Sosyal medyada sıkça paylaşılan gönderiye göre Roma’daki yılbaşı kutlamalarında atılan havai fişekler, kuşların ölümüne sebep olmuştu. Çokça paylaşılan görüntüler ve Teyit’e gelen çok sayıda bildirimde, görüntülerden şüphe duyulduğu belirtildi.
Görüntüler Roma’dan
Tersine görsel arama yaparak fotoğrafları çeşitli arama motorlarında arattığımız zaman Sky News ve World Today News gibi haber sitelerinde bu habere ulaşmak mümkün. Haberlerde görüntülerin Roma’dan, hatta spesifik olarak Via Cavour caddesinden olduğu belirtilmiş. Google Maps yardımıyla Via Cavour caddesini gezdiğimizde, fotoğraflardaki yerin gerçekten burası olduğunu görmek mümkün. Buradaki en büyük ipucumuz ise yerdeki tramvay rayları, binalar ve sokak tabelaları.
Roma şehrinde 31 Aralık 2020-06 Ocak 2021 tarihleri arasında havai fişek kullanımı yasaklanmış ve yasağı delenlere 500 euro para cezası verileceği söylenmiş. Ancak yılbaşı gecesi bu yasağa kimse uymamış.
Aynı zamanda Free Press Journal’da olaylar olurken kayda alan birinin videosuna yer verilmiş. Videoda havai fişek sesleri duyulurken kuşların uçuştuğunu ve birbirlerine çarptığını görmek mümkün.
Kuşlar yüksek seslerden tedirgin oluyor
Roma Belediye Meclis üyesi Daniele Diaco ise konu hakkında Facebook’ta şöyle yazdı: “Maalesef havai fişek yasağına çok az insan uydu ve Roma’da bunlar oldu: Yüzlerce kuş patlamalar sebebiyle öldü. Umarım yakında havai fişeklerin çevreye ve hayvanlara olan zararı hakkında duyarlılığımız artar.”
Olay yaşandıktan sonra Uluslararası Hayvanları Koruma Derneği (OIPA) sözcüsü Loredana Diglio ise şöyle konuştu: “Korkudan ölmüş olabilirler. Uçarken birbirlerine, pencerelere veya elektrik tellerine çarpmış olabilirler. Kuşların da kalp krizi geçirebildiklerini unutmayalım.” Ayrıca derneğin resmi Twitter hesabı görüntüleri paylaşarak havai fişeklerin acilen yasaklanması gerektiğini belirtti.
İtalya Kuş Koruma Derneği (Lega Italiana Protezione Uccelli) sözcüsü de benzer ifadeler kullandı: “Havai fişekler yüzünden korkup birbirlerine çarpmışlar. Maalesef çok azı hayatta kalmış. Kuşların kafalarını karıştırmak için patlayıcı kullanmak sıkça kullanılan bir yöntem, özellikle de kaçak avcılar tarafından. Kuşlar ağaçlarda uyur ve en ufak şüpheli seste telaşlanırlar. Korkudan odaklarını kaybederler ve birbirlerine veya duvarlara çarparlar.”
İtalya’nın hayvanları koruma derneklerinden biri olan LAV ise dört yıldır havai fişek kullanımını sadece yılbaşlarında değil, tamamen yasaklatmaya çalıştıklarını belirtmiş.
Havai fişeklerin kuşlara zararıyla ilgili daha fazla araştırma gerek
Havai fişek kaynaklı oldduğu iddia edilen toplu kuş ölümleri zaman zaman gündeme geliyor. Ancak konu hakkında yeterli artaştırma yapılmadığından, havai fişeklerin kuşları nasıl etkilediğini ispat edebilmek kolay değil. Genel kanı kuşların yüksek ses nedeniye panikledikleri ve birbirlerine veya bir yerlere çarparak öldükleri, ancak yasaklama için daha fazla araştırma ve inceleme gerekiyor.
Nitekim Ulusal Havai Fişek Derneği (ASSPI) Başkanı Nobile Viviano da, olaydan sonra şöyle söylemiş: “Kuşların ölümünün havai fişeklerle ilgisi olamaz, çünkü bilimsel olarak kanıtlanmış değil. Yasal havai fişeklerin, Avrupa Birliği gereğince 120 desibelden fazla olmaması gerekiyor. Bizim havai fişeklerimiz AB onaylı ve yasal olmayan havai fişeklerin aksine insanlara ve hayvanlara zararı yok.”
AB Parlamentosu ve Konseyi 2007 yılında havai fişeklerin 120 desibelden yüksek olmasını yasaklamıştı. Kraliyet Kuş Korumacılığı Derneği (RSPB) de havai fişeklerin kuşlar üzerindeki zararlı etkisine dair güçlü kanıtlar bulunmadığını ve daha iyi adımlar atılabilmesi için bilimsel çalışmaların devam etmesi gerektiğini belirtmiş.
