Sosyal medyada yapılan bir paylaşımda, özel hastanede doğum yapanların, ödedikleri ücretin neredeyse yarısını geri alabileceği iddia edildi. Paylaşımın açıklama kısmında “Siz de doğumda ödediğiniz parayı hastanenizden geri alabilirsiniz” notuna yer verildi.
İlave ücretin üzerinde ödeme yapılırsa ücret geri alınabilir
Özel hastanelerde yapılan doğum sonrası ödenen ücretin bir kısmı geri alınabilir, fakat bunun için bazı şartlar gerekli.
Hasta, yapılan işlem için ilave ücretin üzerinde bir ödeme yaptığını ispatlayabilir ise ödenen fazla miktarın geri alınabilmesi mümkün. Bu durum yalnızca doğum için değil acil sağlık hizmetleri dahil tüm tıbbi işlemler için geçerli.
Peki, özel hastanelerde karşımıza çıkan ilave ücret ne anlama geliyor?
Özel hastaneler, verdikleri sağlık hizmeti sonrasında kamu hastanelerine göre daha yüksek bir ücret talep edebilirler. Özel hastaneye gidince ödediğiniz ilave ücret, standart sağlık hizmetlerinin ötesinde ek bir ücret. Günümüzde özel hastanelerin birçoğu lüks konaklama seçenekleri, daha yüksek standartlarda tıbbi cihazlar, özel muayenehane hizmetleri, kısa bekleme süreleri veya daha özel tedavi gibi hizmetler sunabiliyor.
2013 yılında yapılan düzenlemeyle beraber artık özel hastaneler yapılan işlemler sonrasında hastadan yüzde 200 oranında ilave ücret talep edebiliyor. Bu ilave ücretler, hastaneden hastaneye ve sağlanan hizmetlerin türüne göre değişebilir.
İlave Ücret nasıl öğrenilir?
Bu kapsamda hastanelerin belirledikleri ilave ücretleri, SGK’nın “Sağlık Hizmet Sunucuları Uygulaması” sitesi üzerinden öğrenmek mümkün. Bu hizmet sayesinde hastane, branş, tetkik ve tahlil seçimi yapıldıktan sonra özel sağlık kuruluşunun o işlem özelinde belirlediği ilave ücret miktarı ve oranı sorgulanabiliyor.
Özel hastanede yapılacak olan bir doğumda, farklı doğum çeşitlerinin SGK tarafından ödenen tutarı ve ilave ücret bilgisi bu hizmet yardımıyla öğrenilebilir. Hastalar, hizmet aldıkları özel hastanelerin ilave ücret tutarlarını da ayrıca bu ekranda görüntüleyebilirler:
Örneğin, özel bir hastanede yaptığınız normal vajinal doğum sonrasında, SGK bu hizmetin 2 bin 517 lirasını karşılıyor. Hastane ise, verdiği ek hizmetler karşılığında sizden en fazla yüzde 200 oranında ilave ücret isteyebilir. Bu miktar SGK’nın ödediği tutarın iki katına, yani 5 bin 34 liraya tekabül ediyor. Sonuç olarak, yapmış olduğunuz vajinal doğum sonrası ödeyeceğiniz ücret 7 bin 551 liradan fazla olmamalı.
Bu hizmetin altında yer alan “Alınan ilave ücretin fazla olduğunu düşünüyorsanız, fatura, hizmet detayı, rapor vb. belgeler ile İl Müdürlüklerimize (Sağlık Sosyal Güvenlik Merkezlerine) başvurunuz” notu hasta hakları bakımından büyük önem taşıyor.
Özel hastaneler, sunduğu sağlık hizmetleri öncesinde, alacağı ilave ücret hakkında hasta veya hasta yakınının yazılı onayını almakla yükümlü. Bu yazılı onay alınmadıysa, yapılan işlemlerin ardından herhangi bir gerekçeyle ilave ücret talep edilmesi mevzuata aykırı. Talep edildiği takdirde ayrıntılı fatura ve epikriz raporu hastane yönetimi tarafından hazırlanıp hastaya verilmek zorunda. Söz konusu belgeler, yatan hasta tedavilerinde en geç hastanın taburcu olduğu tarihe kadar, diğer tedavilerde ise işlemin yapıldığı tarihte hastaya teslim edilebilir.
Ne yapılmalı?
Eğer hasta, kendisinden tavan fiyatın üzerinde ilave ücret alındığını düşünüyorsa ilk yapması gereken hastane yönetimine durumu bildirmek. Fakat bundan bir sonuç alınmazsa, hasta yapılan işlemlerin detaylı açıklamasını sunan epikriz raporu, ayrıntılı fatura ve rapor gibi belgelerle SGK İl Müdürlüklerine başvuru yapabilir. Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından belirlenen tavan fiyatın üzerinde ilave ücret alındığı tespit edildiği takdirde, söz konusu özel sağlık kuruluşu uyarı alabilir veya sözleşmesi fesh edilebilir.
Teyit’in ulaştığı Sağlık Bakanlığı yetkilisi, ilave ücretin üzerinde bir miktar ödediğini düşünen vatandaşların bağlı bulundukları ildeki SGK müdürlüklerine başvurmaları gerektiğini söyledi. Özel hastanelerde alınan hizmet sonrasında, SGK’nın ücretle ilgili bir bilgilendirme mesajı attığını ileten yetkili, vatandaşların ödedikleri tutar ile bu miktarı karşılaştırmaları gerektiğini iletti. Vatandaş, gereğinden fazla ödediğini düşünüyorsa epikriz raporu ve hastaneden aldığı fatura ile SGK müdürlüklerine başvuru yapabiliyor. Şikayetin ardından açılan soruşturmada eğer hastanenin haksız fiyat uygulaması yaptığı anlaşılırsa, özel hastaneye idari ceza uygulanabiliyor.
İlave ücret tavan oranı yıllar içinde yükseldi
2008 yılında yürürlüğe giren Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında tüm vatandaşların 1 Ocak 2012’den itibaren genel sağlık sigortası kapsamına alınması sağlanmıştı. Bu sayede tüm vatandaşların SGK ile anlaşmalı özel hastanelere fark ücreti ödeme şartıyla gidebilmelerinin önü açılmıştı. İlave ücrete ilişkin ilk düzenleme, Bakanlar Kurulu tarafından 2008 yılında yapılmış ve tavan ücret oranı yüzde 30’a çıkarılmıştı. Zaman içerisinde bu oran, önce yüzde 70’e ardından yüzde 90’a çıkarıldı. Son olarak 2013 yılında yapılan düzenlemeyle, özel sağlık kuruluşlarının hastalardan alabilecekleri ilave ücret oranı yüzde 200’e yükseldi.
