Türkiye ve Suriye arasındaki diplomatik ilişkilerin hareket kazanacağına dair sinyallerin siyasette konuşulması bazı iddiaları gündeme getirdi.
Sosyal medyada harita üzerinden uçuş bilgilerini görüntülemeyi sağlayan Flightradar24 adlı araçtan alınan ekran görüntüsüyle, İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı’ndan hareket eden bir uçağın Suriye hava sahasını kullanarak Kuveyt’e gittiği iddia edildi.
Bu durum Türkiye ve Suriye arasındaki ilişkilerin yeniden kurulmasıyla 10 yıl aradan sonra Türk yolcu uçaklarının Suriye hava sahasını kullanmaya başlaması olarak yorumlandı.
Sivil uçuşlarda Suriye hava sahası kullanılmıyor
Ekran görüntüsünde yer alan “PC858” uçuş numarasını Flightradar24 üzerinden kontrol ettiğimizde 9-10-11-12-13-14-15 Eylül 2022 tarihlerinde yapılmış uçuşlara rastlıyoruz. İddia 11 Eylül’de paylaşıldığı için 9-10-11 Eylül tarihli uçuşları yakından inceliyoruz.
Üç uçuşun da güzergahlarına baktığımızda iddia edilenden farklı olduğu görülüyor.
9 Eylül 2022 tarihinde İstanbul’dan Kuveyt’e yapılmış en eski uçuşa baktığımızda uçağın Suriye üzerinden değil, Irak hava sahasını kullanarak Kuveyt’e gittiği tespit ediliyor.
10 Eylül ve 11 Eylül tarihlerindeki uçuş rotasının da Suriye hava sahasını değil, Irak hava sahasını kullandığı görülüyor.
10 Eylül tarihli uçuşun güzergahı.
11 Eylül tarihli uçuşun güzergahı.
Her üç uçuşun güzergah haritasında Suriye üzerinde kesik çizgiler olduğu da fark ediliyor. İddia görselde de canlı takip sırasında Suriye üzerinde kesik çizgiler görülüyordu.
Flightradar24 haritasında görülen bu kesik çizgiler radarın kapsama alanı dışında kalan tahmini güzergahları gösteriyor. Gözlemlenen gerçek güzergahlar düz belirgin mor renkli çizgilerde görülüyor.
Flightradar24 bu durumu 2018 yılında Twitter’da bir paylaşıma verdiği yanıtta açıklamıştı.
Flightradar24’ün uçuşları nasıl izlediğine dair detaylar internet sitesinde yer alıyor. Araç kullandığı teknolojiyle radar verileri ve uçak transponderinden aldığı bilgiyle uçuşları takip ediyor. Ancak uygulamada rota hataları gibi hatalar da ortaya çıkabiliyor.
Flightaware isimli başka bir uçuş takip sitesinde 10 Eylül’de İstanbul’dan kalkan uçağın bilgileri Suriye’ye yaklaştığında ‘estimated’ yani tahmini olarak değişiyor. Bu uçağın kapsama alanı dışında kaldığını ve takip sisteminde tahmini bir rota çizildiği anlamına geliyor.
Ayrıca aynı iddia paylaşımda Türk Hava Yolları'nın Endonezya'nın başkenti Cakarta'dan Türkiye'ye yaptığı bir uçuşta da Suriye hava sahasını kullandığı öne sürülmüş. Ancak bu uçuşun güzergahında da aynı durum söz konusu. Yani Suriye hava sahasında rota çizgisinin kesik çizgiler olması tahmini güzergaha işaret ediyor. Bu uçuşta da Suriye hava sahası kullanılmamış.
Flightradar24'ün aktif uçuşları görebileceğimiz sayfasında da diğer uçuşların Suriye üzerinde radarın kapsama alanı dışında kaldığı görülüyor. Örneğin 16 Eylül tarihli İstanbul Kuveyt uçuşunun da Suriye üzerinde oluşan kesik çizgilerden tahmini rota oluşturulduğu anlaşılıyor. Kuveyt'ten İstanbul'a gelen uçuşta da aynı durum söz konusu.
Suriye Türkiye'nin bu yönde talebi olmadığını söyledi
Türkiye, Suriye iç savaşı nedeniyle 2012 yılından bu yana sivil uçuşlarda Suriye hava sahasını kullanmıyor. Bu konuda alınmış güncel bir karar da bulunmuyor.
İddialar üzerine Suriye Sivil Havacılık Genel Kurulu direktörü Basem Mansur Suriye hava sahasının Türkiye sivil uçuşlarına açıldığı iddialarının doğru olmadığını açıkladı. Mansur, Suriye hava sahasının kullanılması yönünde Türkiye’den herhangi bir talep almadıklarını da aktardı.
Ayrıca dünyadaki bazı ülkeler de güvenlik açısından riskli olduğu için hala Suriye hava sahasını sivil uçuşlarda kullanmıyor.
Çatışma bölgeleri ve riskli hava sahalarını görebileceğimiz Safe Airspace’de de Suriye hava sahası tehlikeli bölge olarak gösteriliyor. Burada Türkiye’nin ve diğer ülkelerin Suriye hava sahasından kaçınılması yönünde uyarı yayınladığı belirtiliyor.
Diğer taraftan Katar'ın Suriye hava sahasını kullanan ülkelerden olduğu biliniyor.
Verify-Sy da Arapça yayılan Türkiye Riyad uçuşu sırasında Suriye hava sahasının kullanıldığı iddialarını inceledi.
