IŞİD, 2014 yılında Suriye’nin büyük bir kesiminde kontrolü ele geçirdiğinde insan haklarına aykırı eylemlerin odağı haline geldi. Örgütün kadınlara davranışı en sık eleştirilen yanlarındandı. IŞİD kontrolündeki bölgelerde özellikle Müslüman olmayan kadınların köleleştirildiği uluslararası sivil toplum örgütlerinin raporlarına da yansımıştı.
Örgüte yönelik yergi ve öfkeyi temsilen sosyal medyada sıkça paylaşılan bir fotoğraf, zamanla karikatürleşti. Fotoğrafta elleri zincirli ve nikaplı birkaç kadın ile zinciri elinde tutan, şehadet parmağı havada sakallı bir erkek görülüyor.
Fotoğraf Taliban’ın Afganistan’ı tamamen ele geçirmesinin ardından Afganistan’dan olduğu iddiasıyla da yeniden dolaşıma sokuldu.
Fotoğraf Londra’daki Kürt aktivistlerin eyleminden
Ancak yakından bakıldığından fotoğrafta şüpheli detaylar olduğu görülüyor. Erkeğin sakalı büyük ihtimalle takma, kadınlar bir köle pazarında olamayacak kadar bakımlı ve arkadaki direkte İngilizce bir yazı seçiliyor.
Bu şüpheyle tersine görsel arama yaptığımızda, fotoğrafın aslına ulaşabiliyoruz.
Fotoğraf 2014 yılında Londra’da bazı Kürt aktivistlerin IŞİD’in Ezidi kadınları seks kölesi olarak pazarlamasına karşı düzenlediği bir protesto gösterisi sırasında kaydedilmiş. O dönem basında kadınların zincirlendiği gösteriden çok sayıda fotoğraf yer almış.
Protestonun konumunu Google Maps ile bulmak da mümkün. Haberlerde protestonun Londra'daki parlamento binası önünde gerçekleştiği belirtilmiş. Bu bilgiden yola çıkarak fotoğraf ve videolardaki detaylarla birlikte eylemin gerçekleştiği yeri tespit edebiliyoruz.
Protestonun gerçekleştiği konum. Demirler ve sütunların aynı olduğu görülüyor.
Parlamento binasının karşısında da iddia görselin tam konumunu bulabiliyoruz.
İddia fotoğrafın çekildiği konum. Direkler ve arkadaki bina konumu doğruluyor.
Kürt aktivistlerden Ari Murad, fotoğrafın Afganistan’dan olduğu iddiasıyla paylaşılması üzerine Twitter hesabından bir açıklama yayınladı. Ari Murad Facebook hesabından da eyleme ait video görüntülerini yayınlamış.
Birleşmiş Milletler 2014 yılındaki açıklamasında IŞİD’in Irak’ta çok sayıda kadını ve kız çocuğunu seks kölesi olarak kaçırdığını belirtmişti.
IŞİD’in elinden kaçan çok sayıda kadının açıklamaları basında yer almıştı. IŞİD de kadınları kaçırıp köleleştirdiğini kabul etmişti. Taliban’ın da kadınlara ve kız çocuklarına yaklaşımının da, geçmiş pratiklerine bakarak pek parlak olmadığı söylenebilir.
The Observes da fotoğrafın 2014 yılındaki eylemlerden olduğunu ortaya koydu.