Zambiya'da ölüm döşeğindeki hemşire ile ilgili iddialar

Zambiya'da ölüm döşeğindeki hemşire ile ilgili iddialar

Yanlış Yanlış

Bulgular

Haberin ilk çıkış kaynağı, yayınından üç gün sonra kendi haberini çürütmüş.

Zambiya'da Elizabeth Bwalya Mwewa isimli bir hemşire bulunmuyor.

Bahsi geçen hastanede de bu isimde bir hemşire hiçbir zaman çalışmamış.

İddialara eşlik eden fotoğraf başka birine ait.

İddia Nisan 2019 tarihinde yayılmaya başlamış ve o dönemde bir çok teyit kuruluşu tarafından yanlışlanmış.

Bu içerik 2 yıldan daha eski tarihlidir.

Sosyal medyada ve haber sitelerinde yer alan bir habere göre Zambiya’da ölüm döşeğinde olan emekli bir hemşire, yeni doğmuş beş bin bebeğin yerini zevk için değiştirdiğini itiraf etti.

İddia haberlerde yer alan bilgilere göre olay ülkenin başkenti Lusaka’da 1983 ila 1995 yıllarında çalışan Elizabeth Bwalya Mwewa’nın itirafları sonrası ortaya çıkmıştı.

zambiaiddiagorsel

İddia haberlerde, konunun kaynağı olarak Zambian Observer haberi gösterilmiş. İnternet sitesinde konuyla ilgili araştırma yapıldığında 3 Nisan 2019 tarihinde yayınlanmış bir haber bulunabiliyor. Haberde Mwewa’nın Türkiye’deki haber sitelerine de yansıyan açıklamalarına ulaşılabiliyor. Ancak aynı sitede konuyla ilgili aramaları devam ettirdiğimizde hemen üç gün sonrasında yayınlanmış ve kendi haberini çürüten bir haberin daha yer aldığı fark edilebiliyor. Bu haberde ise konunun yayılmasının hemen ardından soruşturma başlatıldığı ve Zambiya’da hemşirelerin kaydolduğu sistemde bu isimde biri olmadığının tespit edildiği belirtiliyor. Ayrıca olayın yaşandığı belirtilen hastanede de bu isimde birinin hiçbir zaman çalışmadığı da soruşturma sonucunda ortaya çıkmış. Aynı bilgi Lusaka Times’ta da yer almış.

İddiaların yayıldığı tarihte AFP de Zambiya Hemşireler Konseyi’ne ulaşıp iddia hakkında bilgi almak istemiş. Kurumdan gelen açıklamada da soruşturma başlatıldığı ve sistemde böyle bir hemşire olmadığı vurgulanmış.

zambiya basin aciklamasi

İddialara eşlik eden fotoğrafa ise olayın çok daha öncesinde şu anda kullanımda olmayan Ma Sedaye isimli bir blogdan erişilebiliyor. Görseldeki Ma Sedaye isimli kişi hakkında daha fazla bilgi yer almıyor ancak Zimbabwe ve Amerika Birleşik Devletleri bayrağı dikkati çekiyor.

masedayeblog2018

Sitedeki ve iddialardaki fotoğraf ise çok düşük çözünürlüklü olduğu için hemşirenin kimlik kartı ve yakasındaki rozetin hangi kuruma ait olduğu anlaşılamıyor.

hemsire gorsel

Ancak bahsi geçen UTH'den görsellere bakıldığında kimliklerin ve logonun farklı olduğu anlaşılabiliyor.

uth personel

İddia AFP Fact Check, Snopes, Africa check ve Doğruluğu Ne gibi platformlar tarafından da incelenmiş ve yanlış olduğu tespit edilmişti.