Sosyal medyada paylaşılan bazı gönderilerde, SARS-CoV-2’nin hiçbir zaman izole edilmediği, ve bunun Covid-19 diye bir hastalığın var olmadığını ispatladığı iddia edilidi.
Virüsün hiçbir zaman izole edilmediğine dair iddialar, ABD’li üç doktorun hazırladığı Virüs İzolasyonu Bildirgesi’ne dayanıyor. Bildirgede imzası bulunan doktorları araştırdığımızda, hiçbirinin mikrobiyoloji, bağışıklık ya da viroloji gibi salgın hastalıklar alanında uzmanlığı olmadığını görüyoruz.
Doktorlardan ilki Dr. Andrew Kaufman’ın psikiyatri uzmanlığı var, ancak kendini “doğal şifa danışmanı” olarak tanımlıyor. Kauffman, pandeminin başından beri koronavirüsü reddetmesiyle ünlü. Diğer bir doktor Thomas Cowan daha önce de 5G komplo teorileri ile gündeme gelmişti. Geçtiğimiz Aralık’ta Cowan’ın Kaliforniya’da doktorluk yapabilmek için sahip olduğu tıbbi ruhsatına el konmuş. Bildirgede yer alan son doktor Sally Fallon Morell ise, beslenme üzerine çalışıyor ve takipçilerine koronavirüsten korunmak için etkisi bilimsel olarak kanıtlanmamış gıda ve takviye önerilerinde bulunuyor. Bloğunda da koronavirüsün 5G’den kaynaklandığını da savunuyor.
İlginizi çekebilir: 5G ile yeni koronavirüsün ortaya çıkışı arasında bağlantı olduğu iddiası
Virüs izolasyonu ne demek?
Bir virüsü izole etmek, virüsün üzerinde çalışılabilmesi için enfekte olmuş bir canlıdan saf bir virüs örneği alınması anlamına geliyor. Teyit, konuyla ilgili detaylı bilgi almak için Avrupa Tıp Öğrencileri Birliği EMSA Türkiye’den yardım aldı. EMSA üyesi tıp fakültesi öğrencisi Özge Tunalı, virüs izolasyonu, yani virüsün saflaştırılmasının iki aşamalı yüksek devirli santrifüj (tıbbi karışımların dairesel dönme hızıyla birbirinden ayrılmasını sağlayan bir cihaz) ile yapılan bir işlem olduğunu açıkladı. Böylece virüs ve konak hücre birbirinden ayrılmış oluyor ve virüs üzerinde mikroskobik araştırmalar yapılması mümkün oluyor.
Bir canlıdan virüs örneği alınıp ayrıştırılması, ortada bir enfeksiyon olduğunun en güvenilir kanıtı. Aynı zamanda izolasyon virüse karşı aşı, ilaç ya da serum geliştirme sürecinin ilk aşaması.
SARS-COV-2 birçok kez izole edildi
İlk koronavirüs vakası Çin’de tespit edildiğinden beri, SARS-CoV-2 dünyanın farklı yerlerinde çeşitli laboratuvarlarda birçok kez izole edildi. Bu şu anlama geliyor: SARS-CoV-2 virüsü bir COVID-19 hastasından ayrıştırılıp incelendiğinde, bu virüse izolat deniyor, yani virüs laboratuvar ortamında incelenmek üzere bir hastadan izole ediliyor. Bu virüs izolatlarının hepsi aynı SARS-CoV-2 suşu. Genom dizilerinde değişiklikler olsa bile farklı türler değiller.
İlk olarak Dünya Sağlık Örgütü, Çinli yetkililerin 7 Ocak 2020'de yeni bir tip koronavirüs izole ederek virüsün tanımlandığını duyurdu. Benzer şekilde ABD Hastalık Koruma ve Önleme Merkezi, 20 Ocak 2020’de ABD’li bir hastadan virüsü izole ederek hücre kültürüne yerleştirildiğini açıkladı. Bu virüs örneğinin izolasyonunu ve karakterizasyonunu tartışan makale, virüsün izole edildiğine dair bir kanıt.
Koronavirüs, farklı ülkelerde izole edilmeye devam etti. Şubat 2020’de Güney Kore’de yapılan laboratuvar çalışması sonucunda da yeni koronavirüs izole edildi. Virüsü izole etmek için, Covid-19’lu hastalardan alınan üst ve alt solunum yolu salgı örnekleri, hücrelere aşılandı. Virüsü tanımlamak için tam genom dizilimi ve elektron mikroskobu kullanıldı. Benzer şekilde Kanada’da Sunnybrook McMaster Üniversitesi ve Toronto Üniversitesi'nden bir araştırma ekibi, Mart 2020’de virüsü izole ettiklerini duyurdu. Güney Afrika’da Western Cape Üniversitesi (UWC) ve Stellenbosch Üniversitesi'nin ortak çabalarıyla 1 Nisan 2020'de virüs izolasyonu elde edildi. Mayıs 2020’de virüs İtalya’da izole edildi.
SARS-CoV-2'nin genetik materyalini inceleyen tüm bu bilimsel araştırmalar, virüsün izole edildiğine dair bir kanıt.
Virüs Türkiye’de de izole edildi
Türkiye’de de Ankara Üniversitesi Biyoteknoloji Enstitüsü Direktörü Prof. Dr. Aykut Özkul, SARS-COV-2 virüsünü izole etmeyi başardığını duyurdu. Aynı şekilde Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Mikrobiyoloji Referans Laboratuvarları ve Biyolojik Ürünler Dairesi Başkanlığı, virüsü izole etti. Daire başkanı Dr. Selçuk Kılıç, izolasyon için “Bu, virüsün parmak izidir” ifadelerini kullandı.
Virüsün izole edilmediği iddiası farklı ülkelerde daha önce de ortaya atılmıştı. Doğrulama platformu Full Fact de koronavirüsün defalarca izole edildiğini ortaya koyan bir analiz yayınladı.