Sosyal medyada ve haber sitelerinde yer alan iddiaya göre İskoçya’da oybirliğiyle kadın pedleri ile tamponların ülke genelinde ücretsiz olmasına karar verildi.
İskoçya’da regl dönemi ürünleri bedava dağıtılacak
İskoçya Parlamentosu, regl ürünlerini ücretsiz sağlamayı öngören yasa tasarısını oybirliğiyle 24 Kasım Salı günü onayladı. Parlamentonun resmi internet sitesinden tasarının onaylandığı görülüyor. Parlamentoda kabul edilen bu yasal düzenlemeyle, İskoçya’da artık tampon ve hijyenik ped gibi regl ürünlerine, okul ve üniversiteler dahil olmak üzere kamu binalarında ücretsiz erişilecek. Yasaya göre regl ürünlerinin ücretsiz erişiminde de ülkedeki yerel yetkililer ve eğitim yetkilileri sorumlu olacak.
İskoçya Başbakanı Nicola Sturgeon da Twitter hesabından yasanın kabul edilmesinden duyduğu memnuniyeti dile getirerek, İskoçya’nın regl ürünlerini ücretsiz yapan ilk ülke olduğunu duyurdu.
Kasım 2020'de kabul edilen yasa tasarısı 15 Ağustos 2022'de yürürlüğe girdi.
Yasayla amaç ‘regl yoksulluğu’ ile mücadele etmek
Yasa tasarısı, ilk olarak Nisan 2019'da İskoçya İşçi Partisi milletvekili Monica Lennon tarafından sunulmuştu. Lennon’un bu yasa tasarısıyla amacı ‘regl yoksulluğu’ ile mücadele etmek.
Regl yoksulluğu, kadınların hijyen ürünlerine maddi sebeplerden dolayı ulaşmakta zorluk çekmesine deniyor. Bu ürünlere erişimi sağlamak temel bir görev olarak görülüyor. Dolayısıyla İskoçya’da da, toplumda herkes bu ürünleri karşılayacak gelire sahip olmadığı için ücretsiz erişim yasal bir zorunluluk haline getirildi.
Nitekim İskoçya’da 2 binin üzerinde kişinin katılımıyla gerçekleşen bir araştırmaya göre okul ve üniversitelerde her dört kişiden biri regl hijyen ürünlerine ulaşmakta sorun yaşıyor. Britanya genelinde ise kız çocuklarının yüzde 10’u bu ürünleri alamıyor. Ayrıca Plan International UK’nin araştırmasına göre, bu yıl salgın nedeniyle, 14 ila 21 yaş kız çocukları ve kadınlar regl ürünlerine erişimde zorluk yaşadı.
Yasanın ‘pratik ve ilerici’ olduğunu belirten Monica Lennon, salgın sürecinde de regl dönemi ürünlerine bedava erişimi iyileştirme çalışmalarının daha da önemli hale geldiğini söyledi. Lennon, İskoçya’nın uygulamayı hayata geçiren son ülke olmayacağını da belirtti.
Türkiye’de ise Konuşmamız Gerek platformu tarafından 2016 yılından bu yana regl tabusu, regl yoksulluğunu sonlandırmak ve adil vergilendirme konusunda çalışmalar yürütülüyor. Platform tarafından Türkiye’nin dezavantajlı bölgelerindeki kadın ve kız çocuklarının regl yoksulluğundan doğan hijyenik ürünlere erişim sıkıntısını çözmek için girişimlerde bulunuyor. Platformun kurucuları İlayda Eskitaşçıoğlu ve Bahar Aldanmaz, kadın ve kız çocuklarına cinsel sağlık, regl olma ve hijyen konularında eğitimler düzenliyor.
Dünya Sağlık Örgütü, Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu ve UNICEF gibi kuruluşlar, hijyenik regl ürünlerine erişemeyen kadın ve kız çocuklarının enfeksiyon riskleriyle karşı karşıya olduğunu belirtiyor.