Sosyal medyada paylaşılan bir belgenin Pfizer’e ait patent başvurusu olduğu ve bu sayede aşılı kişilerin takip edileceği iddia edildi.
Belgenin tamamı 53 sayfa
Sosyal medyada belgenin sadece ilk sayfası paylaşılıyor. İlk sayfada patentin adı, patent numarası, başvuranın adı gibi bilgiler ve patentin amacı ile işleyişini özetleyen küçük bir kısım var.
Özet kısmında “elektronik cihazların aktaracağı/alacağı bilgiler” ifadesi geçiyor. Buna dayanılarak aşılı insanların takip edileceği iddia ediliyor. Halbuki, iddia konusu belge toplam 53 sayfa. Belgenin sağ üst köşesinde yer alan patent numarasını Google’da aranarak belgeye ulaşılabiliyor. Belgede patentle ilgili detaylı bilgi mevcut.
Başvuru Pfizer’e ait değil
Sosyal medyada da paylaşılan belgenin ilk sayfasının sol üst köşesinden patent başvurusunun kime ait olduğu görülüyor. Başvuru Gal Ehrlich ile Maier Fenster’e ait.
Gal Ehrlich, İsrailli Ehrlich & Fenster isimli firmanın sahibi ve genel müdürü. Firma, patent ve telif hakları ile ilgili hizmet veriyor. Firmanın faaliyetleri arasında teknolojik danışmanlık da var.
Maier Fenster aynı firmanın tıbbi cihazlar daire başkanı; yani biyomühendislik, tıbbi cihazlar ve tıbbi görüntüleme alanlarındaki patentlerin başvurularının hazırlanmasından ve yönetilmesinden sorumlu. Fenster’in bireysel olarak otuza yakın yazılım ve tıbbi cihazlar ile ilgili patent başvurusu bulunuyor.
İnternette yapılacak araştırmada Pfizer ile Ehrlich & Fenster’in açık bir bağlantısı bulunamıyor. Söz konusu belgede başvurunun Pfizer ile bağlantısı gösteren bir ibare de yok.
Ehrlich & Fenster firması da Reuters’e, AFP Fact Check’e ve Newtral’a yaptığı açıklamada patentin aşıyla ilgisi olmadığını ve projenin aşılar bulunmadan önce tasarlandığını belirtiyor.
Patentin amacı bir hastalığa karşı hangi grupların öncelikli olduğunu belirlemek
Belgenin 17. sayfasında patentin amacı anlatılıyor.
Belgeye göre pandemi zamanlarında hangi grupların öncelikli olarak tedavi edilmesi gerektiğinin saptanması hedefleniyor. Elde yeteri kadar aşı olmaması tedavide önceliklendirmenin önemli olduğunu belirtiyor.
Öncelikli gruplar dijital uygulama sayesinde belirleniyor
Belgeye göre öncelikli gruplar kişilerin elektronik cihazlarına indirecekleri bir uygulama sayesinde belirlenecek. Bu uygulamayla kişilerin ne kadar insanla temas kurduğu ve aynı ortamda bulunduğu saptanacak.
Her kullanıcı anonim kullanıcı numarası oluşturacak. Uygulamanın yüklü olduğu cihazlar belli bir yakınlıkta olduğunda cihazlar arasında bilgi alışverişi olacak, yani kullanıcıların kaç kişiyle temas ettiği bilgisi cihazlar arasında paylaşılacak. Bu veriler ışığında aşılamada öncelikli gruplar belirlenecek. Bir kişi ne kadar fazla kişiyle temas ediyorsa o kadar öncelikli olacak. Daha çok kişiyle aynı ortamda bulunanlar da öncelikli olacak. Bu sayede hastalığın yayılma hızının azaltılması hedefleniyor.
Verilen bilgiye göre, sürecin tamamı anonim gerçekleşecek, özel yaşamın gizliliği ilkesine bağlı kalınacak. Cihazlar arasında paylaşılan tek veri kişinin kaç kişi ile temas ettiği olacak.
Belgede altıncı sayfadan itibaren açıklayıcı şablonlar bulmak mümkün. Terminolojik metni anlamaktan zorlananlar şablonlardan yararlanabilir.
Aşılılar takip mi edilecek?
Belgede bununla ilgili bir ibare yok. Patentin amacı bir hastalığa karşı öncelikli tedavi gruplarını belirlemek. Patentin sahibi Gal Ehrlich ve Maier Fenster de bu iddiaları yalanlıyor.
Sisteme dahil olmak için elektronik cihaza uygulama indirmek gerekiyor, yani uygulamayı indirmeyenler sisteme dahil olamıyor.
