Sosyal medya paylaşımlarında Mustafa Kemal Atatürk’e ait bir fotoğrafla kullandığı kemere vurgu yapılıyor. İddiaya göre Mustafa Kemal israf etmemek için yeni kemer almak yerine tek delikli kemerin tokasını iki delikli ile değiştiriyor ve kemer de ona göre yeniden deliniyor.
Kemerin orijinalinde de delikleri fotoğraftaki gibi
Görselle ilgili arama yaptığımızda fotoğrafın 23 Mart 1923 tarihinde Afyonlulara hitap ederken çekildiğini görüyoruz.
Atatürk’e ait diğer fotoğrafları incelediğimizde Atatürk’ün aynı kemeri kullandığı ve yanında başka askerlerin de bulunduğu fotoğrafları da bulmak mümkün. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın internet sitesinde paylaşılan fotoğraflardan birinde diğer generallerin de kemerlerinde çift delikler olduğunu gözlemliyoruz.
Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı
Daha fazla bilgi almak için anahtar kelimelerle Birinci Dünya Savaşı sonrası kullanılan kemerleri incelediğimizde “Sam Browne” model kemere rastlıyoruz. İsmini İngiliz asker Samuel J. Browne’dan alan kemer orijinalde de çift delikli. Birinci Dünya Savaşında bir İngiliz subayının üzerinde de aynı kemeri görüyoruz. Kemerin ABD, Avustralya gibi ülkelerde de kullanıldığı biliniyor.
Birinci dünya savaşında “Sam Browne” kemeri kullanan İngiliz subay Alfred Herbert Naish
Türk askerlerin Birinci Dünya Savaşı sonrası kullandığı üniforma ve kemerleri incelemek için anahtar kelimelerle aramaya devam ettiğimizde Osmanlı üniformaları hakkında arşiv fotoğraf ve bilgi paylaşan internet sayfasında bazı bilgilere rastlıyoruz. İstihbarat ve güvenlik alanlarında çalışmalar yapan Christopher Flaherty, Birinci Dünya Savaşı sonrası üniforma değişikliğine gidildiği ve Türk askerlerin “Sam Browne” kemerlerini kullandığını belirtiyor.
Harbiye Askeri Müzesinin hazırladığı üniforma kataloğu da bu bilgileri doğrular nitelikte (sf. 63). Birinci Dünya Savaşı sonrasında 1947 yılına kadar bu kemerin kullanıldığı görülebiliyor.
Müzenin Birinci Dünya Savaşı Salonu ve Kurtuluş Savaşı Salonları bölümünde sanal tur yaparken, müzedeki “Büyük Taaruz Kararı Kompozisyonu”nda benzer kemerin kullanıldığını doğruluyoruz.
Kaynak: Askerî Müze ve Kültür Sitesi Komutanlığı
Türkiye’de “manevra kemeri” olarak bilinen “Sam Browne” ile ilgili Osmanlı Askeri Tarihi alanında uzman Prof. Dr. Mesut Uyar da kendi Twitter hesabında detaylı bilgi içeren paylaşımlar yaptı. Uyar, manevra kemerinin Kurtuluş Savaşından 1947 yılına kadar kullanıldığını da belirtmiş.
Ayrıca, kemerle ilgili tarama yaptığımızda eBay, Amazon gibi sitelerde şu anda da satıldığını görüyoruz.
