Rusya ile Ukrayna arasındaki savaş 24 Şubat 2022’den bu yana devam ediyor. Sosyal medyadaki yansımaları da...
Sosyal medya ve haber sitelerinde yer alan paylaşımlarda, Rusya’nın fotoğraftaki 130 kiloluk emekli generali göreve çağırdığı iddia edildi. Türkiye'de Sözcü gazetesinin paylaştığı haber "iddia edildi" ifadesiyle paylaşılsa da, diğer gazeteler bu ifadeyi belirtmemiş. Ayrıca, iddia birçok uluslararası gazetede yer almış.
Fotoğraftaki isim Turchin İvanoviç emekli sınır muhafızı askeri
İddia, 25 Haziran 2022’de İngiliz Daily Star gazetesinin hazırladığı özel habere dayanıyor. Haberde, Rusya’nın Afganistan gazisi emekli general Pavel’i Ukrayna’daki savaşa katılmak için göreve geri çağırdığını yazıyor. Ayrıca haberde, Pavel isimli generalin günde bir şişe votka içip beş öğün yemek yediği, 130 kiloluk general için özel üniforma hazırlandığı gibi bilgiler yer almış. Daily Star tüm bu bilgileri üst düzey bir kaynağa dayandırmış, fakat kim olduğu bilinmiyor.
Gelelim fotoğrafla ilgili bilgilere. İnternette tersine görsel arama sonuçlarında fotoğrafın ne zaman ve nerede çekildiğine ve fotoğraftaki kişinin kim olduğuna ulaşılamıyor. Fotoğrafta general Pavel olduğu iddia edilen kişinin yanında takım elbiseli iki kişi var. Bu isimlere ulaşmayı denemek için, yüz tanıma aracı Pimeyes’ı kullandığımızda, fotoğrafta en soldaki kişinin Rusya’nın Volgograd Oblastı (idari bölge) eski Yelansky Bölgesi Belediye Başkanı Lytvynov Dmitry Fedoroviç olduğu görüyoruz. Yanındaki kişi ise, aynı bölge belediyesinin başkan yardımcısı Alexander Bondarenko.
Her iki ismin de Yelansky Bölgesi’nden olduğunu düşünürsek, fotoğraf da o bölgede çekilmiş olabilir. Fotoğrafın park benzeri bir ortamdan olduğuna dair ipuçları var. Rus arama motoru Yandex’e Rusça “Центральный парк Еланский” (Yelansky merkezi park) yazdığımızda fotoğrafta arkada görülen yapının aynısı sonuçlarda da çıkıyor. Sonuca göre yapı, Rus askerler için dikilen bir savaş anıtı.
Artık konumun Rusya Yelansky Bölgesi’ndeki merkez parkında çekildiğini biliyoruz. Ancak yine de hala emekli general Pavel olduğu iddia edilen kişiye ait bir bilgi yok.
İsmi Pavel olduğu söylenen kişinin üniformasını ve şapkasını inceleyerek devam edelim. Şapkanın üst kısmı yeşil, ortası ise siyah ya da laciverte çalan bir renk. Hemen ortasında da yuvarlak bir figür var. Yandex’te arama çubuğuna Rusça, “Россия зелено-голубая военная шляпа” (Rusya yeşil mavi askeri şapka) yazdığımızda fotoğraftakine benzer bir sonuç çıkıyor. Bu bağlantıda Rusya Sınır Muhafız Günü kutlamasına ait bir haber çıkıyor. Sınır Muhafızları, Rusya Federal Güvenlik Servisi'nın ülke sınırlarının korunmasından sorumlu birimi.
Fotoğraftaki şapka ve Sınır Muhafızlarının resmi törenindeki şapkalar birbiriyle uyumlu.
Son olarak konumdan da yola çıkarak Yelansky’de Sınır Muhafızları Günü’nün olup olmadığına bakalım. Arama sonuçlarında Elanskie vesti isimli yerel gazetede 2019’da yayınlanan bir haber çıkıyor. Bu haberde general Pavel olduğu öne sürülen kişi de var. Gazetenin benzer haberlerini incelediğimizde 28 Mayıs 2022’de yapılan Sınır Muhafızları Günü’nde paylaşımdaki fotoğrafın orijinalini ve farklı açıdan çekimlerini bulabiliyoruz.
Farklı açıdan çekilen fotoğrafta, paylaşımdaki kişiyi görmek mümkün.
Rusya Sınır Muhafızları’nın da olduğu bir sosyal medya hesabında fotoğraftaki ismin Turchin İvan İvanoviç olduğunu görüyoruz. Turchin İvanoviç’in Odnoklassniki isimli Rus sosyal medyasında profili de açık.
İvanoviç’in 58 yaşında, emekli bir sınır muhafızı askeri olduğu bilgisi var ve Özbekistan'da yaşıyor. Yani fotoğraftaki isim Pavel değil ve general unvanı da yok.
İvanoviç’in Putin tarafından göreve çağrıldığını gösteren herhangi bir kanıt da bulunmuyor.
İddiayı, ilk olarak Knack muhabiri ve vrtnws teyitçisi Rien Emmery ile Lotte Lambrecht inceledi.
