Sosyal medyada paylaşılan bir iddiada, 1994 yılında Baltık Denizi’nde yaşanan feribot kazasının psikoloji literatürüne “Estonya Feribotu Sendromu” olarak geçtiği iddia edildi.
Kaza raporundaki ifadelere göre kaptanın böyle bir ifadesi yok
28 Eylül 1994'te büyük bir araba ve yolcu feribotu olan Estonya isimli feribot Baltık Denizi’nde battı. Alman yapımı feribot, Finlandiya kıyılarında battığında, Estonya'nın başkenti Tallinn'den İsveç'in Stockholm kentine gidiyordu. 852 kişinin öldüğü, 137 kişinin kurtulduğu bu olay, tarihe Avrupa’nın en büyük deniz felaketlerinden biri olarak geçti.
Sosyal medyadaki bu konuyla ilgili paylaşımlarda, hayatta kalan 137 kişinin feribotun su almaya başlamasıyla feribottan ayrıldığı, geri kalan 852 yolcunun gemi kaptanının “Panik yapmayın, dünyanın en güçlü feribotundasınız” sözlerine kandığı için gemide kaldığı iddia ediliyor. Gemi batmasına rağmen, son saniyeye kadar izleyenlerin durumuna ise “Estonya Feribotu Sendromu” adı verildiği söyleniyor.
Fakat ne olayla ilgili görgü tanıklarının ifadelerinde kaptana ait böyle bir ifade var, ne de psikoloji literatüründe “Estonya Feribot Sendromu” adında bir sendrom.
1997 yılındaki kaza araştırma raporunda hayatta kalanların ifadeleri detaylı olarak yer alıyor. Gemiden kurtulan iki tanığa göre, geminin konumu neredeyse 90 dereceye ulaştığında, mürettebat yolcuları batan gemiyi terk etmeye çağırmıştı. Bu sırada zaten birçok yolcu can yeleği giyerek gemiden bıraktıkları sallara ulaşmak için denize atlamayı deniyorlardı. Denize atlayanlardan bir kısmı sallara tutunmayı başardı ve imdat roketlerini gören helikopterlerce kurtarıldılar.
Literatürde “Estonya Feribotu Sendromu” yok
Estonya feribotu kazası, yıllar içinde akademik çalışmalara konu edilmiş. 2016 yılında yapılan bir çalışmada, kazadan sağ kurtulanların ifadeleri analiz edilerek, kazazedelerin ifadelerinin ne kadar eşleştiğine bakılmış. Bu ifadelere göre, mürettebatın anonslarını duyanlar da var duymayanlar da. Fakat iddia edildiği gibi kaptanın “dünyanın en güçlü feribotundasınız” dediğinden bahsedilmiyor. Ayrıca Google Scholar üzerinden bakıldığında, bu olayın bir sendrom olarak görüldüğü bir araştırma da yok.
Feribotun nasıl alabora olduğu hala tartışılan bir konu
Olayın nasıl yaşandığı konusunda bugün bile tartışmalar devam ediyor. 1997'deki resmi bir raporda, geminin kapılarındaki kilitlerin fırtınalı havada bozulduğu ve büyük miktarda suyun içeri dolduğu için geminin alabora olduğu belirtilmiş. Ancak 2020 yılında Discovery Network’te yayınlanan “Estonya: Her Şeyi Değiştiren Bulgu” belgeselinde yayınlanan sualtı görüntüleri, geminin gövdesinde büyük bir delik olduğunu göstermişti.
Var olduğu iddia edilen bu “sendrom”, son zamanlarda sosyal medyada ekonomide yaşanan kötü gidişata rağmen iktidara destek verenlerle ilgili teşbih amaçlı kullanılıyor.
