Sosyal medyada ve İHA, Sözcü, Sabah, Habertürk ve Haber Global gibi pek çok haber sitesinde yer alan haberde Bursa’da bir kişinin mağaraya girerek yarasaları öptüğü iddia edildi. Haberde vatandaşın Covid-19’a sebep olan virüsün yarasalardan yayıldığı konuşulurken yaptığı bu harekete dikkat çekilmiş. Görüntüler, yeni olduğu düşünülerek paylaşılmış.
Ancak Bursa’daki bir kişinin mağaraya girerek yarasaları öptüğü doğru olsa da, video eski tarihli, 2017 yılından.
Video 2017 yılından
Haber sitelerinde yer alan videoya, video doğrulama aracı InVid aracılığıyla bakarak eski tarihli bir YouTube paylaşımına ulaşılıyor. Görüntüler, İbrahim Sargın tarafından 2 Ekim 2017’de paylaşılmış. Video açıklamasında “Siz hiç yarasa sesi duydunuz mu” sorusu yer almış ve görüntülerin Ayva mağarasında çekildiği söylenmiş. Videonun 35. saniyesinden itibaren haber sitelerinde yer alan görüntüler görülebiliyor. Sargın’ın YouTube kanalında vahşi hayvanlarla başka videoları da var.
Yarasaların taşıyıcı olabileceği düşünülüyor
Covid-19 salgınının başından bu yana hastalığın insanlara nasıl bulaştığı tartışılıyor. Yarasalar, SARS ve MERS gibi koronavirüslerin sebep olduğu hastalıklarda da taşıyıcı olarak biliniyor. SARS salgınında ilk kaynak, MERS’te ise doğal rezervuarın yarasalar olduğu bilgisi var. Covid-19’a sebep olan koronavirüsün de kaynağının da yarasalar olduğu düşünülüyor. Ancak virüsün doğrudan yarasalardan mı geçtiği, yoksa bir ara konaktan mı geldiği henüz kesinlik kazanmış değil.
Sonuç olarak haber sitelerinde ve sosyal medyada yarasayı öpen kişiye ait video güncelmiş gibi paylaşılsa da, görüntüler 2017 yılından. İddia yanlış bilginin türlerinden bağlamdan koparmaya ve hatalı ilişkilendirmeye örnek.
