Sosyal medyada paylaşılan bir videonun, Türkiye’deki 40 bin Suriyeli mülteciden oluşan ‘ışık konvoyunun’ Almanya’ya doğru yürüyüşe başladığını gösterdiği iddia edildi.
Videodaki görüntüler eski tarihli
Videonun sol üst köşesinde “Orient” yazan bir logodan yola çıkarak araştırma yaptığımızda görüntülerin “ışık konvoyu” ile ilgili yapılmış bir haber videosu aracılığıyla yayıldığını tespit ediyoruz.
Suriye ile ilgili haberlerin yer aldığı Orient News’in YouTube kanalında söz konusu videonun 10 Eylül tarihinde yayınlandığı görülüyor. Videonun başlığında “40 binden fazla insan… Işık konvoyu çağrı yayınlayarak Türkiye’deki Suriyelilerin Almanya’ya geçmesi için seferber oluyor” deniyor. Videoda Arapça ışık konvoyu hakkında bilgi veriliyor.
Orient News’in “ışık konvoyu” kampanyasını anlattığı başka haber videoları da var. Twitter üzerinden “from:@OrientNews قافلة_النور” (Arapça ışık konvoyu) yöntemiyle arama yaptığımızda da Orient News'in ışık konvoyuyla ilgili paylaştığı haberlere ulaşabiliyoruz.
Video haber de zaten birkaç görüntünün bir araya getirilmesiyle oluşturulmuş. Ekran görüntüleri alarak tersine görsel arama ile araştırdığımızda videodaki bazı görüntülerin eski tarihli olduğu görülüyor.
Örneğin videonun açılışında yer alan görüntünün orijinaline The Guardian gazetesinin resmi YouTube sayfasında ulaşmak mümkün.
Video, Ekim 2015’te Slovenya-Hırvatistan sınırındaki göçle ilgili bir haberi gösteriyor. Görüntüler The Guardian'ın web sitesinde de yayınlanmış.
The Times of Israel’in 26 Ekim 2015 tarihli haberinde de olaya dair daha yakından çekilmiş fotoğraflar mevcut. Haberde, binlerce insanın Balkanlar üzerinden Orta ve Kuzey Avrupa'ya ulaşmaya çalıştıkları ancak Sırbistan, Hırvatistan ve Slovenya sınırlarında günlerce yağmur ve çamurda beklemek zorunda kaldıkları belirtilmiş.
Diğer bir görüntü 2020 yılında Türkiye Yunanistan sınırında, Avrupa’ya geçmek isteyen mültecileri geri püskürtmek isteyen güvenlik güçlerinin müdahalesini gösteriyor.
Ayrıca haber videosunda “ışık konvoyu” için oluşturulmuş Telegram kanalının görüntüleri de yer alıyor. Mülteciler Telegram'da kurdukları kanal üzerinden iletişim kuruyor. Mültecilerin ışık konvoyu hesabında yayınladığı sosyal medya mesajları da videoda kullanılmış.
Aynı iddia için başka görseller de kullanılmış
Aynı iddia farklı görsel kullanılarak da paylaşılmış. Bu görselin de ışık konvoyu ile ilgisi yok.
21 Ekim 2018 tarihli görsel Meksika'nın Tapachula kentinden ABD'ye ulaşmaya çalışan göçmenleri gösteriyor.
“Işık konvoyu” nedir?
Nur veya ışık konvoyu, Avrupa’ya gitmek isteyen mültecilerin sosyal medya aracılığıyla kurduğu bir hareket. Telegram gibi sosyal medya platformları üzerinden örgütlenen mülteciler konvoy oluşturarak Avrupa’ya ulaşmayı planlıyor.
Işık konvoyu başlığı altında paylaşılan söz konusu içeriklerin Eylül 2022’de artarak devam ettiği göze çarpıyor.
Sosyal medyada bu konuyla ilgili çok sayıda Arapça, Türkçe ve İngilizce paylaşıma denk gelmek mümkün. Orient isimli medya kuruluşunun içerikleri de kullanıcıların yoğun ilgisini çekiyor. Kullanıcılar, “#قافلة_النور” (#ışıkkonvoyu) hashtagiyle paylaştıkları çeşitli gönderilere Orient’i etiketleyip teşekkür ediyor. Mülteciler ışık konvoyu kampanyasıyla birlikte yaşadıkları sorunlara da dikkat çekiyor.
85 binden fazla üyeden oluşan Telegram üzerinden iletişim kuran mültecilerin Avrupa’ya doğru harekete geçip geçmeyecekleri konusunda henüz net bilgi yok.
