Portsmouth ve II. Abdülhamit iddiaları: Portsmouth Futbol Kulübü'nü kim kurdu?

Portsmouth ve II. Abdülhamit iddiaları: Portsmouth Futbol Kulübü'nü kim kurdu?

Yanlış Yanlış
YANILTICI
YÖNÜ
Bu içerik 6 yıldan daha eski tarihlidir.

Sosyal medyada ve bazı haber sitelerinde İngiltere’nin “FC TheLeague 2” olarak adlandırılan futbol liginde mücadele eden Portsmouth Futbol Kulübü'nün (Portsmouth FC) Osmanlı Padişahı II. Abdülhamit tarafından kurulduğuna, bu nedenle kulübün ambleminde ay-yıldız bulunduğuna ilişkin iddialar yer aldı.

Ancak bu iddialar, Portsmouth Futbol Kulübü'nün resmi açıklamalarının yanı sıra hilal ve 8 köşeli yıldızın Portsmouth’ta geçmişteki (II. Abdulhamit öncesi dönemdeki) kullanımı nedeniyle de şehir efsanesi olmaktan öteye geçemiyor.

İddianın temeli nereye dayanıyor?

indir 3Bu yanlış algının temelini, Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinde İngiltere'nin Osmanlı topraklarında kültürel ve sportif faaliyetleri bahane ederek istihbarat çalışması yaptığı, dönemin padişahı II. Abdülhamit'in de buna karşılık aynı yöntemle istihbarat çalışmaları için İngiltere'de Portsmouth Kulübü'nü kurdurduğu, Osmanlı Devleti'nin aynı dönemde eğitim amacıyla Portsmouth kentine gönderdiği donanma gemisinin de bu olayla bağlantısı olduğu iddiaları oluşturuyor.

İleri sürülen bu hususlar, Araştırmacı-Yazar Oktan Keleş’in AA muhabirine 2010'da biryaptığı açıklamanın ardından kamuoyunda daha da bilinir hale geldi. Ancak, ileri sürülen iddiaların, tarihi kanıtlarla veya belgelerle desteklendiğine rastlanılamadı.

Tek delil: Hilal ve yıldız

Basında ve internet ortamında yer alan ilgili metinler incelendiğinde, Futbol Kulübü'nün II. Abdülhamit tarafından kurulduğuna ilişkin iddiaların yegane kaynağının takımın armasındaki –genellikle Müslüman toplulukların simge olarak seçtiği ve tarihte birçok topluluk tarafından benimsenen– hilal ve 8 uçlu yıldız olduğu görülüyor.

Oysa ki, kulübün amblemindeki ay-yıldız, Portsmouth şehrinin yaklaşık 800 yıldır resmi simgesi.

indir 4Kaynaklar, 1189-1199 yılları arasında İngiltere'yi yöneten Kral I. Richard'ın (nam-ı diğer Aslan Yürekli Richard) 1191 yılında Bizans İmparatorluğu yönetimindeki Kıbrıs'ı fethi sırasında gördüğü hilal ve yıldızdan oluşan bayrağı beğendiği ve benimsediğini aktarmakta.

Armanın, Portsmouth'a kasaba ünvanının verildiği 2 Mayıs 1194 tarihinde, I. Richard döneminin Lordlar Kamarası Başkanı William de Longchamp'ın armasından da kopyalandığı ve kentin amblemi haline geldiği belirtilmekte. Bu iddialar, Portsmouth şehrinin resmi internet sitesinde de ayrıca teyit ediliyor.

Şehrin ay-yıldızlı armasının tarihteki ilk resmi teyidi ise, 1622 ve 1686 yıllarında gerçekleşen hanedan adına yapılan resmi denetim ziyaretleri (Heraldic Visitations) esnasında gerçekleşti. Yani, II. Abdülhamit devrinden çok önceleri.

Portsmouth şehri tarafından yüzyıllar boyu kullanılan amblem de şehrin Futbol Kulübü tarafından benimsenerek takım amblemi haline getirildi. Dolayısıyla, II. Abdülhamit devrinin çok öncesine dayanan bu amblemin, Portsmouth Futbol Kulübü'nün simgesi haline gelmesinde II. Abdülhamit’in doğrudan bir etkisinin bulunduğu ve kulübün II. Abdülhamit tarafından kurulduğu iddiası, sağlam kanıtların eksikliği nedeniyle inandırıcılığını yitiriyor.