öz yeğeni değil
Twitter’da 17 Mart 2019’da paylaşılan bir gönderide, Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan Adayı Ekrem İmamoğlu’nun eski Milli Eğitim Bakanlarından Hasan Âli Yücel’in öz yeğeni olduğu iddia edildi.
Ancak, Ekrem İmamoğlu’nun Hasan Âli Yücel’in öz yeğeni olduğu iddiası doğru değil. Teyit’in iletişime geçtiği İmamoğlu, Hasan Âli Yücel’le bir akrabalıklarının olmadığını belirtti. Ayrıca Hasan Âli Yücel’in kardeşi de bulunmuyor.
Hasan Âli Yücel tek çocuk
Milli Eğitim Bakanlığının resmi internet sitesinde yer alan bilgiye göre Hasan Âli Yücel, Ali Rıza Bey ve Neyire Hanım’ın tek çocukları. Dolayısıyla Yücel’in kardeşleri ve yeğeni de yok.
Teyit İmamoğlu’na ulaştı
Teyit’in iletişime geçtiği İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkan adayı Ekrem İmamoğlu, Hasan Âli Yücel’in yeğeni olmadığını ifade etti. Ekrem İmamoğlu, “İmamoğlu” soyadının Karadeniz’de büyük bir ailenin soyadı olduğunu, kendi soyadlarının da bu aileden geldiğini belirtti.
25 Mart 2019’da yayımlanan analizin tamamına buradan ulaşmak mümkün.
10) HDP Antalya’da Millet İttifakı’nı destekleyen seçim broşürleri dağıttı iddiası
Sosyal medyada paylaşılan ve teyit.org’a ihbar olarak gönderilen fotoğrafın, HDP tarafından Antalya’da dağıtılan seçim broşürleri olduğu iddia edildi.
Ancak broşürün HDP tarafından dağıtıldığı iddiası doğru değil. Fotoğraftaki sahte seçim broşürünün tam olarak kimin tarafından basılıp dağıtıldığı bilinmese de HDP tarafından basılmadığı bilgisine ulaşılabiliyor. Özellikle seçim dönemlerinde yaygınlaşan bu tür yanlış bilgi üretimleri, “asimetrik propaganda” olarak tanımlanıyor.
Broşür HDP tarafından basılmadı
HDP tarafında 2019 yerel seçimleri için hazırlanan tüm materyallere, partinin resmi internet sitesinden ulaşılabiliyor. Materyaller arasında böyle bir broşüre rastlanmıyor. İnternetteki içerikler arasında genellikle Antalya’da dağıtıldığı söylenen broşürle ilgili HDP Antalya Genel Merkezinin Facebook’ta ve HDP genel merkezinin Twitter hesaplarında yaptıkları açıklamaya da ulaşılabiliyor.
Duvar’da 25 Mart 2019’da çıkan bir haberde Muratpaşa İlçe Seçim Kurulunun bildirilerin toplatılmasına karar verdiği ifade ediliyor. Evrensel’in bir haberinde ise HDP yetkilileri suç duyurusunda bulunacaklarını dile getirmişler. Söz konusu ilçe seçim kurulu kararının bir örneği Milli Gazete’de yer alıyor.
Asimetrik propaganda 24 Haziran seçimlerinde de kullanılmıştı
24 Haziran 2018 genel seçimlerinde de benzer asimetrik propaganda örnekleri ile karşılaşıldı. Örneğin 22 Haziran 2018’de Diken’de yer alan bir haberde HDP, CHP ve İYİ Parti adına söz konusu iddiadaki gibi sahte bildiriler dağıtıldığı bilgisi yer alıyordu. Bu bildirilerde CHP’nin “Gelin Türbana Son Verelim”, HDP’nin “Neden Güneyimizde Kürt Devleti Olmasın” ifadeleri kullandığı iddia ediliyordu.
İlgili analizin tamamına buradan ulaşılabiliyor.
11) Gerçekte olmayan bir araştırma şirketi internet sitelerini trollemeyi başardı
İnternethaber, Timeturk, Demokrathaber, Haberler.com, Ege Haber, Medyafaresi, Yeni Akit, Yurt gazetesi ve Sondakika.com gibi internet siteleri tarafından yapılan haberde, KOMSAR isimli bir araştırma şirketinin; Muğla, Eskişehir, Bursa, Antalya, İzmir, Ankara ve İstanbul’u kapsayan araştırmasının sonuçlarını açıkladığı iddia edildi. Ayrıca haberlerde KOMSAR’ın anket sonuçlarına göre Ankara ve Antalya’nın el değiştirdiği de belirtildi.
Ancak birçok internet sitesi tarafından haberleştirilen ve KOMSAR isimli araştırma şirketi tarafından yapıldığı ifade edilen anketler doğru değil. Bahsi geçen anketler “KOMSARnet” isimli parodi bir Twitter hesabının kendisini anket şirketi gibi göstererek paylaştığı veriler. Anket sonuçları mizah amaçlı paylaşılmış. Yani anket sonuçları gerçek değil.
Hesap tarafından paylaşılan anket sonuçlarının çeşitli internet sitelerinde gerçek sanılarak haberleştirilmesinin arından, KOMSAR’ın konu hakkında bir tweet attığı görülüyor ve tweette kuruluşların haberlerini yapmadan önce biyografilerine bakmaları tavsiye edilmiş. Hesap tarafından atılan bu tweette anketlerin gerçek olmadığı bilgisi de yeniden hatırlatılmış. Yine 26 Mart 2019’da atılan bir tweette ise hesabın anket şirketlerine tepki olarak ortaya çıktığı da vurgulanmış.
Teyit tarafından 26 Mart 2019’da yayımlanan analizin tamamına buradan ulaşmak mümkün.
12) Seçim broşüründe ‘siz mahalleyi bana verin bende size vereyim’ yazdığı iddiası
Sosyal medyada paylaşılan ve teyit.org’a ihbar olarak gönderilen bir seçim broşüründe, “siz mahalleyi bana verin bende size vereyim” yazdığı iddia edildi. Erzurum’un Merkez İlçesinin Muratpaşa Mahallesi muhtar adayı Mine Yiğit’e ait olduğu iddiasıyla Twitter’da paylaşılan fotoğraf yaklaşık 11 bin kişi tarafından beğenildi.
Ancak Mine Yiğit’e ait seçim broşüründe “siz mahalleyi bana verin bende size vereyim” şeklinde bir ifadenin yer aldığı iddiası doğru değil. Fotoğraf montajlanmış. Broşürün orijinalinde “Muratpaşa’ya kadın eli değecek” ifadeleri yer alıyor.
Analizin tamamına buradan ulaşılabiliyor.
13) Fatma Şahin’in ‘Ferhat’ın Şirin’i deldiği’ dediği iddiası
Sosyal medyada paylaşılan ve teyit.org’a ihbar olarak gönderilen bir videoda, Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin’in katıldığı mitingde “Dağları deliyoruz, Ferhat’ın Şirin’i deldiği” gibi şeklinde bir ifade kullandığı iddia edildi.
Ancak Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin’in katıldığı mitingde “Ferhat’ın Şirin’i deldiği” şeklinde bir ifade kullandığı iddiası doğru değil. 21 Haziran 2018’de Gaziantep’te düzenlenen mitinge ait görüntülerde Şahin’in, “Dağları deliyoruz, Ferhat’ın Şirin’i sevdiği gibi” ifadesini sarf ettiği görülebiliyor.
Fatma Şahin’in Facebook sayfasından paylaşılan 21 Haziran 2018 tarihli canlı yayında, Şahin’in Gazianteplilere seslenirken Türkiye’nin en büyük su projesini başlattıklarını belirttikten sonra “Dağları deliyoruz, Ferhat’ın Şirin’i sevdiği gibi” ifadelerini kullandığı net olarak duyulabiliyor.
Teyit tarafından 27 Mart 2019’da yayımlanan analizin tamamına buradan ulaşmak mümkün.
14) Fotoğrafın Mustafa Bozbey’i kumarhanede gösterdiği iddiası
Sosyal medyada paylaşılan bir fotoğrafın, CHP’nin Bursa Büyükşehir Belediye Başkan adayı Mustafa Bozbey’in kumarhanede çekilmiş görüntüsü olduğu iddia edildi.
Fakat fotoğrafın Mustafa Bozbey’i kumarhanede gösterdiği iddiası doğru değil. Fotoğraf montajlanmış. Mustafa Bozbey’in bulunduğu fotoğrafın orijinali Bursa Nilüfer Belediyesi’nin resmi web sitesinde bulunabiliyor. Montajlanan kumarhane fotoğrafı ise Makedonya’nın Üsküp şehrinde bulunan bir kumarhaneden.
Teyit tarafından 31 Mart 2019’da yayımlanan analizin tamamına buradan ulaşmak mümkün.
15) Öldürülen Saadet Partilileri gösterdiği iddia edilen fotoğraf bir filmden
Sosyal medyada Konya’da yayın yapan Kanal 42’nin Malatya’nın Pütürge ilçesinde hayatını kaybeden iki Saadet Partili’yi gösterdiği bir haber yayınladığı iddia edildi.
Ancak fotoğrafın Malatya’da seçim günü çıkan silahlı kavgada hayatını kaybeden Saadet Partilileri gösterdiği iddiası doğru değil. Fotoğraf, Kung Fu Jungle isimli Çin yapımı bir filmden alınmış.
Filmin doksanıncı dakikasında, Kanal 42 tarafından gösterildiği iddia edilen anın görüntülerine ulaşılabiliyor. Birbiriyle kavga eden iki karakterin yerde yattığı anlar görülebiliyor.
Teyit tarafından 31 Mart 2019’da yayımlanan analizin tamamına buradan ulaşmak mümkün.
16) Karayazı’da jandarma tehdidi iddiası 2014’ten
Sosyal medyada paylaşılan ve teyit.org’a ihbar olarak gönderilen bir ekran görüntüsünde, 31 Mart 2019 yerel seçimleri öncesinde Erzurum’a bağlı Karayazı ilçesi köylerinde, jandarmaların ev ev dolaşarak AK Parti’ye oy vermeyenleri sürgüne göndereceklerini söylediği ve halkı tehdit ettikleri iddia edildi.
Ancak, 31 Mart 2019 yerel seçimleri öncesinde Erzurum’un Karayazı ilçesinde jandarmaların ev ev dolaşarak AK Parti’ye oy vermeyenleri sürgüne göndereceklerini söyledikleri iddiası doğru değil. Söz konusu iddia 30 Mart 2014’te gerçekleşen yerel seçimler sırasında paylaşılmış. Karayazı İlçe Seçim Kurulu ile görüşen teyit.org kendilerine ulaşan yazılı ve sözlü böyle bir şikayet olmadığını belirtti.
Teyit’in 31 Mart 2019’da yayımladığı analize buradan ulaşmak mümkün.
17) Fotoğrafın Malatya’da hayatını kaybeden Saadet Partiliyi gösterdiği iddiası
Sosyal medyada paylaşılan ve teyit.org’a ihbar olarak gönderilen bir fotoğrafın 31 Mart 2019’da Malatya’nın Pütürge ilçesinde öldürülen sandık görevlisi Saadet Partili’yi gösterdiği iddia edildi.
Fakat fotoğrafın 31 Mart 2019 yerel seçimleri sırasında Malatya’nın Pütürge ilçesinde çıkan kavgada hayatını kaybeden Saadet Partili’yi gösterdiği iddiası doğru değil. Fotoğraf 26 Mayıs 2018 tarihinde Ankara’da Saadet Partili bir gruba yapılan saldırıdan sonra yaralanan bir kişiyi gösterdiği iddiasıyla haber sitelerinde yer almıştı.
2018 yılında olaya dair yapılan Twitter paylaşımlarında da aynı fotoğrafın kullanıldığı görülebiliyor.
Teyit tarafından 31 Mart 2019’da yayımlanan analizin tamamına buradan ulaşmak mümkün.
18) Gaziosmanpaşa Ortaokulunda çekilen video neyi gösteriyor?
Sosyal medyada, Gazete Manifesto, ABC Gazetesi gibi haber sitelerinde paylaşılan bir videonun İstanbul’un Gaziosmanpaşa ilçesindeki bir ortaokulda sandıkların vaktinden önce açıldığını gösterdiği iddia edildi.
Ancak videonun Gaziosmanpaşa’daki bir ortaokulda oyların çalındığını gösterdiği iddiası doğru değil. Video, İstanbul Gaziosmanpaşa Ortaokulunda seçim başlamadan önce, saat 07.07’de sandık kurulu üyelerinden Gülçin Sevindik tarafından kaydedilmiş. Sevindik’in tepkisinin sebebi ise sandıkların açılması değil, mühürlü oy pusulalarının, zarfların ve imza listelerinin 1066 numaralı sandığın başkanı tarafından, sandık kurulu üyeleri gelmeden masalar üzerine konulması. Yani video seçim sandıklarının seçim kurallarını ihlal edecek biçimde açıldığını göstermiyor. Videoda görülen mühürlü pusulaların olduğu çuvalın oy verme işlemi başlamadan önce sandık kurulu başkanı tarafından açıldığı anları gösteriyor.
Teyit tarafından 31 Mart 2019’da yayımlanan analize buradan ulaşmak mümkün.
19) Video Malatya Pütürge’de yaşanan kavgayı göstermiyor
Sosyal medyada paylaşılan videonun, Malatya’nın Pütürge ilçesinde yaşanan kavga sonucunda Saadet Partisi üyesi iki kişinin öldürüldüğü anı gösterdiği iddia edildi. İddia video, Gazete Hayır ve Yol Tv gibi haber merkezleri tarafından da paylaşıldı.
Ancak videonun iki Saadet Partili’nin öldürülmesiyle sonuçlanan olaydan olduğu iddiası doğru değil. İddia video, 26 Mart 2019 tarihinde Sivas’ın Atatürk Caddesi’nde gerçekleşen bir kavgayı gösteriyor.
Beyaz Gazete’nin Anadolu Ajansı’ndan alıntıladığı habere göre 26 Mart’ta yaşanan silahlı ve bıçaklı saldırıda 6 kişi yaralanmıştı. Dailymotion isimli video platformunda da, videonun Anadolu Ajansı imzalı versiyonuna ulaşılabiliyor.
Teyit tarafından 31 Mart 2019’da yayımlanan analizin tamamına buradan ulaşmak mümkün.
20) HDP’nin Mersin’de üzerinde ‘Oylar CHP’ye Bizler Belediyeye’ yazan broşürler bastırdığı iddiası
Sosyal medyada paylaşılan ve Teyit’e ihbar olarak gönderilen bir fotoğrafta üzerinde Halkların Demokratik Partisinin (HDP) logosunun yer aldığı ve “Oylar CHP’ye, Bizler Belediyeye” ifadesinin bulunduğu seçim broşünün HDP tarafından dağıtıldığı iddia edildi.
Ancak HDP Mersin Teşkilatı böyle broşürler bastırmadı. Kimin hazırladığı bilinmeyen söz konusu broşürler asimetrik propagandanın bir örneği. HDP’nin şimdiye kadar Mersin’de CHP adayını destekleyeceğine dair resmi bir açıklaması bulunmuyor. CHP Mersin İl Teşkilatı iddia konusu sahte broşürler hakkında savcılığa suç duyurusunda bulunmuş.
Ayrıca bir partinin belediyede temsil edilebilmesi o partiden isimlerin belediye meclis üyeliğine seçilebilmesi ile de mümkün olabilir. HDP’nin Mersin’in 7 ilçesinde ilçe belediye meclis üyeliği aday listeleri bulunuyor. Yani HDP’nin CHP’ye oy istemesini gerektiren bir kampanyaya ihtiyacı yok.
Teyit’te 31 Mart 2019’da yayımlanan analizin tamamına buradan ulaşmak mümkün.
21) 31 Mart 2019 yerel seçimlerinde Suruç’ta 4 çuval mühürlü oy pusulası ele geçirildi mi?
Bazı haber siteleri tarafından paylaşılan haberde 31 Mart 2019 seçim günü Şanlıurfa’nın Suruç ilçesinde bulunan Bilge İlkokulu’nun önünde bir aracın içinde 4 çuval mühürlü oy pusulası ele geçirildiği iddia edildi.
Fakat 31 Mart 2019 yerel seçimlerinde Suruç’ta 4 çuval oy pusulasının ele geçirildiği iddiası doğru değil. Alevi Haber’in iddiayla birlikte kullandığı fotoğraf 2018 yılından. Olay 24 Haziran 2018 genel seçimlerinde yaşandı. Olayın 24 Haziran 2018 seçimlerinde yaşandığına dair haberler ve görüntüler bulunabiliyor. Teyit, iddialarla ilgili Suruç İlçe Seçim Kurulu’na ulaştı. Telefon görüşmesi yapılan yetkili bugün içinde böyle bir olay yaşanmadığını belirtti.Teyit’in 31 Mart 2019’da yayımlanan analizinin tamamına buradan ulaşmak mümkün.
22) YSK’nın İstanbul’da oyların yeniden sayılmasına karar verdiği iddiası
Sosyal medyada paylaşılan bir gönderide Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) 31 Mart 2019 yerel seçimleri çerçevesinde İstanbul’da tüm oyların yeniden sayılmasına karar verdiği iddia edildi.
YSK’dan edinilen bilgiye göre bu konuda alınmış herhangi bir karar yok. İddiayı ortaya atan gazeteci Hilal Kaplan ise daha sonra düzeltme yaparak YSK’nın böyle bir kararı olmadığını ifade etti. Daha sonraki süreçte ise sandık kurullarının düzenledikleri birleştirme tutanaklarına yapılan itirazlar sonrasında bazı ilçelerde oylar yeniden sayıldı.Teyit’in 2 Nisan 2019’da yayımladığı analizin tamamına buradan ulaşmak mümkün.
23) İstanbul’da seçim usulsüzlüğü yapan 30 sandık başkanının gözaltına alındığı iddiası
Sosyal medyada ve A Haber, Haber 7,Yeni Akit ve Sabah gazetesi gibi haber sitelerinde seçime hile karıştırdığı gerekçesiyle 30 sandık başkanının gözaltına alındığı iddia edildi.
Ancak 30 sandık başkanının gözaltına alındığı iddiası doğru değil. Konuyla ilgili iddialardan sonra yayımlanan haberlerde, Emniyet Genel Müdürlüğü’ndeki yetkililerin, 30 sandık başkanının gözaltına alındığı haberlerini yalanladığı belirtildi. Buna ek olarak İstanbul Valiliği de konuyla ilgili açıklama yaptı.
Teyit’in iletişime geçtiği Emniyet Genel Müdürlüğü Medya Halkla İlişkiler ve Protokol Şube Müdürlüğü Basın Büro Amirliği, haberlerin gerçeği yansıtmadığını ve seçim usulsüzlüğü ile ilgili bir gözaltı durumu olmadığını belirtti.Teyit’in 2 Nisan 2019’da yayımladığı analize buradan ulaşmak mümkün.
24) Videonun Gaziosmanpaşa’daki bir ortaokulda CHP’lilerin mühürlü oy çuvallarını boşalttıklarını gösterdiği iddiası
Bir videoda Cumhuriyet Halk Partisi’nden (CHP) bazı kişilerin Gaziosmanpaşa Havuzbaşı Atilla Baykal Ortaokulu’nda mühürlü oy çuvallarını boşaltıp, CHP’ye basılmış hazır mühürlü oy pusulalarını koydukları ve buna müdahele eden polislere saldırdığı anları gösterdiği iddia edildi.
Ancak videonun İstanbul’un Gaziosmanpaşa ilçesinde Havuzbaşı Atilla Baykal Ortaokulu’nda mühürlü oy pusulalarını değiştiren CHP’lileri gösterdiği iddiası doğru değil. Video Üsküdar Bağlarbaşı Parakende ve Pazarlama Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Fenerbahçe Basketbol Okulu spor salonunda toplanan oy pusulası çuvallarının kontrolü sırasında çıkan bir kavgayı gösteriyor. Kavganın sebebi olayın görgü tanıklarının ifadelerine göre Üsküdar İlçe Birinci Seçim Kurulundan bazı kişilerin İlçe İkinci Kuruluna gelmeleri ve kuruldaki bazı kişilerle aralarında yaşanan gerginliğin büyüyerek kavgaya dönüşmesi. Farklı açılardan çekilen videolardan polisin kavgaya müdahale ettiği görülüyor.
Teyit’in 2 Nisan 2019’da yayımlanan analizine ulaşmak mümkün.
25) Arnavutköy’de itirazlar sonucu bin 700 oyun Cumhur İttifakı’na geçtiği iddiası
2 Nisan 2019’da Takvim, Sabah, Akşam gibi haber sitelerinde yer alan bir haberde İstanbul’un Arnavutköy ilçesinde İlçe Seçim Kuruluna yapılan itirazın değerlendirildiği ve bu değerlendirme sonucunda bin 700 oyun Cumhur İttifakı lehine değiştiği iddia edildi.
İstanbul’un Arnavutköy ilçesinde seçim sonuçlarına itiraz edildiği ve bin 700 oyun AK Parti’ye geçtiği iddiası doğru değil. İlçe Seçim Müdürlüğünden alınan bilgiye göre 2 Nisan 2019 saat 15.00’e kadar yapılan itirazların değerlendirilmesi süreci halen devam ediyor. İlçe Sandık Kurullarına yapılan itirazlar 4 Nisan 2019 saat 17.00’de sonuçlandı. Ancak sonuçların belirlenmesinin ardından İlçe Seçim Kurulu’na yapılan itirazlar neticesinde gerçekleşen bir oy artışından bahsetmek mümkün değil.
Teyit’in 2 Nisan 2019’da yayımlanan analizine buradan ulaşılabilir.
26) Manyas’ta AK Parti’nin itirazıyla başkanlığın MHP’den CHP’ye geçtiği iddiası
Sosyal medyada ve Siyaset Cafe, Haberlerde Ne Var, Haber Asi gibi haber platformlarında paylaşılan haberde 31 Mart 2019 yerel seçimlerinde Balıkesir’in Manyas İlçesi’nde AK Parti İlçe Başkanlığının seçim sonuçlarına itirazı neticesinde yeniden sayım yapıldığı ve bu sayım sonucunda da belediye başkanlığının MHP’den CHP’ye geçtiği iddia edildi.
Balıkesir Manyas’ta 31 Mart 2019 tarihinde yapılan yerel seçimlerde ilçe belediye başkanlığını MHP’nin kazandığı fakat AK Parti İlçe Başkanlığının itirazı ile yeniden sayım yapıldığı ve son sayım neticesinde de belediye başkanlığının CHP’ye geçtiği iddiası doğru değil. Söz konusu iddia çeşitli haber siteleri tarafından 2014 yerel seçimleri sonrasında ortaya atılmış. Bununla birlikte 2014 yılında gerçekleştiği iddia edilen bu olayın doğruluğuna ilişkin de herhangi bir kanıt yok.Daha ayrıntılı bilgi için Teyit’in 3 Nisan 2019’da yayımlanan analizine ulaşılabilir.
27) CHP’li belediyenin seçimden sonra Kartal’a haç diktiği iddiası
Bir fotoğrafın, Kartal Belediyesinin Kartallı Kazım Meydanı’na 31 Mart yerel seçimlerinden sonra diktiği haç şeklindeki heykeli gösterdiği iddia edildi.
Ancak meydana yerleştirilen yapı bir haç değil, baz istasyonu. Fotoğraf, istasyonun üzerindeki plakanın yerleştirilmesi anında çekilmiş. Kartal Belediyesi’nin farklı bölgelerine baz istasyonu konulması üzerine bir şirketle yapılan anlaşma 25 Aralık 2017 tarihinde imzalanmış. 1 Nisan 2019 tarihinde kurulumuna başlanan GSM direği 2 Nisan’da tamamlanmış.Teyit’in, Kartal Belediyesi basın birimi çalışanları ile yaptığı telefon görüşmesinde, baz istasyonunun Kartal’ın farklı bölgelerine yerleştirilmesi ile ilgili kararın, 25 Aralık 2017 tarihinde alındığı, 1 Nisan 2019 tarihinde kurulumuna başlanan baz istasyonunun 2 Nisan’da tamamlandığı öğrenildi.
Pilon ya da totem kule olarak da isimlendirilen bu GSM direklerine ait ayrıntılı bilgiye Anadolu Tower isimli telekomünikasyon firmasının internet sitesinden de ulaşmak mümkün. İnternet sitesinde, Kartal’daki yapıya benzer direklerin başka örnekleri de görülebiliyor.
Teyit’in 4 Nisan 2019’da yayımlanan analizine buradan ulaşmak mümkün.
28) Fethullahçılıktan tutuklu Murat Kale’nin Ekrem İmamoğlu’nun eski ev arkadaşı olduğu iddiası
Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Genel Başkan Basın Danışmanı Yıldıray Çiçek tarafından 4 Nisan 2019’da Twitter’da paylaşılan Ekrem İmamoğlu’nun, eski ev arkadaşının Fethullahçı yapılanma üyesi olmak suçlamasıyla tutuklu yarbay Murat Kale olduğu iddiası yaklaşık bin kişi tarafından beğenildi.
Ancak Ekrem İmamoğlu’nun eski ev arkadaşının FETÖ’den tutuklu asker Murat Kale olduğu iddiası doğru değil. Söz konusu iddianın sebebi isim benzerliği. Fethullahçı yapılanma üyesi olmak suçlamasıyla yargılanan asker Murat Kale ve İmamoğlu’nun eski ev arkadaşı Murat Kale’nin anne ve baba isimleri farklı.Eski yarbay Murat Kale ise 15 Temmuz Darbe Girişimi’nde komuta merkezi olarak kullanıldığı ifade edilen Ankara Akıncı Üssü’ndeki eylemlere ilişkin olarak tutuklu durumda. Nitekim Akıncı Üssü davasında kabul edilen iddianamede Murat Kale hakkında da bir bölüm bulunuyor. İddianamedeki bilgilere bakıldığında sanık Kale’nin baba adının Turgut anne adının ise Fatma olduğu anlaşılıyor.
Teyit, söz konusu iddia hakkında Ekrem İmamoğlu ile de görüştü. İmamoğlu, daha önce paylaştığı gönderisinde de belirttiği gibi kişilerin baba isimlerinin farklı olduğunu ve iddiaların doğru olmadığını söyledi. Ayrıca İmamoğlu, Murat Kale ile Kıbrıs ve İstanbul’da beraber okuduklarını daha sonra kendisinin ticaretle ilgilenmek üzere yurtdışına çıktığını, Kale’nin annesinin isminin ise Nedret olduğunun altını çizdi.
Teyit’in 5 Nisan 2019’da yayımlanan analizine buradan ulaşılabilir.
29) Zeydan Karalar’ın Adana’da yolsuzluk nedeniyle mazbatasını almaya gitmediği iddiası
İddiaya göre Adana’da 31 Mart 2019 yerel seçimlerinde büyükşehir belediye başkanlığını kazanan CHP’li Zeydan Karalar belediyede çok fazla yolsuzluk olduğu iddiasıyla mazbatasını almaya gitmedi ve valilikten bakanlık müfettişlerince belediye dosyalarının araştırılmasını istedi. 
Ancak Zeydan Karalar’ın belediyede çok fazla yolsuzluk olduğu iddiasıyla mazbatasını almaya gitmediği iddiası doğru değil. 31 Mart 2019 yerel seçimlerinde Millet İttifakı’nın Adana Büyükşehir Belediyesi Başkan Adayı olan ve seçimlerde en fazla oyu olan CHP’li Zeydan Karalar, bu iddianın sosyal medyada yayıldığı 4 Nisan 2019 itibariyle daha mazbatasını almamıştı. Bunun sebebi ise Cumhur İttifakı’nın (AK Parti-MHP) Adana’daki geçersiz oyların tekrar sayılmasını talep etmesiydi. Talep 5 Nisan 2019’da reddedildi ve Adana’da seçimin sonucu resmi olarak kesinleşmiş oldu. Yeni Belediye Başkanı olan Karalar 9 Nisan’da mazbatasını aldı.
Ayrıca Zeydan Karalar’ın mazbatasını almayacağı yönünde resmi bir açıklaması da bulunmuyor. Bir belediyedeki yolsuzlukların tespiti için ise öncelikle müfettiş incelemesi yapılması gerekiyor.
Teyit’in 5 Nisan 2019’da yayımlanan analizine buradan ulaşılabilir.
30) AK Parti’nin İstanbul’da seçimlerin iptali için başvuru yaptığı iddiası
Sözcü, HaberTürk gibi haber ve internet sitelerinde yer alan bir haberde AK Parti’nin İstanbul seçimlerinin iptali için İl Seçim Kuruluna başvurduğu iddia edildi. İddia konusu haberin başlığı daha sonra Sözcü, HaberTürk’te ve birçok haber sitesinde değiştirildi.
Ancak AK Parti’nin, İstanbul’daki seçimlerin iptali için İl Seçim Kuruluna başvurduğu iddiası doğru değil. AK Parti, Büyükçekmece’deki seçimlerin iptali için İl Seçim Kuruluna başvurdu ve başvuru kabul edilmedi. HaberTürk tarafından yapılan “AK Parti, İstanbul seçimlerinin iptali için İl Seçim Kurulu’na başvurdu” başlıklı haberin içinde de AK Parti Büyükçekmece İlçe Teşkilatının, ilçede usulsüz seçmen kayıtları tespit edilmesi üzerine İl Seçim Kurulu’na başvurduğu ifade ediliyor. Okuyucuyu linke tıklatmak için sık sık kullanılan bu tarz ifadeleri “yanıltıcı başlık” olarak tanımlamak mümkün. Daha sonraki süreçte ise AK Parti’nin YSK’ya yaptığı olağanüstü itiraz ise 6 Mayıs 2019’da kabul edildi ve İstanbul’daki Büyükşehir Belediyesi seçimleri iptal edildi.5 Nisan 2019 tarihli analizin tamamına buradan ulaşmak mümkün.
31) Fotoğraflar Binali Yıldırım’ın ‘Teşekkürler İstanbul’ afişlerinin yanına asılan İmamoğlu afişlerini mi gösteriyor?
Sosyal medyada paylaşılan bir fotoğrafın, Binali Yıldırım’ın “Teşekkürler İstanbul” afişinin yanındaki Ekrem İmamoğlu’nun “İstanbul da size teşekkür ediyor” afişini gösterdiği iddia edildi. Bir Twitter kullanıcısı tarafından paylaşılan fotoğraf 8 binden fazla beğeni aldı. Sosyal medyada pek çok kullanıcı afişlerin gerçek olup olmadığını sordu.
Ancak fotoğrafın Binali Yıldırım’ın “Teşekkürler İstanbul” afişinin yanındaki Ekrem İmamoğlu’nun afişini gösterdiği iddiası doğru değil. Ekrem İmamoğlu’nun afişi fotoğrafa sonradan eklenmiş. Parodi amaçlı montajlanan afiş fotoğraflarının orijinali, Reuters muhabiri Murad Sezer tarafından 1 Nisan 2019 tarihinde İstanbul’da çekildi.Fotoğrafın orijinaline Reuters’ın internet sitesinde yer alan 7 Nisan 2019 tarihli haberden de ulaşmak mümkün.
Teyit’in 10 Nisan 2019 tarihli analizine buradan ulaşmak mümkün.32) Fotoğraftaki el yazısının Mansur Yavaş’a ait olduğu iddiası
8 Nisan 2019 tarihinde Barış Yarkadaş isimli Twitter hesabı tarafından paylaşılan bir fotoğrafta altında Mansur Yavaş’ın imzası olduğu ve Mustafa Kemal Atatürk’e hitaben Anıtkabir özel defterine yazılan bir mektup yer aldı.
Ancak el yazısının Yavaş’a ait olduğu iddiası doğru değil. Teyit’in iletişime geçtiği Mansur Yavaş’ın danışmanı, yazının Yavaş’a ait olmadığını belirtti. Yavaş, danışmanı aracılığıyla Teyit’e, 8 Nisan 2019 tarihinde Anıtkabir’de imzaladığı yazının “gelecek kuşaklara güzel bir anı bırakabilmek” adına bir kaligrafi sanatçısı tarafından yazıldığını iletti.Fotoğrafın Mansur Yavaş’ın el yazısını göstermediğini öne sürenler ise yorumlarda Anıtkabir’de hattat bulunduğu ve oradaki görevlinin bu yazıyı kaleme aldığını iddia etmişlerdi. Fakat Teyit’in iletişime geçtiği Anıtkabir Komutanlığı Anıt ve Müzeler Genel Müdürlüğü, Anıtkabir’de “Yazı Yazma Personeli”bulunmadığını iletti, dolayısıyla özel ziyaretlerde mektupları yazan Anıtkabir Komutanlığının kaligrafi sanatçısı değil. Anıtkabir Komutanlığı, özel ziyaret yapan devlet isimlerinin bazen kendi heyetlerinden bir ismin deftere yazı yazmakla görevlendirilebildiğini söylüyor.
Teyit’in 10 Nisan 2019’de yayımlanan analizin tamamına buradan ulaşmak mümkün.
33) Videonun 2019 yerel seçimlerinde yinelenen oy sayımları sırasında çekildiği iddiası
Teyit’e ihbar olarak gönderilen videonun 2019 yerel seçimlerinde yapılan oy sayımı sırasında çekildiği iddia edildi. “Aradaki oy farkı nasıl mı kapanıyor? İşte böyle!” ifadesi ile bir Twitter kullanıcısı tarafından da 9 Nisan 2019 tarihinde paylaşılan video yaklaşık 4 bin kişi tarafından beğenildi.
Ancak 2019 yerel seçimlerinde yinelenen oy sayımları sırasında çekildiği iddia edilen video daha eski bir tarihten. İddia video, 30 Mart 2014’de gerçekleşen yerel seçimlerde çekilmiş. 2014’te Tekirdağ’ın Çorlu ilçesinde, Ünilever İlkokulu’nda 1235 numaralı sandıkta oyunu kullanan Tayfun Karadağ isimli bir vatandaş tarafından çekildiği iddia edilen videoda, boş oy pusulasıyla ilgili yaşanan bir tartışmanın sonucunda, oyun herhangi bir partiye yazılmamasına karar veriliyor.
İddia video 31 Mart 2019 tarihinde gerçekleşen yerel seçimler sonrasında, İstanbul’da bazı sandıklardaki itirazlar sonucu yinelenen sayımlar üzerine orijinal hali kısaltılarak paylaşılmış. Videonun orijinal halinin 1 Nisan 2014 tarihinde yapılan paylaşımlarına ulaşmak mümkün.
11 Nisan 2019’da yayımlanan analizin tamamına ulaşılabilir.
34) Artvin Belediyesi’nin ezanı yasaklayıp hoparlörden Mozart çaldığı iddiası
Yeni Akit gazetesinde 11 Nisan 2019 tarihinde “Yıkım ekibi iş başı yaptı” başlığıyla yayımlanan haberde göreve yeni gelen CHP’li Artvin Belediye Başkanı Demirhan Elçin’in ilk icraat olarak, ezanı yasaklattığı iddia edildi.
Ancak, Artvin Belediye Başkanı Demirhan Elçin’in, ezanı yasaklattığı ve Mozart çaldırdığı iddiası gerçeği yansıtmıyor. Artvin’de ezan okunmaya devam ediyor. Mozart’ı Belediye’nin önüne kurulan hoparlörden seçim kutlamaları sırasında Hopa Belediyesi çaldırmıştı.Artvin’de 31 Mart yerel seçimlerini kazanan CHP’li Belediye Başkanı Demirhan Elçin’in ezanı yasaklaması gibi bir durum söz konusu değil. Demirhan Elçin’in oğlu Anıl Nuri Elçin ezanın yasaklanması ve belediye hoparlörlerinden Mozart çaldırılması iddiası üzerine Yeni Akit gazetesini arayarak haberin kaynağını öğrenmek istedi. Anıl Nuri Elçin, Yeni Akit ile yaptığı telefon görüşmesinin görüntülerini kaydederek, videoyu Facebook hesabında paylaştı. Paylaşılan videoda, Anıl Nuri Elçin’in gerçekleştirdiği telefon görüşmesi sırasında okunan ezan da duyulabiliyor.
Teyit’in 12 Nisan 2019’da yayımlanan analizine buradan ulaşmak mümkün.
35) HDP seçimde kazandığı Kızıltepe Belediyesinin binasından Türk bayrağını indirmedi
Akit’in “Yıkım Ekibi İşbaşı Yaptı” başlıklı aynı haberinde Mardin Kızıltepe Belediyesi binasını gösterdiği ileri sürülen bir fotoğraf ile 31 Mart 2019 yerel seçimlerinde Halkların Demokratik Partisi’nden (HDP) belediye başkanı seçilen Nilüfer Elik Yılmaz’ın kayyum belediye başkanının astırdığı Türk bayrağını indirdiği iddia edildi.
Ancak HDP’li belediye başkanının mazbatasını aldıktan sonra ilk işi olarak Mardin Kızıltepe Belediyesi binasından kayyum belediye başkanının daha önce astırdığı Türk bayrağının indirilmesini istediği iddiası doğru değil. Bayrak, HDP’li belediye başkanlarının mazbatalarını almasından önce 9 Nisan 2019 sabah saat 07.00 civarı Kızıltepe Kaymakamı emriyle zabıta görevlileri tarafından indirildi. Ayrıca Akit’in manşete taşıdığı haberde görülen belediye binası Kızıltepe değil, Nusaybin İlçesinin Belediye Binasını gösteriyor.
15 Nisan 2019’da yayımlanan analizin tamamına buradan ulaşabilirsiniz.
36) Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın imzaladığı ve İBB’ye gönderilen ‘Çok Gizli Belge’ iddiası
Sosyal medyada paylaşılan ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından imzalanan çok gizli bir belgenin İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığındaki (İBB) ihale ve evrakların imha edilmesi gerektiğini belirttiği iddia edildi. Ayrıca iddia belgede Türgev, Tügva ve Ensar Vakıfları’na devredilen binaların belgelerinin genel merkeze teslim edilmesi ve İBB Billboard A.Ş. isimli bir şirketteki Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Macit Gül isimlerine ait belgelerin kaldırılması gerektiği ifadeleri de yer alıyor.
Ancak belge montajlanarak oluşturulmuş. Tasarımı aynı şekilde yapılmış ve sol üst köşesindeki “Sayı” kısmı aynı olan başka bir belge Haziran 2018’de sosyal medyada paylaşılmıştı ve 15 Temmuz darbe girişiminin gerçek olmadığı yönünde iddialar içeriyordu. Bu belgenin de sahte olduğu açıklanmış ve bahsi geçen paylaşımı yapan kişilerden biri ise gözaltına alınmıştı. Bunun yanı sıra belgedeki kurumların isimleri de yanlış yazılmış. Son olarak belge Resmi Yazışmalarda Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’e de biçim yönünden uymuyor.16 Nisan 2019’da yayımlanan analizin tamamına buradan ulaşılabilir.
37) Muhittin Böcek’in su ve toplu taşımaya zam yapıp evde bakım hizmetlerini kaldırdığı iddiası
Sosyal medyada paylaşılan ve Teyit’e ihbar olarak gönderilen bir paylaşımda 31 Mart 2019 yerel seçimlerinde Antalya Büyükşehir Belediyesi (ABB) Başkanı seçilen Cumhuriyet Halk Partili (CHP) Muhittin Böcek’in seçildikten sonra ilk iş olarak suya ve toplu taşımaya yüzde 15 zam yaptığı ve evde bakım hizmetini kaldırdığı iddia edildi.
Ancak Antalya’da suya, toplu taşımaya zam geldiği ve evde bakım hizmetinin sona erdiği iddiaları doğru değil. Antalya Su ve Atıksu İdaresi Genel Müdürlüğü’nün (ASAT) geçen yıl sonunda belirlenen 2019 tarifelerinde bir güncelleme söz konusu değil. Antalya Ulaşım Anonim Şirketi, toplu taşıma fiyatlarını değiştirmemiş. Evde bakım hizmeti ise Antalya Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı Sağlık İşleri Müdürlüğü bünyesinde devam ediyor.Teyit’in ulaştığı Antalya Büyükşehir Belediyesi iştirakı Antalya Ulaşım Hizmetleri Petrol Sanayi ve Ticaret A.Ş. (Antalya Kart) kentte toplu taşıma ücretlerine zam yapılmadığını ifade etti. Antalya Kart yetkilisi yapılan en son zammın Temmuz 2018’de yapıldığını belirtti. Bu ücretlendirmelere işletmenin resmi internet sitesinden ulaşmak mümkün.
Antalya Büyükşehir Belediyesi’nde belediye başkanının suya yüzde 15 zam yaptığı iddiaları da gerçeği yansıtmıyor. Antalya Su ve Atıksu İdaresi Genel Müdürlüğü’ne (ASAT) ulaşan Teyit bu iddianın da doğru olmadığını öğrendi. ASAT çalışanı suya zam yapılmadığını ve hala ASAT’ın internet sitesinden de ulaşılabilen tarifelerin geçerli olduğunu belirtti. 2019 tarifelerine göre Antalya’da mesken ve işyerlerinin bir aylık su kullanımlarında birim fiyat sırasıyla 3 ve 4,75 Türk Lirası. Son olarak Teyit, Antalya Büyükşehir Belediyesi Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığı’na ulaştı. Belediye yetkilisi hasta bakımı hizmetinin 2005’ten beri kesintisiz devam ettiğini ve sonlanmasının da şu an için söz konusu olmadığını ifade etti.
17 Nisan 2019 tarihli Teyit analizinin tamamına buradan ulaşabilirsiniz.
38) Fotoğrafın İmamoğlu’nu mazbata alırken gösterdiği iddiası
SoL Haber Portalı, Sendika.org, FOX Tv, Indigo Dergisi ve CNN Türk’te yer alan bir fotoğrafın 31 Mart 2019 yerel seçimlerinin ardından Millet İttifakı İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkan Adayı Ekrem İmamoğlu’nu 17 Nisan’daki İl Seçim Kurulu’nun kararının ardından mazbatasını alırken gösterdiği iddia edildi.
Ancak fotoğraf montajlanarak oluşturulmuş. Fotoğrafın orijinalinde Mansur Yavaş, 8 Nisan 2019’da Ankara Büyükşehir Belediyesi Başkanı olarak mazbatasını alıyor.
18 Nisan 2019 tarihli analizin tamamına buradan ulaşılabilir.
39) Fotoğrafların Canan Kaftancıoğlu’nu Kandil’de gösterdiği iddiası
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Parti Meclisi Üyesi ve İstanbul İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu’nu PKK’lılarla yan yana gösterdiği iddia edildi.
Fotoğrafların Kaftancıoğlu’nu PKK’lılarla yan yana gösterdiği iddiası doğru değil. Alttaki fotoğrafta yer alan kişiye dair bilgilere Farsça yayın yapan bir Facebook sayfasından ulaşılabiliyor ve fotoğraftakilerin PKK’ya yakın bir isim ile kendisinin kızı olduğuna dair bilgilere rastlanıyor. Her ne kadar görüntülerdekilerin baba-kız olduklarına dair bilgi, farklı kaynaklardan doğrulanamasa da ikiliyi gösteren başka fotoğraflardan görüntülerdeki kadının Canan Kaftancıoğlu olmadığı daha net bir biçimde anlaşılabiliyor. Üstteki fotoğraftaki kadının başka fotoğraflarına Son Tv’de Şubat 2013’te yer alan haberden ulaşılıyor. Bu kadının ismi Buharin Kendal ve Commander Arian isimli bir belgeselde de yer alıyor.22 Nisan 2019 tarihli analize buradan ulaşılabilir.
40) CHP’li Mersin Büyükşehir Belediyesinin Halk Ekmek’i kapattığı iddiası
Teyit’e ihbar olarak gönderilen paylaşımlarda 31 Mart 2019 Yerel Seçimlerinde Mersin Büyükşehir Belediyesi Başkanlığını kazanan Cumhuriyet Halk Partisi’nin (CHP) faaliyet gösteren halk ekmek uygulamasını kaldırıdığı ve ekmeğin artık 1 Türk Lirasından satıldığı iddia edildi.
Ancak CHP’li Mersin Büyükşehir Belediyesi’nin Halk Ekmek’i kapattığı ve ekmeğin 1 liradan satılmaya başlandığı iddiası doğru değil. Mersin Halk Ekmek (MER-EK) hala faaliyetine devam ediyor. Ekmeğin fiyatı ise piyasa değerinden 25 kuruş daha az. Yani bir tam somun ekmek 75 kuruşa satılıyor.Söz konusu iddia üzerine Teyit, Mersin Büyükşehir Belediyesi’ne ulaştı. Görüşülen belediye yetkilisi böyle bir durumun söz konusu olmadığını, Mersin Halk Ekmek’in (MER-EK) faaliyetine devam ettiğini belirtti. MER-EK, Mersin Büyükşehir Belediyesi tarafından işletildiği için ekmek fiyatları belediye meclisi tarafından belirleniyor. Meclisin 2019 Yılı Ücret ve Tariflerinin 20. sayfasına bakıldığında ise 200 gram somun ekmeğin fiyatının 75 kuruş olduğu görülebiliyor.
24 Nisan 2019 tarihli analize buradan ulaşılabilir.
41) Beylikdüzü Belediyesi binasında T.C. ibaresi olmadığı iddiası
Beylikdüzü Belediyesi binasının isim levhasında T.C. ibaresinin olmadığı iddia edildi. A Haber Yurt Haber Müdürü Kerim Ulak tarafından 2 Mayıs 2019 tarihinde Twitter’da paylaşılan ve Beylikdüzü Belediye binasının isim levhasında T.C. ibaresinin olmadığı iddia edilen fotoğraflı gönderi binden fazla kişi tarafından beğenildi.
Ancak, İmamoğlu’nun eski görev yeri olan Beylikdüzü Belediyesi binasının isim levhasında T.C. ibaresi olmadığı iddiası doğru değil. Google ve Yandex Haritalar’ın sokak görünümlerinde, İmamoğlu’nun ilçedeki görev süresi olan 2014–2018 yılları arasındaki belediye binasına ait görsellerde, ana kapı üzerindeki isim levhasında yazan T.C. ibaresi görülüyor.
İddiaya neden olan fotoğrafta Beylikdüzü Belediye binasının duvarında, belediyenin logosu ve isminin olduğu büyük bir levha görülüyor. Ancak Google ve Yandex Haritalar’da eski tarihli görsellerde de görüldüğü gibi duvarda öyle bir levha ve kırlangıç şeklindeki büyük logo bulunmuyor. Logo ve levha fotoğrafa montajlanmış.7 Mayıs 2019 tarihli analizin tamamına buradan ulaşılabilir.
42) A Haber’in ‘CHP’nin akıl almaz nanoteknolojik hilesi’ alt bandı kullandığı iddiası
Sosyal medyada paylaşılan bir görselde A Haber’in 7 Mayıs 2019’daki bir programda Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) İstanbul’daki büyükşehir belediye seçiminin yenilenmesi kararı aktarılırken “CHP’nin akılalmaz nanoteknolojik hilesi” şeklinde bir alt bant kullandığı iddia edildi. İddiaya göre aynı alt bantta “Zarftaki 4 oydan sadece büyükşehir oyu nanomakinelerce değiştirildi” ifadesi de bulunuyor.
A Haber’in “CHP’nin akılalmaz nanoteknolojik hilesi” şeklinde bir alt bant kullandığı iddiası doğru değil. 7 Mayıs 2019’da yayımlanan haberin orijinalinde bulunan alt bantta “İstanbul’da seçim 23 Haziran’da” yazıyor.
8 Mayıs 2019 tarihli analize buradan ulaşılabilir.
SON GÜNCELLEME:
- 31 Mart 2019 / 20.28
- 8 Mayıs 2019 / 19.20
