Facebook’ta paylaşılan bir duvar yazısının Paris’te çekildiği ve duvara “O… Eyşan” yazıldığı iddia edildi. Aynı iddia bazı Twitter hesaplarında da paylaşıldı ve binden fazla kez beğenildi. Konuyla ilgili olarak Uludağ Sözlük’te de başlık açıldı.
Ancak iddia yanlış. Yazı görsele sonradan eklenmiş. Fotoğrafın orijinalinde “amour”, yani “aşk” yazıyor.
Görsel 2015 yılından
Fotoğrafı tersine görsel arama yöntemiyle aradığımızda 2015 yılında yayınlanmış haberlerde kullanıldığını görüyoruz. Bu haberlerden biri Paris’te graffiticilerin saldırganlara mesaj vererek meydan okuduklarını anlatıyor.
Haber, 2015 yılı Kasım ayında, IŞİD’in Fransa’nın başkenti Paris’te gerçekleştirdiği ve 130 kişinin hayatını kaybettiği saldırılardan sonra graffiti sanatçılarının ürettiği duvar yazılamalarını anlatıyor. Metnin içinde fotoğrafı görüntüleyen foto muhabirinin ismine de yer verilmiş: AP’den (Associated Press) Binta Epelly. Kapının üzerinde de “Bana nefret versen de ben sana sevgiyle döneceğim” ifadeleri kullanılıyor.
Görselin orijinalinde muhabirin ismine de yer verilmiş.
Fotoğrafın orijinalinde “aşk” yazıyor
AP’nin görsel arşivine ulaştığımızda resmi sitede de yer alan görselin 24 Kasım 2015 Salı günü, sabah saat 09:24’te Binta Epelly tarafından çekildiği bilgisine yer veriliyor. Dolayısıyla hakaret içeren “O… Eyşan” yazısının fotoğrafa sonradan montajlandığına eminiz.
Fotoğrafın orijinalinde duvarda “amour” yani “aşk” yazdığı görülüyor. Ajans haberinde 13 Kasım’da yaşanan eş zamanlı saldırıların, Fransa’nın II. Dünya Savaşı’ndan bu yana karşılaştığı en büyük saldırılar olduğu da anlatılıyor.
IŞİD 13 Kasım 2015’te Paris’te iki silahlı, üç de bombalı saldırı düzenledi. Bu saldırılar sonucunda 130 kişi hayatını kaybetmiş ve yaklaşık 494 kişi yaralanmıştı. Bu olaydan sonra ülkede olağanüstü hal ilan edildi ve sınırlar kapatıldı. Fransa 2015’in başında hiciv dergisi Charlie Hebdo’ya yönelik saldırıyla 12 kişinin ölümü sonucu sarsılmış, radikal İslamcı iki kişi saldırıların sebebini, “İslam peygamberi Muhammed’e küfür” olarak açıklamıştı.
Sonuç olarak, iddiadaki görsel montajlanarak oluşturulmuş. Bu nedenle yanlış bilginin en yaygın yedi türünden manipülasyon ve parodi kategorisinde değerlendirilebilir.