Dün akşam (17 Kasım 2016) Meclis Genel Kurulu’nda “Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılamasına Dair Kanun Tasarısı”nın görüşmeleri yapıldı. Tasarının maddeleri tek tek oylamaya sunuldu. Oylamalar sırasında AK Parti Grup Başkanvekili Mehmet Muş ve milletvekilleri Halis Dalkılıç, İlyas Şeker, Ramazan Can, Hacı Bayram Türkoğlu, Mücahit Durmuşoğlu tarafından tasarıya geçiçi madde eklenmesi için önerge verildi. Önergede, cinsel istismar suçunda mağdur ve failin evlenmesi ile ilgili düzenleme yapılması teklif edildi.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan Kanun Tasarısının Geçici 1. maddesine aşağıdaki fıkranın eklenmesini arz ve teklif ederiz.
(2) Cebir, tehdit, hile veya iradeyi etkileyen başka bir neden olmaksızın 16/11/2016 tarihine kadar işlenen cinsel istismar suçundan, mağdurla failin evlenmesi durumunda, Ceza açıklanmasının geri bırakılmasına, hüküm verilmiş ise cezanın infazının ertelenmesine karar verilir. Zamanaşımı süresi içinde evliliğin, failin kusuruyla sona ermesi halinde fail hakkıdaki hüküm açıklanır veya cezanın infazına devam olunur. Bu fıkra uyarınca fail hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına veya cezanın infazının ertelenmesine karar verilmesi durumunda, suça azmettiren veya işlenişine yardım edenler hakkında kamu davasının düşmesine veya infazının ortadan kaldırılmasına karar verilir.
Oylamaya sunulan Geçici 1. Maddede değişiklik önergesi AK Parti milletvekillerinin oylarıyla kabul edildi.
BirGün ve Cumhuriyet haber sitelerinde belirtildiğinin aksine önergenin oylaması Salı gününe (22 Kasım 2016) ertelenmedi. Salı günü yapılacak oylama “Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılamasına Dair Kanun Tasarısı” için olacak. Yani tasarının tamamı Salı günü oylamaya sunulacak.
Ancak hükümet veya esas komisyon (Adalet Komiyonu) dün akşam kabul edilen tartışmalı önerge için Tekriri Müzakere önergesi vererek önergeyi tekrar görüşmeye açabilir. Tekriri Müzakere önergesinin Genel Kurul’a sunulmasıyla “cinsel istismar suçunda mağdur ve failin evlenmesi ile ilgili düzenleme öngören geçici maddenin” yeniden görüşülmesi sağlanabilir.
Kanun tasarıları / teklifleri meclise nasıl gelir? Nasıl oylanır?
Milletvekillerince oluşturulan komisyonlar, kendilerine havale edilen ilgili kanun tasarı ve tekliflerini rapora bağlayarak Genel Kurul’da görüşülmeye hazır hale getirirler.
Milletvekillerinin vermiş oldukları kanun önerisine kanun teklifi denir. Kanun teklifi bir veya daha fazla milletvekilinin imzasıyla verilebilir. Bakanlar Kurulu’nun vermiş olduğu kanun önerisi ise kanun tasarısı olarak adlandırılır.
Görüşmelerine başlanılan tasarı veya teklifin önce tümü üzerinde görüşme açılır. Tüm tasarı ya da teklif üzerine söz alınarak konuşmalar yapılır. Sonra tasarı veya teklifin maddelerine geçilmesi oylanır. Tasarı veya teklifin maddelerine geçilmesi kabul edilmesi halinde maddeler üzerinde görüşmelere başlanır. Soru-cevap işleminden sonra madde üzerindeki önerge işlemleri yapılır. Her madde ayrı ayrı oylanır.
Değişiklik önergesi, milletvekilleri, hükümet veya esas komisyon tarafından verilen ve kanun tasarı veya tekliflerinin bir maddesinin tamamen veya kısmen değiştirilmesini, metinden çıkartılmasını, metne ek veya geçici madde eklenmesini öngören gerekçeli öneridir.
Önergenin kabul edilmesi halinde o madde kabul edilen önerge doğrultusunda oya sunulur.
Kanun tasarı veya teklifinin tümünün oylanmasından önce, belli bir maddesinin yeniden görüşülmesini gerekçeli bir önerge ile esas komisyon veya hükümet bir defaya mahsus olmak üzere isteyebilir. Bu istem hakkında Danışma Kurulu’nun görüşü alındıktan sonra Genel Kurulca karar verilir. Yeniden görüşülmesine karar verilen madde üzerinde gruplar ve şahıslar adına konuşmalar, soru-cevap işlemi ve varsa önerge işlemi yapıldıktan sonra madde oylanır. Her madde için sadece bir defa yeniden görüşme talebinde bulunulabilir.
Bu konuşmalardan sonra tasarı veya teklifin tümü oylanır. Kabul edilen tasarı veya teklifler kanunlaşmış olur.
Daha ayrıntılı bilgi için Yasama El Kitabı'na bakılabilir.