Manavgat başta olmak üzere ülkenin birçok noktasında aynı anda çıkan orman yangınları, bilindik bir endişeyi hortlattı: Birileri ormanları kasten yakıyor.
Şimdilik orman yangınlarının kasten çıkarılıp çıkarılmadığı belli değil, ancak sosyal medyada yaygın bir videonun yangınların kundaklama sonucu çıktığını gösterdiği iddia edildi.
Video geçen yıldan
Kayıtta bir uçak ya da helikopterden ormanlık alanlara alevler atıldığı görülüyor.
Videodan aldığımız ekran görüntülerini tersine görsel aramayla arattığımızda, Yandex Image üzerinde birçok eski tarihli görüntüye ulaşıyoruz. Görüntüler sonrası da anahtar kelimelerle arama yaparak konuyla ilgili daha çok bilgiye erişebiliyoruz.
Bunlardan biri Tire Meets Road adlı bir yerel haber sitesi. Site 22 Ağustos 2020 tarihli haberinde videoyu kullanarak, itfaiye memurlarının yangınlara nasıl müdahale ettiğini anlatmış.
İlgili haber havadan ormana alevler fırlatılmasını şöyle açıklamış:
“Normal insanlar mantıken bir yangını söndürmenin en etkili yolunun su veya köpük sıkmak olduğunu varsayar. Ya size bazı itfaiye ekiplerinin bir yangın söndürme yöntemi olarak, helikopterden ağaçlara ateş topları attığını söylesem? Deli olduğumu düşünürdünüz, ancak bir yangın söndürme helikopterinden alınan bu küçük bakış açısı görüntüsüne bakılırsa, bu doğru.”
Ancak internet sitesinde yangının nereden olduğuna ilişkin bir bilgi paylaşılmamış. Haberde geçen "Heli-torch" adlı kavramı Ağustos 2020 tarihinde arattığımızda ise daha eski bir videoya ulaşıyoruz.
Linke tıkladığımızda PolitiFact ve LeadStory'nin birer analizi olduğunu görüyoruz. Facebook paylaşımında videonun kaynağı olarak ise fireman_323 kullanıcı adına sahip hesap gösterilmiş. Video uçanın bir drone olduğu ve yangın başlattığı iddialarıyla yayılmış.
Politifact aynı dönem büyük orman yangınlarıyla mücadele eden ABD'nin California Eyaleti'nden Orman ve Yangınla Mücadele kurumunun basın sözcüsüyle konuşmuş. Yetkili videonun yangınla mücadelenin standart bir aşaması olan planlı yakma anlarını gösterdiğini belirtmiş.
Bazı durumlarda itfaiyeciler rüzgar yönü ile alanın söndürmeye çalıştıkları daha büyük yangına ne kadar yakın olduğu gibi faktörleri göz önünde bulundurarak planlı bir “yakma” operasyonuna girişiyorlar. Böylece daha büyük yangının ilerlemesinin önüne geçiliyor.
Kaldı ki orman kundaklama için uçak ya da helikopter kullanılacak olsa bunlar güvenlik güçlerinin radarlarında tespit edilirdi.
