İsrail Tel Aviv Üniversitesi’nin, Clalit Halk Sağlığı Hizmetleri’yle yürüttüğü çalışmanın sonuçları 9 Nisan 2021 tarihinde yayınlandı. Çalışmada Güney Afrika varyantının, Pfizer-BioNTech aşısı olanlarda aşı olmayanlara oranla daha çok görüldüğü sonucuna varıldı. Bu çalışmadan sonra da hem Türkiye’de hem de farklı ülkelerin bazı haber siteleri, bu sonuçlara dayanarak bazı yanlış yönlendirici ve endişe yaratıcı başlıklarla sonuçları haberleştirdi.
Tel Aviv Üniversitesi'nin yürüttüğü araştırmada Covid-19 pozitif çıkan ve bir veya iki doz aşı alan 400 kişi, aşılanmayan 400 kişiyle karşılaştırılmış. Güney Afrika varyantı, çalışmadaki koronavirüs vakalarının yüzde 1’ini oluşturuyor ve aşı olan kişilerde varyantın tekrar görülme oranı yüzde 5,4’ken, aşılanmayanlarda ise yüzde 0,7, yani sekiz kat daha düşük.
Ancak makalede Pfizer-BioNTech aşısının Güney Afrika varyantına karşı koruma sağlayamayabileceğine dair bir bulgu yok; mRNA aşıları da dahil olmak üzere neredeyse tüm aşılarda istisnalar yaşanabiliyor.
Ayrıca çalışmanın henüz hakem onayından geçmediğini de unutmamak gerekiyor. Üstelik araştırmacılar, çalışmanın aşıların varyantlarda etkililiğini göstermek üzere yapılmadığını ve bu bulguların bu sonuca varmakta kullanılamayacağını, zira genel popülasyondaki enfeksiyon oranlarından ziyade halihazırda Covid-19 pozitif olan kişilerin incelendiğini baştan belirtmiş.
Başlıklar yanıltıcı
Araştırmanın yazarlarından Adi Stern, Twitter hesabında çalışmayı özetlemiş. Stern aşının düşük etkililik oranının, iki doz arasındaki kısa sürede gerçekleştiğini ve ikinci dozdan en az 14 günden sonra Güney Afrika varyantının görülmediğini belirtmiş. Ayrıca The Times of Israel’a konuşan ve örneklemin çok küçük olduğunu, bu nedenle kesin bir sonuca varılamayacağını da vurgulayan Stern, Britanya varyantının daha güçlü olduğunu ve bu varyantın geniş kapsamlı yayılımının, Güney Afrika varyantının yayılımını önlüyor olabileceğini de söylemiş.
Türkiye ve Reuters gibi yurtdışı örneklerindeki sorun ise haber başlıklarının yanıltıcı olması. Haberlerin içerikleri büyük oranda yanlış olmasa da başlıklar endişe yaratıcı ve aşının varyantlara karşı koruma sağlayamayacağını ima ediyor. Oysa araştırma bize istisnaları anlatıyor.
Pfizer-BioNTech aşısının etkililik oranı yüzde 91. Pfizer geçtiğimiz aylarda varyantlara karşı gerekirse üçüncü dozun uygulanabileceğini ve bu konuda çalıştıklarını söylemişti.
