Sosyal medyada paylaşılan bir videonun Barış Pınarı Harekatı sırasında Suriye’nin Afrin bölgesinde Türkiye tarafından eğitilen militanların verdiği Nazi selamını gösterdiği iddia edildi.
Twitter’da bir kullanıcı tarafından paylaşılan video şimdiye kadar yaklaşık bin 600 retweet ve bin 600 beğeni aldı.
Aynı videoyu Washington Kurdish Institute da 19 Ekim 2019’da paylaştı. Bazı sosyal medya kullanıcıları ise videonun Hizbullah birliklerini gösterdiğini iddia etti.
Ancak videonun Ekim 2019’da başlayan Barış Pınarı Harekatı sırasında Afrin’de Türk askerlerinin eğittikleri militanları gösterdiği iddiası doğru değil. Video, Mayıs 2018’de kaydedilmiş ve Zeytin Dalı Harekatı sonrasında Afrin’de Polis Akademisi tarafından eğitilen yerel güvenlik güçlerini gösteriyor. Videodaki selamlama ise Suriye’deki pek çok silahlı grup tarafından kullanılıyor. Görüntülerdeki selam her ne kadar Nazi selamı olarak bilinse de kökeni Romalı askerlerin selamına dayanıyor. Suriye’de de askerler arasında bu tarz bir selamlama geleneği olduğu biliniyor. Yani videodaki askerler militan değil; Suriye’de Türkiye polisi tarafından eğitilen resmi silahlı güçler.
Video Afrin’deki yerel güvenlik birimlerinin bir eğitimini gösteriyor
Videodan alınan ekran görüntüleri arama motorlarında aratıldığında karşımıza Anadolu Ajansı’nın (AA) bir haberi çıkıyor. 10 Mayıs 2018 tarihli bu haberde yerel güvenlik birimlerinin Türk polisi tarafından aldıkları eğitimler görülebiliyor. AA’nın aktarımlarına göre Ocak 2018’de başlayan Zeytin Dalı Harekatı sonrası bölgeye dönecek olan Suriyelilerin güvenliğini sağlayacak yerel güvenlik birimleri eğitimden geçmiş. Aynı bilgiye çeşitli haber sitelerinden de ulaşılabiliyor.
İddia konusu videonun son saniyelerinde güvenlik birimlerinin yakalarındaki “Kursiyer Tanıtıcı Kartı” ve Türk polisi arması da fark edilebiliyor. Videonun bazı anlarındaki kişiler söz konusu olayın aktarıldığı Sabah’ın 9 Mayıs 2018 tarihli haberindeki fotoğraflarda da görülebiliyor.
Yani video Barış Pınarı Harekatı sırasında Afrin’de yapılan bir eğitimden değil. Fakat videonun Türkiye’nin eğittiği resmi silahlı güçleri gösteriyor. Bu bilgilerden yola çıkılarak video üzerinde herhangi bir manipülasyon yapılmadığı söylenebilir.
Fotoğraftaki selamlama Suriye’deki askeri birlikler arasında yaygın bir biçimde kullanılıyor
İddiada ayrıca videoda görülen selamlaşmanın Nazi selamlaşması olduğu vurgusu bulunuyor. Fakat çeşitli kaynaklardan incelenen fotoğraflarda Suriye’deki silahlı grupların pek çoğunun aynı selamlaşmayı kullandığı görülebiliyor. Örneğin Suriye ordusunun kuruluşunun 69. yılı kapsamında yapılan etkinliklerdeki askerlerin de sağ elleri yukarıda olacak bir biçimde aynı selamı yaptıkları fark ediliyor.
Ayrıca Özgür Suriye Ordusu’nun ve YPG’nin de aynı selamı verdiğini görmek mümkün.
https://twitter.com/WithinSyriaBlog/status/992767133330395138
2011 yılında Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad yanlılarının düzenledikleri destek mitingleri sırasında da mitinge katılanlar aynı selamda bulunmuş.
2018’de Rusya Suriye’deki 5. Alay’dan bin askeri bir eğitime tabi tutmuştu. O eğitimden paylaşılan fotoğraflarda da askerlerin aynı selamı verdikleri görülebiliyor.
Syrian History isimli bir internet sitesinde yer alan 1936 yılında çekilmiş ve bir grup Suriyeli askeri gösteren fotoğraftan da bu tip selamlaşmanın uzun zamandır Suriye’deki birlikler tarafından kullanıldığı anlaşılıyor.
Bazı internet sitelerinde ise Suriye Arap Devleti’ndeki söz konusu selamlaşma geleneğinin Roma dönemine dayandığı dile getirilmiş. Aslında Nazi/Hitler selamlaşması (Hitlergruß) olarak anılan selamın kökeninin Antik Roma’ya dayandığı kabul ediliyor.
Rönesans döneminde yapılan bazı tablolarda Roma dönemi aktarılırken Romalı askerlerin iddia konusu selamı verdikleri resmedilmiş. Aynı selamlaşma Fransız İhtilali sonrası da kullanılmış.
The Oath of the Horatii - Jacques-Louis David (1786)
Filistin ve Lübnan askerlerinin de aynı selamlaşmayı halen sürdürdükleri anlaşılıyor.
Bu geleneğin sebebinin söz konusu toprakların eskiden Doğu Roma İmparatorluğu’nun bir parçası olması olabilir. Ohio State Üniversitesi’nden Martin M. Winkler’in “Roman Salute: Cinema, History, Ideology” isimli kitabında da selamın Roma’nın etkilediği bölge ve ülkelerde “faşizm” ideolojisinden bağımsız olarak ama aynı zamanda bu ideolojinin temel ögeleri olarak kabul edilebilecek bağlılık, militarizm gibi kavramlar doğrultusunda kullanıldığını belirtiliyor.
Sonuç olarak video, Ekim 2019’da Suriye’nin kuzeyinde başlayan Barış Pınarı Harekatı sırasında Afrin’de Türk askerlerinin eğittikleri militanları göstermiyor. Video Mayıs 2018’de Zeytin Dalı Harekatı sonrası Afrin’e dönecek yerel halkın güvenliğini sağlayacak birimlerin Türk Polis Akademisi tarafından eğitimini gösteriyor. Fakat videonun yine de Türkiye tarafından eğitilen resmi silahlı güçleri gösterdiği söylenebilir. Yani videoya ekleme çıkarma yoluyla herhangi bir manipülasyon yapılmamış. Videodaki selamlaşma ise Suriye’deki silahlı gruplar arasında yaygın bir biçimde kullanılıyor. Selamlaşma “nazi selamlaşması” olarak paylaşıldığı için söz konusu iddia yanlış bilginin en yaygın 7 türünden “bağlamdan koparma”ya örnek olarak gösterilebilir.
