Varlığı pek bilinmeyen bilimsel hakikatlerden biri olduğu öne sürülen bir iddiaya göre, ördeklerin çıkardığı “vak vak” sesleri, asla yankılanmıyor ve sebebi de gizemini koruyor.
Efsanenin 90’lı yıllarda kitleselleştiği ve zamanla bir kabul haline geldiği sanılıyor.
Yankı, ses dalgalarının, doğal ya da yapay bir engele çarparak gecikmiş bir şekilde geri gelmesine deniyor. Yani ortada bir ses ve bir engel varsa, teorik olarak yankılanmasını beklemeliyiz. Ancak her ses, eşit şiddet ve anlaşılırlıkla yankılanmıyor olabilir. Sesin yüksekliği, frekansı, çarptığı yüzeyin uzaklığı gibi değişkenlerin tümü buna etki ediyor.
Salford Üniversitesi akustik bölümü, gizem büyüyünce konuyu araştırmaya girişmiş. Bir ördeği önce yankısız, yani sesleri emecek şekilde düzenlenmiş bir odaya, sonra da bir yankı odasına koymuşlar. Sesler kıyaslanmış ve işte gerçek: Ördeğin sesi kusursuz bir biçimde yankılanıyor.
“Papatya” adlı ördekle üniversitede yapılan test, The Guardian gazetesine de konu olmuş. Ekipten Trevor Cox’un efsanenin nereden çıkmış olabileceğine dair bir tezi ise, ördek sesinin yankısının uçurum benzeri bir yere çarptığında düşük kalabilmesi. Yani yankı yok değil, sadece duymamız zor. Uygun koşullar oluştuğunda ördek sesinin de yankılandığını rahatlıkla duyabiliyoruz.
Mythbusters’ın ilk sezon sekizinci bölümü de bu konuya ayrılmış. Ekibin benzer bir metot izleyerek yaptığı deneyde de ördeklerin seslerinin yankılandığı tespit edilmiş.
Diğer yandan dünyada tek bir ördek çeşidi ve tekil bir ördek sesi de yok. Bunların erkek ve dişileri ile yavru ve yetişkinleri de ayrı ayrı seslere sahipler. Bazı ördeklerin sesleri ötekilerden daha düşük ya da yüksek yankılanıyor olabilir.
İddia daha önce Doğruluk Payı, PolitiFact ve Snopes tarafından da incelendi.
