Sosyal medyada dolaşıma giren bir görselde yeni çıkarılacak olan çipli kimlik kartları için yılda 90 TL aidat ödeneceği iddia edildi.
Bu iddia ilk olarak 3 Mayıs 2016’da gündeme geldi. O tarihte BirGün, Milliyet, Yeni Şafak gibi haber sitelerinde yer alan haberlerde yeni kimlik kartları için yıllık aidat ödeneceği belirtilerek, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından elektronik sertifika hizmet sağlayıcısı olarak yetkilendirilen şirketlerden E-Güven’in Genel Müdürü Can Orhun’un demecine yer verildi:
“Yeni kimlik kartlarının üzerinde elektronik imzaya ayrılmış bir alan var. Bolu’da pilot uygulamada bu işi yaptık. İsteyenler e-imzasını kimliğine yükleyebilecek. Bunun karşılığında da yıllık 80-90 lira gibi bir ödeme yapacak. Bir anlamda kira ödeyecek.”
İsteyen kimliğine yıllık aidat karşılığında e-imza ekleyebilecek
E-Güven yetkilileri Teyit'e, 2016’da çıkan haberlerin bazı yanlış anlaşılmalara neden olduğunu belirterek elektronik imzalarla (e-imza) ilgili şunları söyledi:
“Biz BTK tarafından onaylı elektronik imza üreten bir şirketiz. Yeni kimlik kartlarında elektronik imza için bir alan olacak ve talep eden vatandaşlar için bu alana elektronik imza yüklemesi yapacağız. Verdiğimiz bu hizmet için de müşterilerimiz bize yıllık ortalama 90 TL gibi bir ücret ödeyecek. Biz, yeni çıkan kimlik kartları için herhangi bir ücret almıyoruz. Almaya da yetkimiz yok.”
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından elektronik sertifika hizmet sağlayıcısı olarak yetkilendirilen bir diğer firma E-İmza Bilgi Güvenliği Hizmetleri yetkilileri de Teyit'e, henüz yeni kimlik kartlarına e-imza yüklenmesi işlemlerinin başlamadığını belirterek şunları söyledi:
“Tahminimizce devletin önceliği yeni kimlik kartlarının tüm vatandaşlar tarafından alınması. Dağıtım tamamlandıktan sonra elektronik imza işlemlerine geçileceğini düşünüyoruz. Kartlarında elektronik imza taşımak isteyen vatandaşlar bizim gibi şirketlere başvuracaklar. Tabi elektronik imzayı tüm vatandaşların alması için bir zorunluluk yok.
Kimlik kartlarına yüklenecek elektronik imza için de firmamız tarafından henüz bir ücret belirlenmedi açıkçası. Ama, örneğin bir kişinin e-imzası daha önce oluşturulmuş olabilir ve bu imzayı yeni kimlik kartına aktarmak istiyordur. Bu işlem yeniden oluşturulacak bir elektronik imza ile farklı ücretlendirilecektir.”
Yeni kimliğin bedeli 16 TL
Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’nün resmi internet sitesindeki “Sıkça Sorulan Sorular” başlığı altında, kimlik kartı çıkartma işlemi için ne kadar ücret ödeneceği belirtilmekte. Buna göre, kimlik kartının çıkarılması işlemi sırasında 16 TL ödemek yeterli.
Görüştüğümüz Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü Halk ve İlişkiler birimi yetkilileri de 16 TL’lik ücreti doğrulayarak, kimlik kartları için herhangi bir yıllık aidat alınmayacağını belirtti.
Kimlik kartı, aile cüzdanı, pasaport, ehliyet gibi kimlikler ve elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan noter belgeleri gibi bazı belgeler “değerli kağıtlar” olarak sınıflandırılıyor ve kağıtların basımı, dağıtımı ve bedellerinin tahsili Değerli Kağıtlar Kanunu ile belirleniyor. Bu tür belgelerin ücretleri yıllara göre değişiklik gösterebiliyor. Belirlenen ücretler ise Resmi Gazete’de yayımlanıyor.
Muhasebat Genel Müdürlüğü'nün, 2017 yılı için yeniden belirlenen ve Resmi Gazete’de yayınlanan değerli kağıtlar ücretlerinde de kimlik kart bedelinin 16 TL olduğunu görmek mümkün.
Öte yandan 1976’dan bu yana nufüs cüzdanları için para ödenmedi iddiası da gerçeği yansıtmıyor. Örneğin, 2015 yılında değerli kağıtlardan alınacak bedellerle ilgili Resmi Gazete’de yayımlanan tabloda nüfus cüzdanı bedeli 8 TL olarak belirlenmiş.
Yeni kimlik kartlarının dağıtımı 2017 yılında bitmeyecek
Çipli kimlik kartlarının yıllık aidatının 90 TL olduğuna dair ortaya çıkan iddialardan sonra söz konusu çipli kimlik kartlarının 2017 yılının sonuna kadar alınması gerektiği iddiaları son günlerde yeniden konuşulmaya başlandı.
Mersin'de E-Nüfus Sendikası Genel Başkanı Ali Kart, son dönemde vatandaşlar arasında yeni çipli kimlik kartları ile ilgili dedikodular nedeniyle nüfus müdürlüklerinde büyük bir yoğunluğun yaşandığını belirterek bir açıklama yaptı. CNN Türk ve Gazete Duvar tarafından da haberleştirilen açıklamada Ali Kart, "Dağıtımın 2017 sonunda biteceği bilgisi doğru değildir, dağıtımın bitmesi 2023 yılını bulacaktır" dedi.
Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’nün internet sayfasında da konuyla ilgili 20 Ocak 2017 tarihli bir duyuruya ulaşmak mümkün. Duyuruda, yeni kimlik kartlarının dağıtımına 2 Ocak 2017’de başlandığı, çalışmanın ise 3 ila 3,5 yıl süreceği belirtiliyor. Yeni kimlik kartlarının dağıtımının 2017’de son bulacağına dair bir bilgi ise bulunmuyor.
