Çin’in Doğu Türkistan politikası ve Uygurlara sistematik olarak zulmedildiği iddiaları sık sık gündeme geliyor. Teyit benzer iddiaları daha önce de incelemişti. Bu kez sosyal medyada yayınlanan bir videonun, Çin Komünist Partisi'nin ailesi tutsak Doğu Türkistanlı bir çocuğu pazarda sattığını gösterdiği iddia edildi. Görüntüler farklı dillerde de paylaşıldı.
Videodaki ses TikTok’taki bir videodan alınmış
Paylaşılan görüntülerdeki çocuğun yüzünün bir erkek tarafından sağa sola çevrildiği görülüyor. Arkada ise Çince bir konuşma ve iki erkek sesi duyuluyor. Ayrıca dış mekanda kaydedildiğini düşündüren bazı seslere de dikkat edilebilir. Sesi duyulan iki erkek arasında pazarlık yapıldığı anlaşılıyor. Konuşmalarda 200 bin yuan istediğini söyleyen kişiye, çok yüksek denerek cevap veriliyor. Karşı taraf ise indirim yapabileceğini söylüyor.
Paylaşımlara yapılan yorumlarda bu sesin duyulduğu, fakat görüntünün farklı olduğu bir videoya rastlanıyor. Burada duyulan ses ile iddia videosundaki aynı. Üstelik bu kez görüntü ve ses de uyumlu. Video Çin’de kullanılan TikTok yani ‘Douyin’de “v15366798929” kodlu kullanıcı tarafından paylaşılmış. Görüntünün üstünde Çince “你敢讲我就敢麦” yazıyor: “Eğer konuşmaya cesaret edersen, buğday yemeye cüret ederim.”
Videoya eklenen altyazıda da konuşulanları görmek mümkün. Google Lens kullanılarak çevrilen altyazıda, bir ürünün ne kadar olduğu ve ürünle ilgili konuşmalar yapıldığı anlaşılıyor.
Sesin montaj olduğunu Audacity ses düzenleme programıyla da karşılaştırabiliyoruz. Sesler üst üste getirildiğinde benzer oldukları görülüyor. Burada orijinal sesin sonu iddia konusu videoya eklenmemiş.
Kırmızı işaretli alan orijinal ses dalgaları, yeşil işaretli alan montajlanan ses.
Kırmızı işaretli alandaki orijinal sesin yeşil alanda olmadığı görülüyor.
Çocuğun babasının TikTok hesabında pek çok görüntü var
Videodaki çocukla ilgili bilgilere de paylaşımlara yapılan yorumlar sayesinde erişilebiliyor. Bazı Japonca paylaşımlarda çocuğun Guangdong’da modellik için eğitildiği söylenmiş. Yine bir kullanıcı tarafından çocuğun babasının hesabı da bulunmuş ve burada da çocuğa ait başka fotoğraflar var. Babaya ait “1294360115t” kodlu Çince TikTok hesabında kızının bazı defilelerden de görüntüleri olduğu görülüyor. Bir karşılaştırma yapıldığında iddia videosundaki çocukla bu videolardaki çocuğun aynı kişi olduğu anlaşılıyor.
Videodaki çocuğun babasına ait TikTok hesabı.
İddia videosundaki görüntü ve çocuğa ait bir başka video görüntüsü.
Twitter’da bir başka videoda da altında aynı sesin olduğu videoları görmek mümkün. Yani videodaki çocuğun ailesi Çin Komünist Partisi tarafından tutsak edilmiş değil. Çocuk da pazarda satılmıyor. Çocuğun görüntülerinde okulda olduğunu düşündüren ipuçları da var: Arkadan geçen bir başka çocuk ve kupalar gibi. Ayrıca çocukların tişörtlerindeki logolar da aynı.
