Sosyal medyada uzun zamandır yaygın bir paylaşımda, Türkiye’de 130 bin büst ve heykel varken, Tayland’da bin 600 heykel olduğu iddia ediliyor. Paylaşımda dünyada en çok heykelin Türkiye’de yer aldığı da ileri sürülmüş.
Tayland’da 41 bin 310 Budist tapınağı var
Yaygın inancın Budizm olduğu Tayland’da iddiada belirtildiği gibi bin 600 heykel olduğu doğru değil. Ülkede 2019 verilerine göre sadece 41 bin 310 Budist tapınağı var. ‘Wat’ adı verilen tapınakların her birinde bir veya birden fazla heykel olduğunu düşünürsek, bu sayının iddiada belirtilenden çok daha fazla olduğunu söyleyebiliriz. Tapınaklar dışında yer alan heykellerle birlikte bu sayı daha da artıyor. Tayland'ın birçok turistik bölgesinde heykeller ve anıtlarla karşılaşmak mümkün.
Tayland'da Budist tapınaklarının önemli yeri var. Tapınaklarda insanlar ibadet ediyor, bazı durumlarda gönüllü olarak çalışıyor. Budistler tapınaklarda Buda heykelleri ve kutsal kabul edilen nesneler etrafında ibadet ediyor.
Türkiye’de Atatürk heykel ve büst sayılarına dair net veriler yok
Türkiye’deki Mustafa Kemal Atatürk heykel ve büst sayılarını gösteren bir veri ise bulunmuyor. Milli Eğitim Bakanlığı’nın 2019-2020 örgün eğitim istatistiklerine göre, Türkiye’de 68 bin 589 okul var. Bu okulların her birinde Atatürk büstü bulunduğu için, Türkiye’de de sadece okullarda 68 bin 589 Atatürk büstü bulunduğunu söyleyebiliriz.
Ancak Türkiye’de sadece okullarda Atatürk büstü yok. Örneğin hastanelerde de Atatürk büstleri yer alıyor. Türkiye’de TÜİK 2018 verilerine göre bin 534’ü hastane olmak üzere 34 bin 559 sağlık kurumu var. Bunların yanında meydanlardaki anıt Atatürk heykelleri, özel ve kamu kurumlarındaki büstleri de eklediğimizde sayı daha da yükseliyor.
Türkiye’de kamusal mekanlarda yer alan Atatürk heykel ve büstlerine dair tartışmalar zaman zaman gündeme geliyor. İlk Atatürk heykeli Atatürk’ün sağlığında, 1926 yılında yapılmıştı. İddia görselde yer alan Atatürk anıtı ise İzmir’in Buca ilçesinde yer alıyor. Anıt Türkiye’nin en büyük Atatürk anıtı olma özelliğiyle öne çıkıyor.
Dünyada en çok heykelin Türkiye’de olduğunu belirten veri yok
Dünyada en çok heykelin bulunduğu ülkenin Türkiye olduğunu ortaya koyan veri de bulunmuyor. Farklı ülkelerde bulunan heykel sayıları değişiyor ve bunlarla ilgili net bilgiye ulaşmak mümkün değil. Atatürk gibi tarihte önemli figürlerin de heykelleri, anıtları birçok ülkede yer alıyor.
Örneğin Hindistan'ın neredeyse bütün bölgelerinde ve dünyanın birçok ülkesinde, Hindistan’ın bağımsızlık mücadelesinin lideri Mahatma Gandhi’nin anıt, heykel ve büstleri bulunuyor. Yine dünyada önemli sanat müzelerinde de binlerce heykel yer alıyor. Fransa’da bulunan Louvre müzesinde 380 binden fazla obje bulunuyor. ABD’de sadece Smithsonian müzesinde 12 binden fazla heykel var.
Öte yandan büst ve heykel aynı şey değil. Büst insan gövdesinin omuzlarından itibaren üst kısmını tasvir ediyor ve sanatsal bir değer taşımak zorunda değil. Mermer, bronz ya da kilden yapılan büstler, genelde bir kaide ile destekleniyor. Türkiye’de en çok Atatürk büstü var. Meydanlarda bulunan anıtsal heykeller ise azınlıkta.
