Sosyalmedyada ve habersitelerinde yer alan iddialara göre, mesajlaşma uygulaması WhatsApp ve Telegram kamuçalışanlarınayasaklandı.
Yasak yalnızca gizli bilgi ve belge paylaşımları için
Türkiye’de son günlerde internet ortamında yapılan yayınların düzenlenmesini ve bu ortamda işlenen suçlara karşı mücadeleyi kapsayan kanun teklifi konuşuluyor. Kanun teklifimecliste kabul edilerek yasalaştı. Muhalefet ve konuyla ilgili uzmanlar, yasanın sosyal medya sansür yasası olduğunu söylüyor.
Tüm bunlar konuşulurken, 29 Temmuz 2020 tarihinde kamuda WhatsApp ve Telegram gibi mesajlaşma uygulamalarının yasaklandığı iddiası gündeme geldi. Haberler, Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi’nin kamu kurumlarında dijital güvenlik risklerinin azaltılması amacıyla başlattığı bir çalışma olan “Bilgi ve İletişim Güvenliği Rehberi”ne dayanıyor. Bu rehber ise, 2019’da Resmi Gazete’de yayınlanan Cumhurbaşkanlığı Genelgesi doğrultusunda hazırlanmış. 6 Temmuz 2019 tarih ve 30823 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Bilgi ve İletişim Güvenliği Tedbirleri konulu 2019/12 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’nde, dijitalde karşılaşılan güvenlik risklerinin azaltılmasından bahsediliyor. 21 maddelik genelgede, kamu kurum ve kuruluşlarında gizlilik içeren belgelerin mobil uygulamalar üzerinden paylaşılmaması gibi maddeler yer alıyor.
Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi’’nin hazırladığı rehberin “Anlık Mesajlaşma Güvenliği” başlığı altında da bazı tedbirler belirtilmiş (sf. 161). Üç seviyeli derecelendirmede tedbir seviyesi bir olan Mesajlaşma Uygulaması Seçimi başlığında, “Kurumsal haberleşme amacıyla sunucuları kurum kontrolünde olan mesajlaşma uygulamaları kullanılmalıdır” deniyor. Kurumun kendine ait haberleşme uygulaması yoksa, sunucuları yurtiçinde bulunan uygulamalar salık veriliyor.
Alınması gereken bir başka tedbir de “Mevzuatta kodlu veya kriptolu haberleşmeye yetkilendirilmiş kurumlar tarafından geliştirilen yerli mobil uygulamalar hariç olmak üzere mobil uygulamalar üzerinden gizlilik dereceli veri paylaşımı ve haberleşme yapılmamalıdır” şeklinde.
Sosyal medyada yapılan paylaşımların sonrasında Dijital Dönüşüm Ofisi bir basın açıklaması yayınlayarak WhatsApp, Telegram gibi uygulamaların yasaklandığına dair çıkan haberleri yalanladı. Açıklamada, alınan tedbir maddelerinde kişilerin haberleşme hürriyetine müdahale edecek herhangi bir içerik bulunmadığı da belirtilmiş. Kamu çalışanlarının bu uygulamaları günlük hayatlarında kullanmalarının engellenmesi ya da kısıtlanması söz konusu değil. Sadece işle ilgili yazışmalarda bir engel söz konusu.
Haber, Milliyet gazetesinden Kıvanç El tarafından yapılmış. Yasak iddiaları sosyal medyada yayılınca kendisi de bir açıklama yaparak Cumhurbaşkanlığı dijital rehberine göre kamu çalışanlarına sadece kamu işlemlerinde mesajlaşma uygulamalarının yasak olduğunu, özel hayatta ise serbest olduğunu belirtmiş. Yapılan WhatsApp tamamen yasaklandı haberlerinin ise uydurma olduğunu söylemiş.
Kamu kurumları kendi iç işleyişleri doğrultusunda bazı uygulamaların kullanılmamasına yönelik kararlar alabiliyor. Mesela, geçtiğimiz günlerde TBMM’de Netflix, alışveriş siteleri gibi bazı uygulama ve sitelere bağlanılamadığı konusu gündeme gelmişti. Ancak genel kural ve tedbirler Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’nde görülen ve Dijital Dönüşüm Ofisi’nin hazırladığı rehberdeki gibi.
Almanya’da kamu kurumlarında WhatsApp yasak
Geçtiğimiz aylarda Almanya'nın veri gizliliği şefi Ulrich Kelber, WhatsApp'ın güvenli olmadığını, federal bakanlıklar ve kurumlar için kullanılmasının yasak olduğunu söylemişti. Kelber, kurumlara pandemi döneminde yaşanan zorluklara rağmen veri korumasına saygı duyulmasını ve ihmal edilmemesi gerektiğini vurgulamış. Benzer bir durum özel şirketlerde de var. Veri gizliliği endişesi nedeniyle Alman otomobil parçaları üreticisi Continental WhatsApp ve Snapchat'i şirket cihazlarında yasakladı.
WhatsApp, Facebook bünyesinde bulunan bir mesajlaşma uygulaması. 1,5 milyar kullanıcısı olan uygulamanın güvenirliği konusunda endişeler olduğu biliniyor. WhatsApp uçtan uca şifreleme özelliği sunsa da, bazı konuşmaların Google’da bulunabildiği öne sürülmüştü. Telegram da WhatsApp gibi bir mesajlaşma uygulaması, görece daha güvenli olduğu intibası yaygın olsa da, kaydedilen dosyalara erişilebileceği düşünülüyor.
Sonuç olarak 4 Ağustos 2020 itibariyle kamu çalışanlarına WhatsApp ve Telegram uygulamalarının yasaklandığı iddiası doğru değil. Kamuda sadece mesajlaşma uygulamaları üzerinden gizlilik içeren kurumsal haberleşme ve belge paylaşımına yönelik bir yasaklama geldi. Ayrıca kişilerin gündelik hayatlarında bu uygulamaları kullanması da engellenmedi.
