Türkiye’nin yerli bir otomobil markası yaratıp yaratamayacağı uzun yıllardır ülke gündeminde. TOGG’un 27 Aralık 2019’da yerli otomobil prototipini tanıtması tartışmaları diriltti. Tanıtımın ardından aracın fiyatı, teknik özellikleri ve tasarımın orijinalliğine dair soru işaretleri belirdikçe, yerli otomobil hakkındaki iddialar da arttı. İddiaların merkezinde ise yerli otomobilin fiyatı ve tasarımı yer alıyordu.
İDDİA: Yerli otomobilin fiyatının 200 bin Türk Lirası olduğu iddiası (Yanlış)
Sosyal medyada paylaşılan gönderilerde yerli otomobilin 200 bin lira etiket fiyatıyla piyasaya sürdüğü iddia edildi. Gönderiye yapılan yorumlardan, paylaşımın 27 Aralık tarihinde TOGG tarafından lanse edilen yerli otomobili kast ettiğinin anlaşıldığı görülebiliyordu.
Ancak iddia doğru değil. 2018’de GEN tarafından tasarlanan bu otomobil prototipi, seri üretime geçmemiş ve fiyatlandırılmamış.
İddiada fiyatı belirlendiği söylenen araç, 2014’te kurulan ve Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Gürsel Güzel olan GEN Otomobil’in prototipi olarak tasarlanan TM-480 modeli. Araç, Ekim 2018’de İstanbul Lütfi Kırdar Kongre Merkezi’nde düzenlenen MMG III. Ar-Ge ve İnovasyon Zirvesi ve Sergisi’nde tanıtılmış. GEN’in internet sitesinde yer alan bilgiye göre, prototip tasarımı 2018 Ekim ayı itibariyle tamamlanan araç, seri üretime henüz geçmemiş; iyileştirme çalışmaları devam ediyor.
Kanal D’de yayınlanan bir haberde, aracın fiyatının 200 bin Türk Lirası olarak öngörüldüğü, fakat pillerin de Türkiye’de üretilmesi halinde fiyatın düşeceği bilgisi yer alıyor. Ancak TM-480 modelinin resmi olarak ilan edilen bir satış fiyatı yok. İddianın bugünlerde “yerli otomobil çıktı” diye ortaya atılma sebebi ise, Aralık sonunda lanse edilen yerli otomobil prototipi olabilir.
Teyit, konuyla ilgili bilgi almak üzere GEN Otomobil’e ulaştı. Yapılan e-posta görüşmesinde GEN Otomobil yetkilileri, TM-480 modelinin prototip üretiminin yapıldığını, fakat henüz seri üretime başlanmadığını belirtti. Dr. Gürsel Güzel tarafından 2018 yılındaki MMG etkinliğinde 200 bin lira olarak açıklanan fiyatın yalnızca tahmini fiyat olduğunu aktaran yetkililer, TOGG’un Aralık 2019’da tanıttığı yerli otomobil ile şu an için bir işbirliğinin söz konusu olmadığını da ekledi.
29 Ekim 2022'de yerli otomobilin üretileceği Bursa Gemlik’teki tesis Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Togg'un 2023'ün ilk çeyreğinin sonunda yollarda olacağını söyledi. Otomobilin fiyatı hakkında bir açıklama yapılmadı fakat fiyatın 2023 Şubat'ta açıklanması bekleniyor. Ön sipariş de Şubat ayından itibaren alınacak.
İddia: TOGG’un tanıttığı yerli otomobil tasarımının çalıntı olduğu iddiası (Karma)
TOGG’un Aralık 2019’daki yerli otomobil lansmanının hemen ardından, yerli otomobil prototipinin 2018’de Hong Kong’da tanıtılan konsept araçla aynı olduğu ve tasarımın yerli olmadığı iddia edilmişti. Yerli otomobilin tasarımı için İtalyan Pininfarina ile işbirliği yapıldığı doğru; fakat yerli otomobil tasarımı ve teknik özellikleri daha önce Şanghay’da tanıtılan konsept araçla birebir aynı değil. İddianın sonucu karma.
TOGG ve Pininfarina işbirliği yapmış
TOGG ve İtalyan tasarım markası Pininfarina’nın, tasarım sürecinde beraber çalıştıkları 27 Aralık 2019’da yayımlanan TOGG ürün bülteninde belirtilmiş. Buradaki bilgiye göre, yerli otomobilin tasarımı için Türkiye’den ve dünyadan toplamda 18 tasarım evinden teklif alındı. Düzenlenen yarışma sonucu, TOGG ekibi Pininfarina’yı iş ortağı olarak seçti.
Resmi internet sitesinde, yerli otomobil tasarımının tüm fikri ve sınai mülkiyet haklarının yüzde 100 TOGG’a ait olduğu bilgisi mevcut. Ancak TOGG CEO’su Mehmet Gürcan Karakaş, CNN Türk’te konuk olduğu bir programda, şirket yeni kurulduğu için (2018 Haziran), araçların imkanlar gereği Pininfarina ile beraber İtalya’da üretildiğini açıkladı. Karakaş yerli otomobilin HK K350 ile benzerliği iddialarına da yanıt verdi: “Dışarıdan baktığınızda benziyor olabilir. Yan yana koyduğunuz zaman üzerindeki çizgiler tamamıyla farklı.’’
Benzerlik ve farklılıklar
Otomobiller hakkında güncel paylaşımlar yapan Motor1 isimli internet sitesinde, TOGG’un yerli otomobil tasarımı üzerinde Pininfarina ile birlikte çalıştığı için bazı benzerlikler olmasının normal olduğu belirtilmiş. Benzerlikler arasında en dikkat çekici olanları ise ızgara ve farlar. Fakat dikkatli incelendiğinde Pininfarina’nın konsept aracı olan HK K350’de hatların daha yumuşak, TOGG’da ise keskin ve geometrik olduğu görülüyor.
Motor1, Net Car Show ve TOGG’un internet sitelerinde yer alan bilgilerden yola çıkarak, iki aracın tasarımsal ve teknik farklılıkları saptanabilir. Yerli otomobilin iki ayrı modeli 300 ve 500 kilometreden başlayan bir menzil vaat ederken, Pininfarina HK K350 SUV modelinin menzili 1000 kilometreden başlıyor. Yerli otomobil 100 kilometreye motor çekiş gücüne bağlı olarak 4,8 ila 7,6 saniyede ulaşabilirken, Pininfarina HK K350 SUV için bu süre 4,7 saniye. Bagaj kapağı, arka stop lambaları ve pencere tasarımları da iki araçta farklı.
Araçlar neden bu kadar benziyor?: Konsept ve prototip araç farkı
Taşıt.com ve Oto Güncel’de yer alan tanıma göre konsept araç, otomobil firmalarının kendi teknolojilerini ve tasarım stillerini tanıtmak amacıyla tasarladıkları örnek araçlar. Firmalar konsept araçları kullanıcılardan olumlu ve olumsuz geri bildirimleri toplamak ve gelecekte üretilecek araçların taşıyacağı çizgileri geliştirebilmek için tanıtıyor. Konsept araçlar çoğunlukla seri üretime geçmiyor; tasarımları yayınlanıyor veya otomobil fuarlarında sergileniyorlar. Prototip araç ise, seri üretime geçmesine karar verilmiş bir aracın, imal edilmeden önce elle tutulur ilk örneğine; yani numune üretimine deniyor. Prototip araç, belirlenmiş konsept otomobilin optimize edilmiş somut modeli.
Kısacası Pininfarina’nın Şanghay’da tanıttığı HK K350 konsept aracı, firmanın otomobil tasarımına dair kavramsal bir çerçeve sunduğundan, yerli otomobil prototipinin bu tasarımın bazı özelliklerini taşıması olağan karşılanabilir. Bu tasarımın özgün olmadığı anlamına gelmiyor, çünkü konsept araçlar zaten gelecekte üretilecek prototiplerin çizgilerini belirlemek için üretiliyorlar.
Sonuç olarak yerli otomobilin fiyatının 200 bin TL olarak belirlendiği doğru değil. 2018’de GEN’in tasarladığı yerli otomobil prototipi seri üretime geçmemiş ve fiyatı resmi olarak belirlenmemiş. Ayrıca TOGG tarafından tanıtılan yerli otomobil prototipinin, daha önce Şanghay’da tanıtılan Pininfarina HK K350 konsept aracı ile aynı tasarıma sahip olduğu iddiası tamamen gerçeği yansıtmıyor. Yerli otomobil prototipi, Pininfarina ortaklığında İtalya’da üretilmiş, fakat taşıdıkları teknik özellikler ve tasarımları birebir aynı değil.
