Videonun Semeru volkanının patlamasını gösterdiği iddiası

Videonun Semeru volkanının patlamasını gösterdiği iddiası

Bulgular

Kül bulutları Semeru Dağı volkanik patlamasından değil. Calbuco Dağı volkanik patlamasında ortaya çıkmış.

Endonezya’daki bir şelale görseline Şili’de oluşan kül bulutları montajlanarak görüntü oluşturulmuş.

Bu içerik 1 yıldan daha eski tarihlidir.

Endonezya’daki Cava adası, Aralık ayında yakın tarihteki en büyük volkanik patlamaya şahit oldu. Semeru Dağı’nda 4 Aralık günü gerçekleşen yanardağ patlaması sonucu oluşan kül bulutları, 15,2 kilometre mesafeyi aşarak çevresinde pek çok yeri etkilemişti

Doğal felaket görüntüleri internette epey yayılırken, asılsız fotoğraflar da paylaşımlar arasında yerini aldı. Sosyal medya hesaplarında paylaşılan bir görselin de Semeru yanardağının patladığı anları gösterdiği iddia edildi. 

Video birçok sitede de gerçek zannedilip paylaşıldı

yanardag iddiasi endonezya

Videodan kül bulutu kaplı yanardağ görüntüsünü alıp tersine aradığımızda, Nisan 2015 yılında Şili'deki Calbuco yanardağının patlaması sırasında kaydedildiği bilgisine ulaşıyoruz. Şili’deki yanardağ patlamasını bildiren pek çok haber sitesinde aynı kül bulutu fotoğrafı kullanılmış. 

silideki dagin kul bulutlari endonezyadan bir gorsele montajlanmis

4 Aralık’ta gerçekleşen Endonezya’daki Semeru yanardağını gösteren paylaşımlardaki kül bulutları ise farklı görünüyor

semeru volcano corruption 2021 dec

Şelale Endonezya’dan 

Videoda ön tarafta bir de şelale görüyoruz. Şelaleyi odağa alıp tersine görsel arama motorlarında incelediğimizde birçok fotoğrafa ulaşabiliyoruz. Şelalenin konumunu Google Haritalar üzerinden aradığımızda Endonezya’nın Doğu Cava bölgesindeki Tumpak Sewu şelalesine ulaşıyoruz. Semeru Dağı ile arasındaki mesafe yaklaşık 45 kilometre olan şelalenin yerini harita üzerinden bulabiliriz.

indonesia east java semeru and waterfall
Yani Calbuco yanardağının 2015 yılında patlama anından alınan kare ile Endonezya’daki Tumpak Sewu şelalesi aynı görüntüye montajlanmış.

Endonezya ve Şili ateş çemberinde

3 bin 600 metreden daha yüksek olan Semeru Dağı, Endonezya'nın yaklaşık 130 aktif volkanından biri olarak biliniyor. Ayrıca dünyada volkanların ve depremlerin yoğun olarak gerçekleştiği Pasifik kıyısı boyunca uzanan 40 bin kilometrelik “ateş çemberi” üzerinde yer alıyor. Aktif volkanların yüzde 75'inden fazlası burada bulunuyor. Dünyadaki depremlerin yüzde 90’ı da bu hat üzerinde gerçekleşiyor

Endonezya ve Şili’nin de dahil olduğu hat Güney, Orta ve Kuzey Amerika'nın batı kıyısı, Rusya'nın doğu kıyısı, Çin ve Japonya'nın tamamı, Filipinler ve güney Pasifik Okyanusu'ndaki birçok adayı barındırıyor. 

Görsel Doğrula, Doğruluk Payı, Reuters, Maldita ve 9News tarafından da incelendi.