Haber sitelerinde paylaşılan bir iddiaya göre vegan beslenen iş insanı Ali Bıdı dışkısını bağışlayarak öğrencilere burs sağlıyor. İddia konusu haberde vegan beslendiği için bağırsak florası zengin olan iş insanının, özel bir kliniğe dışkısını bağışlayarak bağırsak rahatsızlıkları bulunan insanlara donör olduğu ve karşılığında üniversite öğrencilerine burs sağladığı belirtildi.
Vegan beslenen iş insanı Ali Bıdı’nın dışkısını bağışlayarak öğrencilere burs sağladığı iddiası doğru. Ali Bıdı zaman zaman özel bir kliniğe bağışladığı dışkısının karşılığında ücret talep etmeyip kliniğin kendisine ayırdığı parayla öğrencilere burs imkanı sağlıyor. İş insanı Bıdı, dışkısını bağırsak rahatsızlıkları bulunan hastaların tedavisinde uygulanan dışkı nakli, diğer adıyla “Fekal Transplantasyon” tedavisi için bağışlamakta.
Sağlıklı bağırsak florasına sahip olan Ali Bıdı dışkısını bağışlayarak öğrencilere burs sağlıyor
Teyit, iş insanı Ali Bıdı ile görüştü. Vegan beslenen Ali Bıdı, dışkısını belirli aralıklarla özel bir kliniğe bağışladığını belirtti. Karşılığında ücret almadığını ifade eden Bıdı, kendisinin bu şekilde dışarıdan veya yakınlarından bulduğu öğrencilere klinik aracılığıyla burs sağladığını da belirtti.
Teyit’in bahsi geçen özel kliniğin sahibi İç Hastalıkları ve Gastroenteroloji Uzmanı Dr. Didem Karavelioğlu ile gerçekleştirdiği telefon görüşmesinde ise Ali Bıdı’nın tek donör olmadığı, kendisinin iş insanı olması sebebiyle sıklıkla iş seyahatlerine çıktığı için zaman zaman bağışta bulunduğu ifade edildi. Öte yandan yaptığı bağış karşılığında ücret talep etmeyen Ali Bıdı’nın kendisine ayrılan ödenekle öğrencilere burs imkanı sağladığı ve öğrencilerin Ali Bıdı’nın kendisi tarafından yönlendirildiği ifade edildi. Şu ana kadar bu şekilde 61 öğrenciye burs sağlandığı da belirtildi. Sağlanan bursun miktarı hakkında ise bilgi verilmedi.
Dr. Didem Karavelioğlu gazetelere verdiği bir röportajda Türkiye’de bir dışkı bankasının kurulmasının gerekli olduğunu ifade etmiş. Kendisiyle iki yıl önce de dışkı nakliyle ve Ali Bıdı’nın donör olmasıyla ilgili benzer bir röportaj gerçekleştirilmiş.
Dışkı nakli nedir?
“Fekal Transplantasyon” olarak da bilinen dışkı nakli, sağlıklı bireylerden alınan dışkının çözülerek hasta bireylerin bağırsağına, kolonoskopi, endoskopi, lavman yöntemiyle ya da ağızdan kapsül yoluyla yerleştirilmesi olarak biliniyor. Bu yöntemle bireyin bağırsak florasının yeniden doğal formasyona kavuşturulması ve baskılanan yararlı bakterilerin bağırsak florasına yeniden kazandırılması amaçlanıyor. Böyle bir tedaviye yoğun antibiyotik kullanımı veya hazır gıda tüketiminin yol açtığı kronik ishal durumunda ihtiyaç duyuluyor.
Öte yandan donörlerin sağlıklı bir bağırsak florasına sahip olmasının yanında gaitasının yani dışkısının ve kanının incelenmesi gerekmekte. Bunların yanında donörün cinsel yaşamı, bulaşıcı hastalığının bulunup bulunmama durumu, kalıtsal herhangi bir hastalığının varlığı, ishal veya kabızlık gibi durumlar da incelenmesi gereken önemli noktalar arasında. Dolayısıyla donör, fiziki muayene ve laboratuvar testlerinden geçirildikten sonrabelirleniyor.
Vegan beslenenlerin ise dışkı naklinde donör olarak kullanılmasının belirli sebepleri var. Bunlardan en önemlisi vegan beslenenlerin bağırsak florasında koruyucu bakterilerin yoğunlukta olması. Öte yandan vegan beslenenlerin bağırsak geçirgenliği az olduğu için bağışıklık sisteminin vücudun sağlıklı organlarında hastalığa yol açma riski daha az.
Dışkı nakli kronik ishale yol açan “Clostridium difficile” bakterisiyle mücadelede uygulanmakta. ABD’de 2013 yılından itibaren ilk olarak yoğun bir şekilde uygulanan “Fekal Transplantasyon”, Türkiye’de de aynı yıl uygulanmaya başlanmış. Sadece ABD’de kurulan dışkı bankası OpenBiome’un verilerine bakıldığında bile dünyada ve ABD’de bulunan 45 binden fazla hastaya “Fekal Transplantasyon” tedavisi uygulandığı görülebilir. Ayrıca bu yöntem farklı ülkelerde de uygulanıyor.
Bunların yanında “Fekal Transplantasyon” bazı riskleri de barındırmakta. ABD Gıda ve İlaç İdaresi Haziran 2019’da bu yönteme dair uyarı yayınlamıştı.
ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) dışkı naklinin hayati tehlikeye yol açabileceği konusunda uyardı
Haziran 2019’da ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) dışkı nakli sonrası bakteriyel enfeksiyona yakalanan iki yetişkin hastadan birinin hayatını kaybetmesi üzerine bu yönteme dair uyarı mesajı yayınladı. FDA yayınladığı uyarıda iki bireye uygulanan Fekal Transplantasyon’da aynı vericiden elde edilen dışkının kullanıldığını ve eksik testlerden geçirilerek nakledildiğini ifade etti. Donörün dışkısı nakil sonrası yapılan testlerde ise çoklu ilaca dirençli mikroorganizmalar olarak bilinen ve hastalarda bulunan ile aynı tehlikeli mikropları barındırdığıbelirtildi.
Dolayısıyla yayınlanan uyarıda FDA donörlerden alınan dışkıların nakil işleminden önce ilaca dirençli mikroplar için taranması gerektiğini belirtti. Öte yandan yine aynı uyarıda Fekal Transplantasyon’un riskli olabileceğini ve FDA’nın bu yöntemi onaylamadığını “Clostridium difficile” bakterisiyle mücadelede ancak son çare olarak kullanılması gerektiği deifadeedildi.
Sonuç olarak vegan beslendiği için sağlıklı bağırsak florasına sahip iş insanı Ali Bıdı’nın, dışkısını özel bir kliniğe bağışlayarak öğrencilere burs imkanı sağladığı iddiası doğru. Kendisi bu bağışı sık sık değil, belirli aralıklarla yapıyor. Burs verilen öğrenciler ise Ali Bıdı’nın kendisi tarafından belirleniyor. Bursun miktarı ise bilinmiyor.
