Sosyal medyada yapılan paylaşımlarda, bir videonun göçmenleri temsil eden partinin İsveç meclisine girmesini kutlayan göçmenleri gösterdiği iddia ediliyor.
Paylaşımlarda etkinliğin İsveç’in Malmö şehrinde yapıldığı ifade ediliyor. Google’da “malmö muslim gathering” (Malmö’de Müslümanlar toplandı) anahtar kelimeleriyle arama yaptığımızda karşımıza bir Reddit gönderisi çıkıyor. 10 Eylül 2022’de iddia konusu videoyu paylaşan “HejdaaNils” isimli kullanıcı, Malmö’deki Müslümanların Hz. Hüseyin’in ölümünü anmak için toplandığını söylemiş.
Bu kullanıcı aynı zamanda videonun çekildiği yerin konumunu da paylaşmış. Google Haritalar’ın sokak görünümden kontrol ettiğimizde, videoda görünen heykelden buranın İsveç’in Malmö şehri olduğunu doğrulayabiliyoruz.
“Malmö İmam Hüseyin” kelimelerini Google Çeviri aracılığıyla Arapçaya çevirip (الإمام الحسين مالمو) YouTube’da arama yaptığımızda karşımıza yine 10 Eylül’de canlı yayınlanan bir video çıkıyor. Bu videoda aynı heykeli, kişileri, tabelayı ve bayrakları görebiliyoruz.
Solda iddia video, sağda YouTube 10 Eylül 2022 tarihli canlı yayın
Solda iddia video, sağda YouTube 10 Eylül 2022 tarihli canlı yayın
Solda iddia video, sağda YouTube 10 Eylül 2022 tarihli canlı yayın
Videonun başlığında “İsveç, Malmö’de İmam Hüseyin’in kırkı yürüyüşü” yazıyor. Şii mezhebi inancına göre, Hz. Muhammed’in torunu Hz. Hüseyin Kerbelâ’da Muharrem ayının onuncu günü öldürüldüğü için Muharrem ve Safer ayları matem ayı olarak kabul ediliyor. Her yıl Aşure gününde ve Erbain’de, yani ölümünün kırkıncı gününde Hz. Hüseyin anılıyor.
YouTube’daki video 10 Eylül’de canlı yayınla paylaşılmış; İsveç seçimleri ise 11 Eylül’de yapıldı. Yani toplanan kişilerin, seçim sonuçlarını kutluyor olması zaten mümkün değil.
Benzer bir başka video ise, şeriat kanunlarının gelmesi için eylem yapan sığınmacıları gösterdiği iddiasıyla paylaşılıyor.
YouTube’da 10 Eylül’deki anma etkinliğine ilişkin başka videolara da ulaşılabiliyor. Örneğin 10 Eylül’de yayınlanan, “Malmö’de İmam Hüseyin için Erbain yürüyüşü” başlıklı videoyu incelediğimizde, “şeriat eylemi” olarak paylaşılan videonun da aynı etkinlikten olduğu anlaşılıyor. Bu videonun da Malmö’de çekildiğini Google Haritalar aracılığıyla doğrulayabiliyoruz.
Sosyal medyada paylaşılan ve hatalı ilişkilendirilen ilk videoya eşlik eden gönderide “İsveçliler Demokratlar Partisine oy vermemiş olmanın pişmanlığını yaşıyor” ifadesi yer alıyorsa da göçmen karşıtı ve İslamofobik tutumlarıyla İsveç’teki seçimlerde etkisini hissettiren İsveç Demokratları, henüz resmi olmayan sonuçlara göre yüzde 20’nin üzerinde oy alarak ülke tarihinde ilk kez mecliste temsil edilen ikinci en büyük parti haline geldi.
Ülkede popülist sağ siyasetin yükselişi din ve vicdan hürriyeti için mücadele veren insan haklarını savunucularını ve farklı göçmen toplulukları tedirgin ediyor. Nüfusunun yüzde 20’si yurtdışı doğumlu olan İsveç’te, Türkiye kökenli 150 binin üzerinde kişi bulunuyor. Ülkedeki göçmen karşıtlığı ve İslamofobi elbette bu topluluğu da yakından ilgilendiriyor.
Yine ilgili sosyal medya gönderisinde ifade edilen “İsveç'e yerleşmiş göçmenleri temsil eden partinin meclise girmesi bekleniyor” ifadesinin de anlamlı bir karşılığı bulunmuyor. Nitekim ülkede sol blokta yer alan partilerin göçmen ve sığınmacılara yönelik insan hakları odaklı ılımlı politikaları uzun zamandır bilinen bir durum. 11 Eylül seçimlerinde resmi olmayan sonuçlara göre yüzde 30’un üzerinde oy alarak seçimleri önde tamamlayan İsveç Sosyal Demokrat Partisi de bu blokta yer alıyor. Sağ partiler arasında ise yüzde 7’lik oy oranıyla Merkez Parti’nin göçmenlere yakın tavırlar sergilediği biliniyor.
Netice itibariyle ülkede “göçmenleri temsil eden” tekil bir parti bulunmuyor. Benzeri bir iddia ile İslamofobi ve ırkçılıkla mücadele doğrultusunda kurulduğu ifade edilen ve Türkiye kökenli bir siyasetçi olan Mikail Yüksel’in başkanlığını yürüttüğü Nüans Partisi ise Malmö, Göteborg ve Stockholm’ün bazı bölgelerinde yerelde aldığı oy oranıyla dikkat çekse de partinin mecliste temsili resmi olmayan sonuçlara göre mümkün gözükmüyor.
