Türkiye'de artan vaka sayıları sonrası başlayan 17 günlük tam kapanma döneminde turistleri Türkiye'ye davet eden bir afiş sosyal medyada viral halini aldı. Görselin gerçek olup olmadığı sorusu sıkça Teyit’e de iletidi. Görsel ülkenin turistlere Türkler olmadan sınırsızca açık olduğunu ima ediyor.
Görsel 2013 yılında hazırlanan bir afiş serisinin parçası
Öncelikle tersine görsel arama yöntemiyle yaptığımız ilk incelemede afişin 2013 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı için hazırlanmış bir turizm kampanyasının parçası olduğu bilgisine ulaşıyoruz. Afişi hazırlayan ajansın sitesinde “Works” yani “İşler” kısmında yer alan seride turistleri Türkiye’ye çağıran ve Türkiye’nin farklı turizm noktalarını öne çıkaran başka afişlerin de yer aldığı görülebiliyor. Bu bölümde afişin Kültür ve Turizm Bakanlığı için 2013 yılında hazırlandığı da yazıyor. Serinin ismi ise bugünlerde yaşananlardan bir nebze uzak; Unlimited Turkey (Sınırsız Türkiye) 2013 ismini taşıyor.
Afişin orijinaline “Now available without Turks” yazısı eklenmiş
Bunların yanında sosyal medyada yayılan afiş görselinde, orijinal olana göre oynama yapılarak altta yer alan “Turkish beaches. Enjoyed by millions yearly. Come and share” cümlesinin yanına bir de “Don’t worry. Millions are at home. This is an old add”, “Endişelenmeyin, milyonlar evinde. Bu eski bir reklamdır.” cümlesinin eklendiği görülüyor. Aslında bu da afişin parodi amacıyla hazırlandığına bir işaret.
Ayrıca kampanya sloganı olan Turkey Unlimited yazısının altına “Now Available Without Turks”, “Artık Türkler olmadan” yazısı eklenmiş. Yani afişin orijinali ve bugünlerde viral olanı arasında fark var.
Ajans afişin kendileri tarafından üretildiğini doğruladı
Teyit reklam afişini hazırlayan Öykü ajansa da ulaştı ve kampanyanın kendileri tarafından tasarlandığını da doğruladı. Ajans yetkilisi yaptığı açıklamada, görsellerin Kültür ve Turizm Bakanlığı Tanıtma Genel Müdürlüğünün 2012 yılında açtığı ihale için hazırladıkları bir görsel olduğunu, kampanyanın Rusya, Doğu Avrupa ve Balkan ülkelerinde yürütüldüğünü de aktardı
Viral hale gelmesi Türkiye’nin gündemiyle yakından ilgili
Afişe eski reklam olduğu uyarısının eklenmiş olması nedeniyle, paylaşımın kötü niyet barındırmadığı tahmin edilebilir. Görselin viral hale gelmesinin ise Türkiye’nin iç gündemiyle yakından ilgisi var.
Afişin sosyal medya kullanıcıları tarafından ilgiyle karşılanmış olmasının sebebi Türkiye’nin Covid-19 pandemisi nedeniyle hükümet tarafından 17 günlük tam kapanma kararı verildiği günlerde, denize giren yurttaşlara ceza kesilirken aynı anda turistlere herhangi bir cezai işlem uygulanmamış olmasının kamuoyu tarafınca da tartışmalı bulunması. Afişin sosyal medyada viral hale gelmesi haberin yayılmasıyla aynı günlere denk geliyor.
Sonuç olarak afiş bugünkü konjonktüre uygun hale getirilmek için üzerine eklemeler yapılmış ve yeni tarihli gibi dolaşıma sokulmuş. Alta sonradan eklenen “eski tarihli bir reklam olduğu” uyarısı ise paylaşanlar tarafından görülmemiş ya da dikkate alınmamış olabilir.
