Sosyal medyada paylaşılan bir görüntüyle, Beyrut’ta yaşanan patlamaya bir füzenin neden olduğu iddia edildi. 4 Ağustos 2020’de meydana gelen patlamadan sonra ortaya atılan görüntülerde, mavi yuvarlak içine alınan bölgeden bir cismin geçtiği, bunun da patlamanın sebebi olduğunun altı çiziliyor.
5 Ağustos 2020’de Twitter’da paylaşılan video şimdiye kadar 450 bin kez görüntülendi ve 6 bin 500 kez beğenildi.
Ancak iddia doğru değil. Birçok farklı açıdan video kaydına alınan patlamanın, füze kaynaklı olduğunu gösteren hiçbir kanıt bulunmuyor. İddia konusu videoda işaretlenen yerden, muhtemelen bir kuş geçiyor ve o sırada tesadüfen limandaki ikinci büyük patlama yaşanıyor. Olay sırasında kaydedilen diğer görüntülerde ilk patlama sonucu etrafta uçuşan kuşların varlığı göze çarpıyor. Lübnanlı yetkililere göre de olay kaza.
Görüntülerdeki muhtemelen bir kuş
Lübnan’ın başkenti Beyrut’un liman bölgesinde 4 Ağustos 2020’de içinde amonyum nitrat da bulunan bir depoda yangın çıktı. Kısa sürede büyüyen yangın sonrasında limanda ilk olarak görece küçük bir patlama yaşandı. Yıkıcı büyük patlamadan önce meydana gelen küçük patlama sonrası görüntülere ulaşmak mümkün. Görüntülerde küçük patlamadan büyük patlamaya kadar olan bölümde kadraja kuşların da girdiği görülebilir.
Olay yerine yakın bir konumdan çekilen videonun 55. saniyesinde kanat çırparak geçen bir kuş dikkati çekiyor. Sonrasında büyük bir patlama meydana geliyor ve video sonlanıyor. Ayrıca patlamanın olduğu noktada şüphe çeken herhangi bir cisim görülmüyor.
İlk patlamayla korkan kuşların çevrede dolaştığı başka görüntülere de yansımış. Bir kullanıcı tarafından büyük patlamanın yaşanmasından önce kaydedilen görüntüde, bölgeden birçok kuş geçtiği anlaşılabiliyor.
Son olarak 4 Ağustos 2020’de YouTube’da paylaşılan ve daha uzaktan çekildiği anlaşılan görüntülerin beşinci saniyesinde, solda kalan kilisenin çatısının hemen sağ tarafında kuşların uçtuğu fark edilebiliyor. Dolayısıyla küçük ilk patlamanın ardından bölgedeki birçok kuşun harekete geçtiğini söylemek yanlış olmaz.
İddia videoda da kuşlar mevcut
Patlamaya bir cismin yol açtığını iddia eden videonun orijinaline buradan ulaşılabiliyor. Videonun görüntü kalitesi ve uzaklık yüzünden hareket eden şeyi teşhis etmek oldukça zor. Ancak iddia videoda bile patlamayla diğer kuşların kadraja dahil olduğu açıkça fark ediliyor.
Bellingcat'ten Jake Godin de görüntüyü yavaş çekimde oynatarak cisim olarak ifade edilen şeyin aslında bir kuş olduğunu dile getiriyor.
Kaldı ki, patlama anı birçok açıdan birbirinden farklı kişilerce kaydedildi. Şimdiye kadar patlamanın bir füze etkisiyle yaşandığını kanıtlayan görüntü yok. Araştırmalar sürse de Lübnanlı yetkililer patlamanın uzun süredir limanda bekletilen 2 bin 750 ton amonyum nitratın kaza sonucu patlamasına bağlıyor. Uzmanlar amonyum nitratın 200 derecede kendiliğinden de patlayabilen bir madde olduğunu ifade ediyor. Yani bu miktardaki amonyum nitratı patlatmak için bir füzeye ihtiyaç olmayabilir.
Komplo teorilerinin hedefi haline gelen İsrail de olayın kendileriyle ilgisi olmadığının altını çizdi.
Teyit video hakkında uzay mühendisi Arda Mevlütoğlu ile de görüştü. Mevlütoğlu füzelerin ses hızına yakın hızlarda hareket ettiğini ve cep telefonuyla kaydedilen bir görüntüde füzenin bu kadar net görülmesinin zor olduğunu dile getirdi. Ayrıca Mevlütoğlu böyle bir füzenin diğer ülkelerin radar ve izleme sistemlerinden fark edileceğinin de altını çizdi.
Sonuç olarak videonun patlamanın bir saldırı sonucu olduğunu gösterdiği iddiası doğru değil. Videodaki hareketli cisim bölgede dolaşan kuşlardan biri gibi gözüküyor. Patlamanın bir füze saldırısı kaynaklı olduğuna dair kanıt yok.