22 Şubat 2019’da Erdoğan Süzer Sözcü’de, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının kaynaklarını ağırlıklı olarak İstanbul ve Ankara’daki metro çalışmalarına aktardığını, İzmir’e ise bu iki ille karşılaştırıldığında çok az bir miktar olan “30 bin TL” ayırdığı konulu bir yazı kaleme aldı.
Bu yazı üzerine aynı bilgiler Sputnik’te ve Twitter’da “Kaç Saat Oldu” isimli hesap tarafından paylaşıldı. ekşisözlük’te de birçok kullanıcı bu yazı üzerine düşüncelerini dile getirdi. Söz konusu paylaşımlar sonucu “şüphe kası” devreye giren sosyal medya kullanıcıları Teyit’e bu yazıyı ihbar olarak şu ana kadar 17 defa gönderdi.
İddialar sadece 2019 yatırım programına dayanıyor
Süzer’in yazısı 18 Şubat 2019’da Resmi Gazete’de yayımlanan “2019 yılı yatırım Programına” dayanıyor ve dile getirdiği iddialar doğru.
2019 programında planlanan kamu yatırımları için ulaştırma ve haberleşme sektörlerine toplamda 20 milyar 320 milyon 464 bin TL ayrılmış. 8 milyar 298 milyon 318 bin TL ise Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığına “ulaştırma-haberleşme” işleri için ayrılmış.
Süzer’in iddialarını teyit etmek için 18 Şubat’ta yayımlanan Resmi Gazete’nin 88. sayfasına bakmak yeterli. Bu sayfa ve devamında Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının devam eden proje işleri anlatılıyor. Sadece metro ve raylı sistemler projelerine bakacak olursak Ankara’daki metro yapımı projelerinin tek bir proje isminde birleştirildiği ve 2019 planında bu projeler için toplamda 1 milyar 61 milyon 236 bin TL harcanacağı görülebiliyor.
En çok yatırım yeni havalimanına
İstanbul için ise devam eden projelere 2019’da aktarılacak toplam ödenek 3 milyar 259 milyon 540 bin TL. Yani Süzer’in belirttiği miktar doğru. Erdoğan Süzer, Sözcü’deki yazısında en büyük yatırım payının Yeni İstanbul Havalimanına ayrıldığını dile getiriyor. 2019 Yatırım Programında yeni havalimanına yapılacak raylı sistemin toplam proje tutarı 2 milyar 776 milyon TL olarak belirtiliyor.
İzmir’de devam eden metro projesine yatırım sadece 30 bin TL
İzmir’de ise 2019’da devam eden projelere Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından aktarılacak miktar sadece “30.000 TL.”
2019 Yatırım Programında ilgili projelere ayrılan miktarlar
Süzer’in yazısında bir de bugüne kadar üç büyük kent İstanbul-Ankara-İzmir’de yapılmakta olan metro ve raylı sistem projelerine aktarılan miktarlar yer alıyor. Bu miktarlar 2018 yılı sonu kümülatif harcamalarını gösteriyor. Yani adı geçen projelerde yatırım programları kapsamında 31 Aralık 2018’e kadar yapılan harcamalar bu kısımda belirtiliyor. Programa göre 2014’te bakanlığa devredilen İzmir’deki raylı sistem projesine 2018 sonuna kadar hiç yatırım yapılmamış.
Bunun yanında 2019 ulaştırma ve haberleşme sektörü yatırımlarının kuruluşlara göre dağılımında “kentiçi ulaşıma” 46 milyar 194 milyon 542 bin TL ayrılıyor. İstanbul Büyükşehir Belediyesinde 2018’deki proje sayısının 13 olduğu ve bu projelere 2018 sonu kümülatif harcamasının 11 milyar 24 milyon 114 bin TL olduğu görülüyor. İzmir Büyükşehir Belediyesinde ise proje sayısı 3 gözüküyor ve 2018 sonu kümülatif harcaması 552 milyon 894 bin TL. Metro ve raylı sistem işlerini sadece Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı yapmıyor. Örneğin İstanbul’da Kaynarca ve Pendik Metro Hattı yapım projesi Belediyeye ait ve bu proje için toplamda 2 milyar 424 milyon 410 bin TL bütçe ayrılmış. İzmir’de ise Bakanlığın deniz ulaşımını geliştirmek için 2018 yılı sonu itibariyle 552 milyon 894 bin TL harcama yaptığı feribot, iskele ve vapur alımlarını içeren bir projesi bulunuyor. Yani Sözcü’de yer alan iddialar sadece 2019 yatırım programında yer alan raylı sistemler projelerine dayanıyor.
Sputnik’te 22 Şubat 2019’da yer alan bir habere göre AK Parti İzmir İl Başkanı Aydın Şengül, yatırım programlarında belirtilen miktarın sembolik olduğunu ve daha sonraki tarihlerde yapılacak ihaleler için ödenek ayrılacağını ifade ediyor. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının da aynı gün yaptığı bir açıklama bulunuyor. Bakanlık şimdiye kadar İzmir’de yapılan projelere aktarılan miktarları sıralıyor. Ama bu açıklamada “raylı sistemlere” aktarılan herhangi bir meblağ görülmüyor.
Yatırım Programını Cumhurbaşkanlığı belirliyor
Yatırım Programı, 2019-2021 Orta Vadeli Program ve Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programındaki hedefler doğrultusunda hazırlanmış. 1971’den beri Cumhurbaşkanlığı tarafından hazırlanan programların amacı 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanuna ekli I-II-III ve IV Sayılı Cetvellerde belirtilen idareler ve kamu kuruluşlarına yapılacak “kamu yatırımlarının” kapsamını belirtmek. Yani Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığının hazırladığı programlar kapsamında kamu yatırımlarının içerdiği projeler belirleniyor.
Sonuç olarak 2019 Yatırım Programında İzmir’deki raylı sistemlerin projeleri için Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından 30 bin TL ayrıldığı iddiası doğru. Fakat bu iddia sadece Cumhurbaşkanlığı tarafından Orta Vadeli Plan kapsamında yapılacak kamu yatırımlarının belirlendiği yıllık yatırım programına dayanıyor. Raylı sistem projelerini de sadece ilgili bakanlık gerçekleştirmiyor. Yani 2019 yılı içerisinde yapılacak bir ihale kapsamında İzmir'e raylı sistemler için yatırım yapılabilme ihtimali de bulunuyor.
