Videodaki ışıkların HAARP nedeniyle oluştuğu iddiası

Videodaki ışıkların HAARP nedeniyle oluştuğu iddiası

Yanlış Yanlış

Bulgular

Video 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depreminden değil, 2022 yılında gerçekleşen Düzce depreminden.

Deprem ışıklarıyla ilgili bilimsel veriler bu ışıkların oluşmasını levhaların tektonik özelliğine ve bölgedeki kayaç türüne bağlıyor.

Benzer ışıkların görüldüğü depremler 1960’lardan beri Türkiye’de ve yurtdışında gözlemleniyor.

6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş’ta gerçekleşen depremin ardından sosyal medyada HAARP ile ilgili iddialar yayılmaya başladı. Bir paylaşımda deprem sırasında havada HAARP nedeniyle anormal ışıklar ve şimşek çakması görüldüğü iddia edildi.

depremisigi 

Video eski tarihli

Paylaşımda yer alan videonun sol tarafına bakıldığında Düzce depreminin tarihi olan 23 Kasım 2022 ibaresi görülebiliyor. Ayrıca video oynatıldığında haber spikerinin görüntülerin Bilecik’te deprem sırasında kayıtta olan bir güvenlik kamerasına ait olduğunu söylediği açıkça anlaşılıyor. 

Haberin orijinaline ulaştığımızda spikerin iddiadaki bilginin aksine bu tip ışıkların deprem sırasında görülebildiğini söylediği de anlaşılıyor. Habere göre bilim insanları bu tip ışıkların oluşmasını “deprem nedeniyle kayaçlardaki minerallerin elektriksel özelliğinde değişim yaşanmasına” bağlıyor. Ayrıca bu ışıklar bir tür şimşek çakması olarak sınıflandırılmış.

Işıklar başka depremlerde de görülmüş

Videoda gösterilen “deprem ışıkları” Türkiye’de ve yurtdışında gerçekleşen diğer depremlerde de kaydedilmiş. Yurtdışında deprem ışıklarının en çok dikkat çektiği ülkeler arasında Meksika, Japonya ve Peru bulunuyor.

TÜBİTAK Bilim ve Teknik Dergisi’nde yer alan bir makaleye göre deprem ışıkları 1960’lardan beri bilim insanlarının gündeminde yer alıyor. Araştırmalar sonucunda 2014 yılında bu ışıkların meydana geldiği depremler arasında ortak özellikler tespit edilmiş. Işıkların ortaya çıktığı depremlerin büyük oranda “iki tektonik levhanın yanal olarak ve birbirine ters yönde hareket etmesi sonucu oluşan depremler” olduğu görülmüş

Buna göre, kayaçlardaki minerallerin elektriksel özelliklerinin depremlerden dolayı aktifleşmesiyle oksijen iyonları serbest kalıyor ve elektrik akımı olarak yüzeye çıkıyor.

Teyit, depremlerin ve diğer doğa olaylarının nedeni olduğu öne sürülen HAARP ile ilgili iddiaları da inceledi.