Doğu Guta’da uzun bir süredir İslamcı örgütler ve Suriye rejimi arasında devam eden, Şubat ve Mart aylarında şiddetlenen krizle ilgili olarak internette pek çok görsel paylaşılıyor. İnternette dolaşımda olan yanlış görselleri derledik.
1) Fotoğraf 2015 yılında Halep’ten
Sosyal medyada paylaşılan bir fotoğraf Şubat ayında Doğu Guta’da balistik füze ile yapılan saldırı sonucu hayatını kaybeden bir çocuğu gösterdiği iddia edilerek paylaşıldı.
Ancak varil bombası altında kalan çocuğun fotoğrafı ilk olarak Haziran 2015’te Halep’te düzenlenen saldırılar sırasında yaşandığı belirtilerek paylaşılmıştı.
Hayatını kaybeden Yusuf Hayek isimli çocuğun babasının olay sonrasındaki görüntüleri de El Cezire tarafından paylaşılmıştı. Halep’in Hayyan kasabasında yaşayan bir ailenin 8 ferdinin bu olay sırasında hayatını kaybettiği belirtilmişti.
2) Fotoğraf, Cadılar Bayramı için çekilmiş
Sosyal medyada paylaşılan fotoğrafın Doğu Guta’daki saldırıların ardından çekildiği ve çocuğun kesilmiş bir eli tuttuğu iddia edildi.
Ancak fotoğrafın Doğu Guta’dan olduğu ve çocuğun elinde kesik bir el olduğu iddiası doğru değil. Fotoğraf, 2010 yılından bu yana internette Cadılar Bayramı’nda kılık değiştiren çocuk fotoğrafları arasında paylaşılıyor.
Fotoğraf, BuzzFeed isimli sitenin Cadılar Bayramı’nda ailelerin çocuklarını farklı şekillerde giydirdiğini gösteren listesinde de yer alıyor. BuzzFeed isimli sitede kaynak olarak ise tumblr gösteriliyor.
Eğlence amaçlı çekilmiş bu fotoğrafı dövme olarak yaptıranlar dahi bulunuyor.
3) Fotoğraf, 2016 yılından ve Halep’ten
Sosyal medyada paylaşılan fotoğrafın Doğu Guta’dan olduğu iddia edildi. Facebook’ta paylaşılan fotoğraf ve video 24 bine yakın kişi tarafından paylaşıldı.
Ancak fotoğrafın Doğu Guta’dan olduğu iddiası doğru değil. Fotoğraf, 2016 yılında Halep’ten olduğu iddia edilerek paylaşılmıştı.
El Monitor’de gazetecilik yapan Asaad Hanna 13 Aralık 2016’da Halep’te olduğunu ifade ederek bu fotoğrafı paylaşmıştı.
Syrian Network for Human Rights’ın Ağustos 2016’da yayınlandığı raporla ilgili haberde de bu fotoğrafın kullanıldığını görmek mümkün.
Türkiye’de de Yeni Akit gibi haber sitelerinde bu fotoğraf Temmuz 2016’da Halep’te gerçekleşen saldırıdan olduğu belirtilerek kullanılmıştı.
4) Fotoğraftaki çocuk hayatını kaybetmedi
Sosyal medyada paylaşılan bir fotoğrafla Doğu Guta’da kardeşine oksijen maskesini veren kız çocuğunun hayatını kaybettiği iddia edildi. Fotoğraf Büyük Türkiye isimli Facebook sayfasında 27 binden fazla paylaşıldı.
22 Ocak 2018 tarihinde Doğu Guta’da çekilen fotoğraftaki çocuklar kurulan geçici hastanede tedavi görüyor. Getty Images’ta yer alan fotoğrafta, çocukların hayatını kaybettiğine ilişkin herhangi bir bilgi yer almıyor.
Aynı gün çekilmiş geçici hastanedeki diğer fotoğraflara buradan ulaşılabilir.
5) Time böyle bir kapak basmadı
Sosyal medyada paylaşılan bir fotoğrafta, Amerika’da yayınlanan Time Dergisi’nin Filistin’de çekilen bir fotoğrafı Doğu Guta’dan olduğunu belirterek kapağına taşıdığı iddia edildi. Time Dergisi’nin, Doğu Guta’dan çekildiği belirtilen fotoğrafı kapağına taşıdığı iddiası Yurt Gazetesi tarafından 4 Mart 2018 tarihli bir haberde de kullanıldı.
Ancak, Time Dergisi’nin, Filistin’de çekilmiş bir fotoğrafı Doğu Guta’dan olduğu iddiasıyla kapağına taşıdığı iddiası doğru değil. Time Dergisi’nin 1923’ten 2018’e kadar olan sayılarına bakıldığında söz konusu görselle uyuşan bir kapağa rastlanmıyor.
Time Dergisi’nin kapağı olduğu iddiasıyla paylaşılan görselin sol alt kısmında ise “This is not a real cover” (Bu gerçek bir kapak değildir) ifadelerine rastlanabiliyor.
Söz konusu iddianın paylaşıldığı 2 Mart 2018 tarihine denk gelen Time Dergisi’nin kapağında ise “How To Live Longer Better” şeklinde başlık attığı görülebiliyor.
Hayatını kaybetmiş çocukların bulunduğu fotoğraf ise, İsrail’in 2012 yılında Filistin’e düzenlediği bir saldırıdan sonra hayatını kaybeden Dalou ailesinin bireylerine ait.
