Sosyal medyada hızla yayılan bir videonun, Pakistan'da İslam dinine aykırı olduğu gerekçesiyle fidan söküldüğünü gösterdiği iddia edildi.
Voice For İndia isimli hesap tarafından viral hale getirilen iddia, Türkiye'de de birçok haber sitesinde yer aldı.
Ancak iddia doğru değil. Görüntülerdeki ağaçlar gerçekten sökülüyor olsa da, sebep ağaç dikiminin İslam’a aykırı olması değil. Hükümetin, fidanları tarım arazisine söz hakkı olanlara sormadan ekmiş olması gerekçesiyle protesto edilmesi.
Görüntüler bir protestoda çekilmiş
Videodan aldığımız kesitlerle tersine görsel arama yaptığımızda, Pakistan merkezli haber sitelerine ulaşıyoruz. Bunlardan biri 9 Ağustos’ta yaşananları aktarırken, ağaçların hak sahiplerinin rızası haricinde bir tarım arazisine dikildiği gerekçesiyle söküldüğünü yazıyor.
Pakistan merkezli Khabarnaamaa adlı haber sitesi de, ağaç sökümünün protesto amaçlı olduğunu belirtti. Habere göre hükümet tarafından başlatılan “10 Milyar Ağaç Tsunamisi” isimli kampanyada ihtilaflı araziye dikilen ağaçlar için taraflardan izin alınmamıştı. Kaymakamlık o gün 6 bin ağacın söküldüğünü açıkladı. Haberlerden olayın Khyber bölgesinde yaşandığı anlaşılıyor.
Ayrıca arama motorlarında yakın zamanda yayınlanan İngilizce ve Urduca haberler tarandığında da, Pakistan'da ağaç dikimiyle ilgili bir fetva verildiği bilgisine ulaşılamıyor. Ancak örneğin Mart ayında Endonezya'daki din görevlileri, aksi yönde, yani ağaçlandırma lehine fetvalar yayınlamış.
Pakistan iklim kriziyle mücadele için 10 milyar ağaç dikiyor
Pakistan hükümeti 9 Ağustos tarihinde yedi bölgede “10 Milyar Ağaç Tsunamisi” adlı bir kampanya başlattı, olayın yaşandığı gün ise, kampanyanın lansman günüydü. Ülkede kampanya dahilinde aynı gün 3,5 milyon ağaç dikileceği duyuruldu. Kampanya bizzat Başbakan tarafından, pandemiyle mücadele etmeye çalışan Tiger Force (Kaplan Gücü) tarafından sürdürülüyor. Kampanyanın yürütücüleri arasında İklim Değişikliği Bakanı Zartaj Gul da var. Teyit olayın yaşandığı Khyber bölgesindeki kampanya temsilcisine ulaşmaya çalıştı, fakat henüz bir yanıt alamadı.
Başbakan İmran Khan kampanyanın Pakistan’ın iklim değişikliğinden en çok etkilenen ülkelerden biri olması sebebiyle başlatıldığını açıkladı.
Hindistan merkezli bir teyit platformu Boomlive, ilgili İslamofobik paylaşımlara da işaret ederek, olayın arazi sahipliği protestosu olduğunu ortaya koydu. Malumatfuruş da analizinde benzer bir sonuca ulaştı.
Ağaç dikmek küresel iklim kriziyle mücadele açısından önemli olsa da, uzmanlara göre asıl olan binlerce yıldır hayatta olan mevcut orman alanlarını korumak. Çünkü ormansızlaştırma, iklim değişikliğinde yüzde 17 paya sahip.
Sonuç olarak iddia yanlış. Görüntülerde ağaçların söküldüğü görülse de sebebi İslam’da ağaç dikmenin haram olduğu yönündeki fetva değil, arazi anlaşmazlığı. İddia çarpıtma kategorisinde yer alıyor.
