Sosyal medyada paylaşılan bir gönderide, Türkiye’de son altı ay içerisinde 225 bin Suriyeli mültecinin doğum yaptığı iddia edildi.
Bir kullanıcı tarafından 22 Eylül 2018’de Twitter’da paylaşılan iddia yaklaşık 5 bin 500 kişi tarafından beğenildi. Karanlıktaki Aydınlık isimli sayfa tarafından 24 Eylül 2018’de Facebook’ta yayınlanan iddia yaklaşık 4 bin kişi tarafından paylaşıldı.
Suriyeli mültecilerin Türkiye’de bulunduğu altı yılda 280 bin Suriyeli bebek doğdu
Ancak, Türkiye’de son altı ay içerisinde 225 bin Suriyeli mültecinin doğum yaptığı iddiası doğru değil. Suriyeli mültecilerin Türkiye’ye ilk olarak giriş yaptığı 2011 yılından 2017 yılına kadar geçen sürede, Türkiye’de 276 bin 158 Suriyeli çocuk dünyaya geldi.
Kamu Denetçiliği Kurumu’nun (KDK) 2018 yılında yayınladığı “Türkiye’deki Suriyeliler” isimli raporda, Türkiye’de doğan Suriyeli bebekler hakkında bilgiler bulunuyor. Buna göre raporda, Suriyeli mültecilerin Türkiye’ye giriş yapmaya başladığı 2011 yılından 1 Temmuz 2017’ye kadar geçen sürede 248 bin 462 doğum (sf.113) gerçekleştirdiği belirtiliyor. Yine söz konusu raporda 2011 yılından 11 Aralık 2017’ye kadar geçen sürede bu rakamın 276 bin 158’e yükseldiği (sf. 153) ifade ediliyor.
Yani, 2017 yılının Temmuz ayından Aralık ayına kadar geçen altı aylık sürede Suriyeli mültecilerin 27 bin 696 doğum gerçekleştirdiği anlaşılabiliyor.
TBMM Mülteci Hakları Alt Komisyonu tarafından hazırlanan Mart 2018 tarihli Göç ve Uyum Raporu’nda son 4 yılda 170 bin Suriyeli bebeğin doğduğu ve şimdiye kadar Türkiye’de doğan bebeklerin sayının 250 bini geçtiği belirtiliyor.
Türkiye’de doğan Suriyeli bebeklerin sayısı artıyor
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) tarafından yayınlanan raporlarda da Suriyeli mültecilerin Türkiye’de gerçekleştirdiği doğumlar hakkında bilgilere ulaşılabiliyor.
AFAD tarafından 2016 yılında yayınlanan “Suriyeli Misafirlerimiz Kardeş Topraklarında” isimli raporda Suriyeli mülteciler hakkında çeşitli bilgilere rastlanıyor. Buna göre raporda 9 Mart 2016 tarihine kadar (sf.44-45) Türkiye genelinde 151 bin 746 Suriyeli bebeğin doğduğu ifade ediliyor. Buna ek olarak Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Başkan Yardımcısı Mehmet Ali Torunoğlu’nun 3 Kasım 2016 tarihinde TBMM Mülteci Hakları Komisyonu’na verdiği bilgilerde şimdiye kadar Türkiye’de 177 bin Suriyeli bebeğin doğduğu ifade ediliyor.
Yani, 9 Mart 2016’dan 3 Kasım 2016’ya kadar geçen sürede Türkiye’de yaklaşık 25 bin yeni bebeğin dünyaya geldiği anlaşılabiliyor.
Yine AFAD’ın 2014 yılında yayınladığı “Suriye’den Türkiye’ye Nüfus Hareketleri” isimli raporda 14 Nisan 2014 tarihi itibariyle 11 bin 249 doğum (sf. 6) gerçekleştirildiği belirtiliyor. Son olarak AFAD tarafından yayınlanan 2013 tarihli başka bir raporda ise Türkiye’de 2013 yılında 6 bin 701 doğumun (sf. 52) gerçekleştiği ifade ediliyor.
Suriyeli mülteciler hakkında, Türk-Alman Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler bölüm başkanı Prof. Dr. Murat Erdoğan’ın da çalışmaları bulunuyor. Erdoğan, Türkiye’de doğan Suriyeli bebek sayısını 15 Haziran 2017 tarihi itibariyle 224 bin 750 olarak veriyor. Erdoğan’ın daha sonra kitap haline getirilen “Suriyeliler Barometresi” isimli çalışmasında ise Kasım 2017 tarihi itibariyle Türkiye’de günde 306 Suriyeli bebeğin dünyaya geldiği ifade ediliyor.
Günde 306 olan Suriyeli bebek doğum hızının değişmediği varsayıldığında son altı ayda Türkiye’de yaklaşık 55 bin yeni Suriyeli bebeğin doğması gerekiyor. Doğum hızının üç katına çıktığı varsayımında bile son altı ayda yaklaşık 165 binden fazla bebeğin dünyaya gelmiş olması gerekiyor.
Yani mevcut bebek doğum hızıyla 6 ayda 225 bin çocuğun dünyaya gelmiş olması mümkün değil, bebek doğum hızı üç katına çıkarıldığında da iddiada belirtilen sayının oldukça altında kalıyor.
Teyit'in konu hakkında Murat Erdoğan'la da görüştü. Erdoğan, belirtilen sayının yanlış olduğunu ifade ederek şunları söyledi:
"Söz konusu sayı yanlış. 2017'de 112 bin bebek kayıtlara geçti. Bunun haricinde elbette kayıt altına alınmayanlar olabilir ancak bu sayının 10 binden fazla olacağını sanmıyorum çünkü kayıt altına alınmayan bebekler için sağlık hizmeti verilmiyor. 2018 beklentisi ise 140 bin bebek olarak düşünülüyor. Son güncellemeye göre bu rakam günde 400 bebeğe tekabül ediyor. Benim hesabıma göre Mayıs 2011'den bugüne kadar Türkiye'de doğan bebek sayısı en az 350 bin. Bu sayı daha fazla olabilir ancak asla altı ayda 225 bin bebek olamaz."
Türkiye’de 2017 yılında 1 milyon 291 bin 55 bebek dünyaya geldi
Türkiye İstatistik Kurumu’nun yayınladığı 8 Mayıs 2018 tarihli bültende, Türkiye’de 2017 yılı itibariyle canlı doğan bebek sayısının 1 milyon 291 bin 55 olduğu ifade ediliyor. Bu sayıya ise Türkiye’de yaklaşık olarak; altı ayda 645 bin, ayda 107 bin günde ise 3 bin 500 çocuğun doğduğu anlamına geliyor.