Sosyal medyada birkaç gündür yayılmaya devam eden bazı paylaşımlardaki videonun, ABD Başkanı Joe Biden’ın bir gaziye madalyasını ters taktığını gösterdiği öne sürülüyordu.
ABD Başkanı Joe Biden, ileri yaşından ötürü sık sık çeşitli iddiaların konusu haline geliyor.
Paylaşımlarda videonun bağlamı ve madalya töreninin neden yapıldığına dair detaylar yer almıyor. Videonun kalitesi de epey düşük ve net bir fikre ulaşmak mümkün değil. İncelemeye buradan başlamak gerek.
Google arama motoruna “Joe Biden medal ceremony veteran” (Joe Biden madalya töreni gazi) diye yazıp sonuçları “haberler” ve “son bir haftayla” kısıtladığımızda, karşımıza önce iddiayı çürüten nitelikte sonuçlar çıkıyor. Ama yine de kendi araştırmamızı yapalım.
Törenden yüksek çözünürlüklü görüntülere erişmek çok kolay
Haberlerden birinde videonun bağlamını anlayabiliyoruz. Buna göre Biden, 5 Temmuz Salı günü, Vietnam Savaşı sırasında gösterdikleri kahramanlık için dört askere en yüksek askeri madalya olan onur madalyasını vermiş. Madalya alanlar Edward N. Kaneshiro, Dwight W. Birdwell, Dennis M. Fujii ile John J. Duffy madalya alan isimler.
Videonun daha kaliteli bir haline de ihtiyacımız var. Bunun için YouTube’da arama çubuğuna “President Joe Biden Medal of Honor Vietnam veteran” diye yazıp aratıyoruz. İlk sıralarda, tamamı TV kanallarına ait onaylı hesapların videoları var. Bunlardan birkaçına bakıp karşılaştırma yapabiliriz. Bu kayıtlar sırasıyla CBS Mornings, PBS NewsHour, Bloomberg, Washington Post ve Associated Press’e ait. 
CBS Mornings’e ait başka bir açıdan alınan kayıtta, Biden’ın gazinin madalyasını olması gerektiği şekilde yerleştirdiği görülebiliyor.
Kayıtlara göre iddiaya konu olan gazi Dwight W. Birdwell. Biden ve gazi Birdwell’in birlikte yan yana göründükleri karşıdan alınan kayıtlar sosyal medyada düşük çözünürlüklü halleriyle paylaşıldığından, madalya gazinin kravatının renkli olmasının da etkisiyle netliğini yitirmiş. Diğer üç ismin madalyaları aynı şekilde takılmalarına rağmen net seçilebiliyor.
Nitekim AP’nin fotoğraf arşivinde bulunabilen o ana ait görüntülerde de madalyanın yerine olması gerektiği gibi takıldığı anlaşılıyor.
Kaynak yanlıştan dönmeyi reddetti
Peki iddia nereden çıktı?
Tweetdeck’te İngilizce kelimelerle geriye dönük bir arama yaptığımızda, iddiaların çoğunun tekil bir paylaşımdan türediğini görüyoruz. Bu paylaşımdaki videoda çözünürlükten dolayı detayların anlaşılması imkansız.
O da videoyu The W&J Show w/Kenny Webster adlı bir hesaptan almış. Bu hesap, video yanlışlandıktan sonra da paylaşımı kaldırmayı reddetmiş ve gerekçesini de “komik” diye açıklamış. 
Ancak hesabın biyografisinde parodi ya da şaka amaçlı içerikler yayınladığına dair bir uyarı yer almıyor.
Neredeyse 500 bin takipçili hesabın retweetinin ardından iddia hızla viralleşmiş. Hemen ardından Associated Press iddiayı yanlışlasa da, video aynı ifadeler ile dilden dile yayılmış.
Twitter videolara “bağlamından koparılmış” uyarısı düşse de, iddia halen yaygın.
Vietnam 1995 yılında Vietnam Savaşı sırasında hayatını kaybedenlere dair resmi bir tahmin yayınladı: Her iki taraftan 2 milyon kadar sivil ve yaklaşık 1,1 milyon Vietnamlı savaşçı öldü. ABD ordusu ise 250 bine yakın Güney Vietnam askerinin öldüğünü tahmin ediyor. Savaş sırasında kullanılan napalm bombaları ile savaşı meşrulaştırmak için başvurulan yöntemler sık sık tartışıldı. ABD’de savaş karşıtı 68 hareketinin temel motivasyonu bu savaşa karşı çıkılmasıydı. Daha sonra Başkan Richard Nixon’ın istafasıyla sonuçlanacak Watergate skandalına giden yolu da Vietnem Savaşı açmıştı.
8 Haziran 1972’de AP’den Nick Ut’un çektiği ve savaşın dehşetini gösteren ünlü “Napalm kız” fotoğrafı.
İddiayı Newsweek, AP ve Snopes da yanlışladı. Oda TV de videonun gerçeği yansıtmadığı anlatan bir içerik yayınladı.
