Sosyal medyada paylaşılan bir videoyla birlikte Papa Francis’in 13 Nisan 2020 tarihinde Vatikan’da düzenlenen tören sırasındaki görüntüleri paylaşılarak, Papa’nın aniden ortadan kaybolduğu iddia edildi. Paylaşımlarda videoda görünenin Papa’nın hologramı olabileceği de iddia edildi. Gönderilerden biri 12 binden fazla beğeni aldı.
Bu iddianın ortaya çıkmasının sebebi Papa’nın, iki kez korona testi yaptırmasına ve negatif çıkmasına rağmen, yeni koronavirüse yakalandığı veya ağır hasta olduğu iddialarının artması. Hatta iddiaların arasında Papa’nın öldüğü ve henüz açıklanmadığı da var.
Fakat iddia doğru değil, görüntüler manipüle edilmiş. Ayrıca Papa pencerede görülmesinin ardından 17 Nisan tarihinde bir ayini de yönetti.
Aynı anın farklı açıdan çekilmiş görüntüleri de var
İddia konusu görüntüler 13 Nisan 2020’de Vatikan’da gerçekleşen tören sonrası Papa’nın Vatikan Sarayı kütüphanesi penceresinde göründüğü ana ait. Aynı anların farklı bir açıdan çekilmiş ve canlı olarak yayınlanmış versiyonu mevcut. Video incelendiğinde Papa Francis’in pencerede göründükten sonra merdiven benzeri bir platformdan aşağıya inerek kadrajdan çıktığı görülüyor. İddia konusu videonun aksine Papa şüpheli bir şekilde kadrajdan çıkmıyor veya aniden yok olmuyor.
Viral olan görüntüler canlı yayından değil
İddiaya sebep olan görüntüler bir canlı yayından da değil, Amerika Birleşik Devletleri’nde yayın yapan yerel televizyon kanalı WWMT’nin o gün Vatikan’da gerçekleşen töreni anlatan bir haberinden. Haberde Vatikan’da öğle vakti yapılan törenden farklı görüntülerin bir araya getirildiği görülüyor. Bu görüntülerin bir araya getirilmesi sırasında bir hata meydana gelmiş olması olası, çünkü canlı yayın sırasında böyle bir olay yaşanmadığı görülebiliyor.
İddia konusu video manipüle edilmiş
Haber kanalının yayını ardından sosyal medyada hızla yayılan videoyu birçok kişi incelemeye ve yorumlamaya başladı. Sosyal medya kullanıcılarının bazıları görüntülerin hologram teknolojisi kullanılması sonucu meydana geldiğini iddia ederken bazıları ise basit bir video edit sorunuyla karşı karşıya olduklarını söyledi.
Ancak iddia konusu video yakınlaştırarak ve yavaşlatarak incelendiğinde, Papa’nın ortadan kaybolduğu anda, pencerenin sağ alt köşesine küçük beyaz bir görüntünün kaldığı görülüyor. Aynı anların canlı yayın versiyonunu izlediğimizde ve Papa’nın geriye dönüp merdivenlerden indiği kısmı iddia konusu videodaki açıyla karşılaştırdığımızda, pencerenin sağ alt köşesinde görünen beyazlığın Papa’nın giysisine ait olması olası görünüyor.
Görüntüye yaklaştığımızda da, Papa’nın görüntüsünün üzerine yukarıda kalan siyah kısmın masklandığı görebilmek mümkün. Papa’nın görüntüsünün kaybolduğu ana yakından baktığımızda Papa’nın yerinde kalan siyahlığın farkını ve solda kalan perdenin çizgilerindeki bozulmayı görebiliyoruz.
Papa sonrasında bir ayin yönetti
Hologram kullanıldığı iddiaları Papa’nın sağlığıyla ilgili oluşan şüpheler sebebiyle güçlenmişti, fakat iddia konusu tören sonrası Papa’nın 17 Nisan 2020’de düzenlenen ayini yönettiği görülüyor.
Vatikan’da Covid-19
İtalya’da alınan önlemlere paralel olarak, Vatikan’da da tüm turistik ziyaretler durduruldu. Papa Francis 8 Nisan’da verdiği röportajda herkesin evlerinden çalıştığını ve yemeklerin dönüşümlü iki vardiya şeklinde yendiğini belirtmişti. Kalabalık toplanmaları engellemek adına, Papa’nın kamusal alanda olacağı etkinlikler de iptal edildi.
Vatikan 31 Mart 2020’de Kardinal Angelo De Donatis’in Covid-19 testinin pozitif çıktığını ve tedavi görmeye başladığını açıklamıştı. Yapılan son açıklamaya göre o günden bu yana Vatikan’da toplamda dokuz kişinin testi pozitif çıktı, ancak açıklanmış bir can kaybı yok. Papa Francis’e yapılan iki Covid-19 testinin negatif sonuçlandığı da belirtildi.
20 Nisan 2020 itibariyle İtalya, 108 bin 237 pozitif vaka ile Covid-19’un en yaygın olduğu ülkelerden. Ülkede bugüne kadar 24 bin 114 kişi hayatını kaybetti, 48 bin 877 kişi ise iyileşti.
Sonuç olarak iddia yanlış. Papa’nın ortadan kaybolduğunu gösterdiği öne sürülen görüntülerle oynanmış. İddia bu haliyle yanlış bilginin yaygın türlerinden manipülasyona örnek gösterilebilir.
