Sosyal medyada paylaşılan ve Teyit’e ihbar olarak gönderilen videonun, Türkiye’de Suriyeli mülteciler tarafından düzenlenen ve Türk bayrağının da ezildiği bir eylemi gösterdiği iddia edildi. Buna göre videoda ellerinde birtakım bayraklar bulunan kalabalığın sloganlar eşliğinde Türk bayrağının üzerinde hareket ettiği görülebiliyor.
Bir kullanıcı tarafından 25 Temmuz 2019’da Twitter’da paylaşılan video yaklaşık 2 bin kişi tarafından beğenildi ve şimdiye kadar 70 bin kez izlendi.
Ayrıca görüntüler, Araf Türk Tim isimli bir Facebook sayfası tarafından “Herkes Haddini Bilecek. Cok Sey Anlatır bu Göruntüler Söylenecek Cok Söz var Fakat Yorumu Sizlere Bırakıyorum..!” ifadeleriyle de paylaşıldı. Yaklaşık 500 bin kez görüntülenen videoya kullanıcılar tarafından yapılan yorumlarda da videonun Türkiye’de eylem yapan Suriyeli mültecileri gösterdiği sanıldı.
Ancak videonun Türkiye’de eylem yapan ve bu sırada Türk bayrağını ezen Suriyeli mültecileri gösterdiği iddiası doğru değil. Video ilk olarak 12 Aralık 2015’te Irak’ın Basra kentinde eylem yapan kişileri gösterdiği iddiasıyla paylaşılmış. İnternette yapılan aramalarda 2015 yılında Irak’taki Başika Üssü’ne Türkiye’den askeri güçlerin takviye edilmesi üzerine gerçekleştirilen eylemler sırasında Türk bayrağının ezildiği anlaşılıyor.
Görüntüler 2015 yılında kaydedilmiş
Türkiye’de eylem yapan Suriyelileri gösterdiği iddiasıyla paylaşılan görüntülerin orijinaline ulaşmak mümkün. Bir kullanıcı tarafından video paylaşım sitesi YouTube 12 Aralık 2015 tarihinde yüklenen görüntülerde kişilerin sloganlar atarak Türk bayraklarına bastığı görülüyor.
Videonun başlığında yer alan bilgilerde ise “Basralı kahramanların Türk bayrağını ayaklarıyla ezdikleri” ifade ediliyor. Video izlendiğinde söz konusu eyleme katılan kişilerin üzerindeki Irak bayrakları da dikkati çekiyor.
Buna ek olarak aynı görüntülerin 14 Aralık 2015’te Rusça ifadelerle yeniden paylaşıldığı anlaşılıyor. Paylaşılan bu videoda da Basra sakinlerinin Türk bayraklarını ezdiği ifade ediliyor.
Aralık 2015’te yapılan eylemlerde Türk bayrakları kullanılmış
2015 yılında Aralık ayının ikinci haftasından itibaren Türkiye’nin Irak’ta bulunan Başika Üssü’ne asker takviyesi yapmasına karşı yöneltilen tepkilerin sokağa yansımasıyla Irak’ta birçok eylem gerçekleşmişti. Bu eylemler çerçevesinde 18 Aralık’ta düzenlenen başka bir eylemde Türk bayraklarının yakıldığına dair fotoğraflara denk gelmek de mümkün.
Daha önce Irak’ta aynı hafta düzenlenen eylemde çekilen bir fotoğraf da benzer şekilde Suriyeli mültecilerin Türk bayrağı yaktığı iddiasıyla paylaşılmış ve Teyit, 1 Ocak 2019’da yayımladığı analizde bu iddianın da doğru olmadığını kanıtlamıştı.
Suriyeli mülteciler İstanbul’da eylem yaptı mı?
“Suriyelilerin kayıtlı olduğu illere gönderilme kararı protesto ediliyor” ifadesiyle Twitter’da paylaşılan iddianın İstanbul’da Suriyelilerin eylem yaptığı varsayımına dayandığını söylemek yanlış olmaz.
İstanbul Valiliği 22 Temmuz 2019’da aldığı bir kararla geçici koruma kapsamında olmakla birlikte, İstanbul ilinde kaydı olmayan (diğer illere kayıtlı) Suriye uyruklu yabancıların, kayıtlı bulundukları illere geri dönmelerini istemiş ve bunun için kendilerine 20 Ağustos 2019 tarihine kadar süre vermişti.
Bu gelişmenin ardından ortaya atılan bir afişle beraber Suriyelilerin 25 Temmuz 2019’da İstanbul’da bu karara karşı eylem yapacağına dair söylentiler internette yayıldı.
Suriyeli mültecileri greve çağıran görsel.
Sosyal medyada paylaşılan görseli inceleyen Teyit, söz konusu posterin kimler tarafından yapıldığına dair kesin bir bilgiye ulaşamadı. Ayrıca poster basında yer almasına rağmen 25 Temmuz’da (dün) yapılacağı ifade edilen eylemin organizatörleri hakkında hiçbir basın kuruluşu bilgi paylaşmamıştı. Bunlara ek olarak bir önceki gün Suriyeli mültecilerin İstanbul’da eylem yaptığına dair bir gelişme de söz konusu değil.
24 Temmuz 2019’da NTV’nin canlı yayınına katılan İçişleri Bakanı Süleyman Soylu da konu hakkında sorulan bir soruyu “kimseye bir şey yaptırmayız” şeklinde cevaplamıştı.
25 Temmuz 2019’da Suriyeli mültecilerin İstanbul’da eylem yaptığına dair bir gelişme yaşanmamasının ardından aralarında Hukukçular Derneği, Mazlumder gibi bazı STK’ların da desteklediği başka bir eylem çağrısı yapıldı.
Sonuç olarak videonun Türkiye’de eylem yapan ve bu sırada Türk bayrağını ezen Suriyeli mültecileri gösterdiği iddiası doğru değil. Video ilk olarak 12 Aralık 2015’te Irak’ın Basra kentinde eylem yapan kişileri gösterdiği iddiasıyla paylaşılmış. Bu yanlış bilginin "hatalı ilişkilendirme" kaynaklı olduğunu söylemek mümkün.
