Sosyal medyada ve haber sitelerinde yer alan iddiaya göre Milli Eğitim Bakanlığı İzmir’de mültecilere özel dört yatılı okul açacak. İnşa edilecek okulların sadece mültecilere eğitim vereceği de öne sürülüyor. Mülteci öğrencilerin ailelerine vatandaşlık ve geçici konut verilmesinin gündemde olduğu da iddia ediliyor.
Okullar sadece mülteci öğrencilere eğitim vermeyecek
İddiaların yayılması üzerine İzmir Valisi Yavuz Selim Köşger sosyal medya hesabından açıklama yaptı. Köşger okulların Milli Eğitim Bakanlığı tarafından Avrupa Birliği finansal desteği ile yapıldığını açıkladı. Sadece İzmir’de değil, 19 ilde toplamda 410 okul inşa edileceğini de aktardı. Vali Köşger İzmir ilinde toplamda 500 milyon TL yatırım ile 20 okul inşa edildiğini, dört okulun tamamlandığını ve İzmirli öğrencilerin hizmetine sunulduğunu söyledi. Bu okulların devlet okulu olduğunu vurgulayan Köşger, inşası devam eden okulların İzmir’de bölgenin ihtiyacına göre belirlendiğini, ilkokul, ortaokul ve lise olacaklarını, inşası tamamlandığında tüm öğrencilerin hizmetine sunulacaklarını vurguladı.
Milli Eğitim Bakanlığı da inşa edilen okulların tamamının devlet okulu olduğunu, sadece yabancı uyruklu çocuklar için değil, tüm çocuklar için yapıldığını açıkladı. Okullar tamamlandığında milli eğitim müdürlüklerine teslim ediliyor ve bölgede yaşayan tüm öğrencilerin hizmetine sunuluyor.
Proje kapsamında mülteciler özel olarak bölgelere yerleştirilmiyor
Okullar “Kriz Zamanlarında Herkes İçin Eğitim I, II & III ve Eğitim Altyapısının Güçlendirilmesi Projeleri” kapsamında inşa ediliyor. Bu projeler Avrupa Birliği finansal desteği ile Milli Eğitim Bakanlığı tarafından uygulanıyor. Projeler kapsamında AB’den 575 milyon euro kaynak sağlanmış. Projeler AB Yardım Programı (FRIT) fonu, Alman Kalkınma Bankası ve Dünya Bankası aracılığıyla finanse ediliyor.
Projenin iletişim ekibi Teyit’e ulaşarak proje hakkında detaylı bilgi paylaştı. Projelyle Suriye krizi sonrasında göçe bağlı olarak eğitim hizmetlerine oluşan talep artışını yeni okullar inşa ederek karşılamanın amaçlandığının altı çiziliyor. Milli Eğitim Bakanlığı İnşaat ve Emlak Genel Müdürlüğü tarafından yatırım bölgelerinde bulunan tüm çocukların imkanlarına erişebilmesi ve eğitim altyapısının geliştirilmesi amaçlandığı vurgulanıyor. Okulların tamamı devlet okulu, herhangi bir ayrım gözetmeden inşa edilen bölgede ikamet eden tüm çocukların kullanımına açık olacak. Dolayısıyla bir ayrım söz konusu değil; okullar bir zümre, etnik köken, mülteci grubunun kullanımı için yapılmıyor.
İzmir’de okulun inşa edileceği bölgede yer alan afişler. Afişlerde okulların hangi proje kapsamında inşa edildiği bilgisi yer alıyor.
Proje iletişim ekibi, 2017 yılından bu yana uygulanan proje ile 410 okuldan 144’ünün tamamlandığını, diğerlerinin yapım ve ihale aşamasında olduğunu aktardı. Okulların inşa edileceği yer seçiminde ise bölgedeki kapasite ihtiyacı, erişebilirlik, eğitim kademeleri arasında tamamlayıcılık gibi çok sayıda kriter ele alınıyor. Proje iletişim ekibi, okulların adrese dayalı kayıt aldığı kayıt bölgesi dışında öğrenci getirilmesinin yasal ve sistemsel olarak mümkün olmadığının altını çiziyor. Okul kayıtlarında adrese dayalı kayıt sistemi uygulanıyor. Buna göre her yıl ilkokul, ortaokul ve lise kayıtlarında ikametgah bilgileri esas alınıyor.
AB de projenin amacını çocukların eğitimi, yerinden edilmiş kişilerin uzun vadeli kalkınma ihtiyaçlarını karşılamak olarak açıklıyor. Yine hedeflerinde “Suriyeli ve Türk çocukların” eğitime erişim fırsatlarını artırmak olduğunu aktarıyor. Hedef grupların, mülteci yoğunluğunun yüksek olduğu illerdeki 5-17 yaş Suriyeli ve Türk çocukları olduğu da belirtilmiş. Proje kapsamında mültecilere vatandaşlık verileceği bilgisine rastlanmıyor.
Öte yandan MEB’in inşa edilen okullarla ilgili verdiği bilgiler arasında yatılı okul yapılacağı bilgisi yer almıyor. Aynı şekilde MEB internet sitesinden İzmir ilinde yapılacak dört okulun yerleri ve yapım işiyle ilgili detaylı bilgi almak mümkün. Burada da yatılı okul olduğuna dair bilgi yok. Dolayısıyla İzmir’e inşa edilecek okul da yatılı okul değil.
Kaynak: MEB.
MEB İnşaat ve Emlak Genel Müdürlüğü proje kapsamında 2017-2021 arası proje yatırımları ve faaliyetlerinin yer aldığı “Geleceği İnşa Etmek” isimli kitapçık yayınladı. Kitapçıkta 19 uygulama ilinde yapımı tamamlanmış ve öğrencilere hizmet vermeye hazır hale gelmiş okullar yer alıyor. Bu iller aynı zamanda Suriyelilerin yoğun yaşadığı iller arasında.
Projeler ile ilgili bilgiler farklı platformlarda Gelecek İçin Eğitim adlı sosyal medya hesabından yapılıyor. İddiaların doğru olmadığı burada da belirtilmiş.
Mülteci çocukların eğitime entegrasyonu önemli
Türkiye’de 1,7 milyonun üzerinde Suriyeli çocuk var. Eğitim hakkı çocukların en temel haklarından biri. Yabancı uyruklu çocukların geldikleri ülkelerde eğitime entegrasyonu önemseniyor. Ancak Türkiye’de bulunan bazı mülteci çocuklar eğitim haklarından yararlanamıyor. Eğitim sistemine dahil olmalarının önünde dil bariyeri, okula kaydetme sorunları ya da ayrımcılık gibi birçok engel yer alıyor.
Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu'nun (UNICEF) insani durum raporuna göre Haziran 2021 itibariyle Türkiye’de 771 bin 458 Suriyeli mülteci çocuk devlet okullarına kayıtlı. Ancak 400 binden fazla mülteci çocuk halen okul dışında. MEB, UNICEF ve birçok sivil toplum örgütüyle işbirliği yaparak sığınmacı çocukların eğitime kazandırılması için uzun zamandır çalışmalar yürütüyor.
